De mythe van zwarte katten: geluk of ongeluk?
Voor sommige mensen staan zwarte katten voor ongeluk. Anderen beschouwen ze daarentegen als het tegenovergestelde. Waar komt die mythe van zwarte katten toch vandaan? Heeft het altijd al deel uitgemaakt van de cultuur? In dit artikel leer je alles over de mythe van zwarte katten.
Zwarte katten: van gerespecteerd tot gehaat
De relatie van de mens met katachtigen gaat al ver terug in de tijd. Bijvoorbeeld, in het oude Egypte werden katten beschouwd als de boodschappers van de goden. Eén van de belangrijkste goden, Bastet, had ook de vorm van een kat en hij vertegenwoordigde de zon.
De farao’s hadden huiskatten van allerlei kleuren. Deze katten werden ook samen met hem begraven om ze op weg naar het hiernamaals te beschermen tegen het kwaad.
In het Victoriaanse Engeland en Schotland geloofden de mensen dat als pasgehuwden een zwarte kat vonden bij de ingang van hun nieuwe huis, dit een symbool was voor welvaart en geluk tijdens hun huwelijk.
Zeelieden hebben altijd geprobeerd om zwarte katten op hun schepen te hebben omdat ze ze als een teken van goed geluk beschouwden. Ook namen hun vrouwen er één huis mee naar huis om ervoor te zorgen dat hun echtgenoten veilig en gezond van de volle zee zouden terugkeren.
Zwarte katten door de eeuwen heen
Deze positieve symboliek veranderde echter in de loop der tijd, vooral in Europa tijdens de Middeleeuwen. Men associeerde katten in die tijd met heksen. Dit was te wijten aan hun nachtelijke gewoonten.
In het bijzonder met betrekking tot zwarte katten aangezien ‘heksen’ in het zwart gekleed gingen. Sommige mensen geloofden zelfs dat heksen zich ‘s nachts in een zwarte kat veranderden om te jagen en slechte dingen te doen.
De negativiteit die er om katten hangt is echter niets nieuws. Hebreeuwse en Babylonische tradities vergeleken katten met slangen en dachten dat ze kwaadaardig waren. In Wales en Frankrijk deed ook een legende de ronde over Cath Palug. Dit was een monsterlijke kat die alle inwoners van het eiland Anglesey doodsbang maakte totdat koning Arthur hem doodde.
Zwarte katten en bijgeloof
Mensen waren bang van een zwarte kat omdat ze geloofden dat het dier hen kon betoveren. Als mensen een zwarte kat hadden, werden ze gezien als satanisch of werden ze geassocieerd met hekserij. Daarom werden zowel de kat als de eigenaar vervolgd als ze gevangen werden genomen. Soms verbrandden ze hen zelfs op de brandstapel.
Volgens een document uit de 13e eeuw “lopen alle mensen die een zwarte kat in hun huis verwelkomen het risico om veroordeeld te worden voor het beoefenen van hekserij.” De katholieke kerk deed mee aan deze vervolging en tijdens de Nacht van Sint Jan verbrandden ze katten.
In de stad Salem in de Verenigde Staten werden zwarte katten gevangen genomen tijdens de bekende ‘heksenjacht’. Dit was omdat mensen geloofden dat vrouwen in staat waren om te transformeren in zwarte katten en ‘s nachts slechte daden te verrichten zonder herkend te worden. In Europa bestond er een soortgelijk geloof.
In 1881 werd in Frankrijk, in de Parijse wijk Montmartre, een bekend cabaret geopend en bezocht door beroemde kunstenaars, zoals Pablo Picasso. De naam van het etablissement was ‘De Zwarte Kat’ – Le Chat Noir in het Frans. De poster die men gebruikte om de club te promoten werd wereldberoemd.
De voortdurende mythe van zwarte katten
Bijgeloof bestaat al vele jaren. Mensen kwamen ook tot de overtuiging dat katten dragers waren van bepaalde ziekten. Als een zwarte kat bij volle maan je pad kruiste, betekende dit dat er een epidemie zou ontstaan. In Italië denkt men dat als een kat in het bed van een zieke klimt, deze persoon kort daarna zal sterven.
Terwijl veel ideeën over zwarte katten verloren gingen met de tijd, schildert de populaire de populaire cultuur nog steeds een negatief beeld van dit dier. Zwarte katten worden bijvoorbeeld over het algemeen van een nest als laatste geadopteerd. Mensen geven de voorkeur aan witte, bruine of lapjeskatten boven een zwarte met groene of gele ogen.
Er zijn ook nog steeds mensen die, als ze een zwarte kat voor zich zien lopen, drie stappen achteruit gaan om te voorkomen dat ze ‘vervloekt’ worden.
Er zijn echter ook veel mensen die hun bedrijf naar zwarte katten hebben vernoemd. In Buenos Aires, Corfu en Nantes zijn er koffietentjes met die naam. Deze etablissementen zijn al enkele jaren open voor het publiek. Nog een reden om de mythe van zwarte katten dat ze vervloekt zouden zijn niet te geloven!