Hoe slapen dolfijnen? Een bijzonder verhaal

Houd er bij de slaap van dolfijnen rekening mee dat ze naar de oppervlakte moeten gaan om te ademen, wat niet verenigbaar lijkt met slapen. Maar dat is het wel degelijk....

Dolfijnen brengen al hun tijd in het water door. Maar ze moeten naar de oppervlakte gaan om te kunnen ademen. Dus hoe slapen dolfijnen dan? In dit artikel vertellen we je alles over de slaapgewoonten van walvisachtigen en andere zeezoogdieren.

Hoe slapen dolfijnen?

Dolfijnen, net als walvissen of orka’s, moeten slapen met één oog open….en de helft van hun hersenen blijft wakker. Ja, dat heb je goed gelezen!

Deze zeezoogdieren ervaren de zogenaamde ‘unihemisferische trage-golf-slaap’. Dit betekent dat in rust slechts één van de twee hersenhelften het bewustzijn verliest. De andere helft blijft wakker.

Hetzelfde geldt voor de ogen. Omdat het ene zich sluit, blijft het andere oog open. De hersenhelft die niet rust is verantwoordelijk voor het monitoren van de ademhaling, zodat de dolfijn naar de oppervlakte gaat om te ademen wanneer dat nodig is.

In een 24 uur durende periode rust elke hersenhelft vier uur lang. Daarom slaapt de dolfijn acht uur per dag. Soms drijven dolfijnen onbeweeglijk aan de oppervlakte terwijl ze ‘slapen’, en op andere momenten zwemmen ze heel langzaam.

Ze kunnen ook dieper naar de bodem van de oceaan duiken en dan zo nu en dan naar boven gaan om te ademen. Omdat ze niet actief zijn hoeven ze niet zo vaak te ademen.

Meestal slapen dolfijnen ‘s nachts: twee uur met de rechterhersenhelft en nog eens twee uur met de linkerhersenhelft. Daarna herhalen ze dit proces tot ze in totaal acht uur hebben geslapen.

Waarom slapen dolfijnen op die manier?

Er is een populair gezegde dat zegt: ‘De natuur is verstandig’. Niets gebeurt willekeurig, en elke soort is begiftigd met wat ze nodig heeft om te kunnen overleven. Dit geldt natuurlijk ook voor dolfijnen, die kunnen slapen zonder te verdrinken.

In tegenstelling tot landzoogdieren, deactiveren zeezoogdieren hun hersenen noch hun spieren volledig tijdens het rusten. Ze kunnen het zich niet veroorloven om te ontspannen en diep te slapen, omdat ze aan de oppervlakte moeten komen om te ademen. Als ze dat deden zouden ze niet in staat zijn om de zuurstof die ze nodig hebben in te ademen.

Maar daarnaast is het ook belangrijk dat ze geen van hun zintuigen, zelfs niet hun gezichts- of reukvermogen, uitschakelen, zoals landdieren dat doen. Een andere reden waarom dolfijnen met één oog open en de helft van hun hersenen wakker slapen is dat ze aandacht kunnen besteden aan mogelijke gevaren om hen heen, zoals vissersboten, haaien of orka’s.

Terwijl ze de neiging hebben om in tropische klimaten te leven en warmbloedig zijn, kan hun lichaamstemperatuur dalen als ze zich niet bewegen. Dat kan hun gezondheid schaden.

Hoe zit het met walvissen?

Iets dergelijks gebeurt ook bij grote zeedieren zoals walvissen en orka’s. Ze moeten ook naar de oppervlakte gaan om te ademen. Dit betekent dat ze langzaam zwemmen, en heel dicht bij het oppervlak van de oceaan. Dit is te danken aan het feit dat de helft van hun hersenen wakker blijft.

Een ander interessant feit over de slaapcycli van walvissen is dat als ze klein zijn (kalveren), ze rusten, eten en slapen bij hun moeder. Zij stopt nooit met zwemmen, zelfs niet een minuut.

Het kalf blijft in een zodanige positie dat door de bewegingen die zijn moeder maakt, hij zich kan voortbewegen. Op deze manier kan hij meestal slapen, zonder te verdrinken of te zinken.

Het is echt fascinerend om te ontdekken hoe dolfijnen en andere zeedieren slapen. Met deze “techniek” om de helft van hun hersenen wakker te houden, zorgen ze ervoor dat ze overleven en gevaar vermijden.