De tijgerspin: alles over habitat en kenmerken
De tijgerspin is een spinachtige die wordt gekenmerkt door zijn kleuren en gestreepte patroon. Daarnaast, hoewel zijn grootte hem classificeert bij de grootste spinnen die er zijn, vormt het gif dat hij produceert geen gezondheidsrisico. Deze ongewervelde dieren zijn vaak uitstekende bouwers, omdat hun spinnenwebben kenmerkende soorten “versieringen” hebben.
De wetenschappelijke naam van deze spin is Argiope bruennichi en hij behoort tot de familie Araneidae, een groep spinnen die op een orbitale manier webben spinnen. Leer meer over deze kleurrijke spin in het volgende artikel.
Habitat van de tijgerspin
Deze spin is verspreid over de Palearctische regio, waaronder delen van Europa, Afrika, Noord-Azië en Rusland. De tijgerspin kwam oorspronkelijk alleen in Zuid-Europa voor. Om onbekende redenen kon het zich echter aanpassen aan nieuwe klimaten en omgevingen. Een van de meest geaccepteerde hypothesen is dat dit ongewervelde dier hybridiseerde, waardoor het succes in de natuur toenam.
Zijn leefgebied bestaat uit graslanden met kleine vegetatie, want hoewel hij sommige planten gebruikt om zijn netwerken te vormen, kan zijn grootte hen schaden.
In een artikel gepubliceerd door het wetenschappelijke tijdschrift Basic and Applied Ecology (Engelse link) werd zelfs gevonden dat deze spin nauw verband houdt met de aanwezigheid van stokrozen. Deze kruidachtige planten lijken prooien aan te trekken, wat hun leven gemakkelijker maakt.
Kenmerken van de tijgerspin
Deze spinnen behoren tot de grootste echte spinachtigen die er bestaan, met een lengte van 15 millimeter. Hun lichamen zijn verdeeld in twee gebieden: een bovengebied of prosoma en een buik of opisthosoma. Deze lichaamssegmentatie is typerend voor de spinachtigengroep in het algemeen.
Het prosoma is het gebied dat de ogen, de mond en de 6 paar aanhangsels bevat: een paar chelicerae, een paar pedipalpen en 4 paar poten. Aan de andere kant bestaat de buik voornamelijk uit de voortplantingsorganen en de klieren die de spinnenwebben produceren.
De meest representatieve kleuren zie je bij het vrouwtje; zij heeft een buik met patronen die donkere, witte en gele lijnen afwisselen. Bovendien lijken de ledematen een soort “X” te vormen, met twee paar naar voren en twee naar achteren, met banden of ringen langs elke poot.
Dit kleurpatroon is vergelijkbaar met dat van tijgers of bijen, vandaar de algemene naam van de soort.
De mannetjes daarentegen zijn minder opzichtig en kleiner, amper 5 millimeter lang. Ze vertonen nogal saaie en harmonieuze kleuren, die nauwelijks waarneembaar zijn voor het menselijk oog.
Het gedrag van tijgerspinnen
Tijgerspinnen zijn nachtdieren en kunnen hun web in slechts een uur weven. Het web dat ze vormen is van het orbitale type, versierd met kleine zigzagvormen precies in het midden, iets dat bekend staat als een stabilisatie. Dit laatste lijkt een waarschuwing te zijn voor vogels en grotere dieren, omdat het betekent dat ze eerder geneigd zijn het spinnenweb te ontwijken en niet te vernietigen.
Wanneer dit roofdier detecteert of “voelt” dat de prooi het web heeft geraakt, beweegt hij snel om het in een zijden wikkel te immobiliseren, met behulp van zijn verlammende beet. De manier waarop deze spinnen zich voeden is eenvoudig: ze injecteren een verlammend gif dat, in combinatie met spijsverteringsenzymen, het slachtoffer desintegreert.
Hoewel het vreemd klinkt, leven mannetjes meestal in de schaduw van het vrouwtje, dus bouwen ze hun web naast haar. Dit helpt hen om zichzelf te beschermen, naast het wachten op het juiste moment om te kunnen paren. In feite is het vrouwtje te agressief, dus deze tactiek kan hen het leven kosten. Op een andere manier bekeken, is juist het een tweesnijdend zwaard.
Beet van een tijgerspin
Dit ongewervelde dier is niet van medische betekenis, wat betekent dat zijn gif niet dodelijk is voor de mens. In feite, ondanks zijn uiterlijk, kan hij hooguit ernstige irritatie of ontsteking veroorzaken, met milde pijn. De meeste spinnen vallen alleen aan ter verdediging of als ze bij hun jongen zijn. Dit betekent dat er in feite geen risico is als ze niet gestoord worden.
De manier om met een beet van deze soort om te gaan, is door de wond schoon te maken en koude kompressen te gebruiken om ontstekingen te verminderen. Hoewel in de meeste gevallen geen medische hulp nodig is, bestaat de mogelijkheid van een allergische reactie of secundaire infectie die de gezondheid in gevaar kan brengen.
De pijn verdwijnt meestal in minder dan een dag, dus als het ongemak aanhoudt, zoek dan professionele hulp.
Voeding
Het dieet van deze spin bestaat uit verschillende ongewervelde dieren, zoals orthoptera, bijen, wespen of diptera. Aangezien de meeste van hun prooien bestaan uit bestuivers, speelt de vegetatie in hun omgeving een belangrijke rol. Bovendien maakt hij gebruik van een extern verteringsproces, waarmee hij zijn slachtoffer vloeibaar maakt en er vervolgens van nipt alsof het een drankje is.
Reproductie van de tijgerspin
Om te paren bevindt het mannetje zich in een echt dilemma, aangezien zijn leven op het spel staat. Dit proces vindt plaats net na het vervellen van het vrouwelijke exoskelet, omdat op dat moment haar chelicerae, of hoektanden, niet verhard zijn. Op deze manier kan haar minnaar dichtbij genoeg komen om te paren en uiteindelijk het vrouwtje te bevruchten.
Bovendien, omdat het vrouwtje met meer dan één mannetje kan paren, heeft de laatste een aas in petto om dit te vermijden. Tijdens de geslachtsgemeenschap hebben de geslachtsdelen een uitstulping die kan afbreken om de functie van een plug over te nemen. Hierdoor zorgt hij ervoor dat hij de enige vader wordt van de 200 of 300 eieren die de nieuwe moeder legt.
Huidige situatie
Gelukkig valt deze soort niet in een risicocategorie. Integendeel, hij kan vaak als invasief worden beschouwd, omdat hij in relatief korte tijd veel verschillende omgevingen heeft gekoloniseerd.
Desondanks is zijn rol in de natuur belangrijk, omdat hij de populaties van vele soorten ongewervelde dieren reguleert. En hoewel het waar is dat het een klein dier is, is hij nog steeds een essentieel onderdeel van het evenwicht van een ecosysteem. Spinachtigen zijn uitstekende bestrijders van insectenplagen, dus dood ze niet!
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Uhl, G., Nessler, S. H., & Schneider, J. (2007). Copulatory mechanism in a sexually cannibalistic spider with genital mutilation (Araneae: Araneidae: Argiope bruennichi). Zoology, 110(5), 398-408.
- Schneider, J. M., Fromhage, L., & Uhl, G. (2005). Extremely short copulations do not affect hatching success in Argiope bruennichi (Araneae, Araneidae). The Journal of Arachnology, 33(3), 663-669.
- Krehenwinkel, H., Rödder, D., & Tautz, D. (2015). Eco‐genomic analysis of the poleward range expansion of the wasp spider A rgiope bruennichi shows rapid adaptation and genomic admixture. Global Change Biology, 21(12), 4320-4332.
- Cory, A. L., & Schneider, J. M. (2018). Effects of social information on life history and mating tactics of males in the orb‐web spider Argiope bruennichi. Ecology and Evolution, 8(1), 344-355.
- Bruggisser, O. T., Sandau, N., Blandenier, G., Fabian, Y., Kehrli, P., Aebi, A., … & Bersier, L. F. (2012). Direct and indirect bottom-up and top-down forces shape the abundance of the orb-web spider Argiope bruennichi. Basic and Applied Ecology, 13(8), 706-714.
- Fusto, G., Bennardo, L., Duca, E. D., Mazzuca, D., Tamburi, F., Patruno, C., & Nisticò, S. P. (2020). Spider bites of medical significance in the Mediterranean area: misdiagnosis, clinical features and management. Journal of Venomous Animals and Toxins including Tropical Diseases, 26.