Intelligentie bij ratten: ze zijn slimmer dan je denkt!

Ratten hebben altijd een slechte reputatie gehad, maar met de juiste training kun je ze als huisdieren houden. Leer in dit artikel meer over wat ratten zo intelligent maakt!
Intelligentie bij ratten: ze zijn slimmer dan je denkt!

Laatste update: 24 december, 2019

Muizen en ratten maken veel mensen bang en hebben een vrij slechte reputatie, en intelligentie is waarschijnlijk het laatste wat je met een rat zou associëren. Je kunt ze echter zelfs trainen en ze zijn geweldige huisdieren als je goed voor ze zorgt.

Ratten zijn van nature nieuwsgierig. Ze hebben ook een geweldig geheugen en kunnen dingen heel snel leren. Niet alleen dat, ze kunnen complexe concepten begrijpen, en als ze eenmaal iets leren doen, dan zullen ze het waarschijnlijk niet vergeten.

Pas als je de volledige intelligentie van een rat hebt begrepen, dan kun je het gaan waarderen voor wat het werkelijk is. Als je deze slimme beestjes veilig houdt en ze de mentale stimulatie geeft die ze nodig hebben, dan zul je zien wat we bedoelen.

Intelligentie bij ratten: hoe komen ze zo slim?

Het brein en de intelligentie van ratten

Om te beginnen hebben ratten en mensen meer overeenkomsten dan verschillen. In feite lijden we vaak aan dezelfde ziekten vanwege onze vergelijkbare fysiologie. Dat is een deel van de reden waarom wetenschappers ze voor het testen van medicijnen gebruiken.

Wat de hersenen betreft, leren neurowetenschappers dat de hersenen van ratten ook erg op die van ons lijken. Er zijn bijvoorbeeld talloze overeenkomsten tussen de motorische cortex bij een rat en een menselijk brein.

Verbazingwekkend genoeg winnen ratten op dat vlak. Onze hersenen zijn volledig afhankelijk van visuele informatie, terwijl ratten essentiële sensorische motorische informatie van hun snorharen gebruiken.

Het zijn geweldige studenten

Ratten als huisdier zijn erg speels en lief. Net zoals je met een hond zou doen, kun je ratten kunstjes leren. Je kunt hem zelfs leren om op zijn eigen naam te reageren! We maken geen grapje. Een rat kan leren zitten, zoeken of door een hoepel springen. Hij kan ook leren komen wanneer je roept en hoe je aan een lijntje loopt.

Je kunt een rat ook leren om hersenkrakers op te lossen, doolhoven te doorlopen en een miljoen andere trucs te doen. Het is eigenlijk vrij eenvoudig om er een te trainen, omdat hij goed reageert op op voedsel gebaseerde beloningen. Natuurlijk zijn er ook talloze video’s online die je stap voor stap laten zien hoe je het kunt doen.

Etende rat

De intelligentie bij ratten en hun lerend vermogen

In de natuur hangt het overleven van een rat sterk af van zijn vermogen om te leren. Ratten moeten het opnemen tegen alle dingen wat de natuur hen oplegt. Het vinden van voedsel en het vermijden om opgejaagd of gevangen te worden, is een moeilijke taak voor hen.

Er zijn veel laboratoriumstudies waarbij onderzoekers ratten hebben geleerd om op een knop te drukken om voedsel te krijgen. Als ze elke vierde keer voedsel krijgen, drukken ze er vier keer extreem snel op om het te krijgen.

Bovendien hebben vergelijkbare onderzoeken aangetoond dat ze kunnen leren om lichten aan en uit te zetten, zonder zelfs een beloning nodig te krijgen. Ze doen het misschien gewoon, omdat ze van de verandering houden. Sommige onderzoekers denken dat hun beloning hier het gevoel is dat ze controle hebben over deze dingen.

Kleine helden

De combinatie van de wens van een rat om mensen te behagen, samen met hun scherpe reukzin en gehoor, maakt het mogelijk om hen te trainen om landmijnen en bommen te detecteren.

Ze kunnen ook leren om bepaalde soorten rattengif te vermijden. Ze kunnen zelfs leren om muizenvallen te laten afgaan zonder vast te komen zitten, of hoe ze zichzelf of een andere rat uit de val kunnen bevrijden.

Ratten zijn sociale wezens

Vrouw met wit ratje op haar schouder

Ratten zijn ongelooflijk sociale wezens. Ze hebben een diep complexe relatie met andere ratten, ontwikkelen gehechtheid en herkennen alle leden van hun familie. In sommige gevallen zorgen ze ook voor gewonde of zieke leden van hun soort.

Ratten kunnen ook lachen! Je kunt zien dat ze het doen als ze met tandenknarsen beginnen. Ze kunnen het ook herkennen wanneer een andere rat hen een plezier doet, dat ze dat terug zullen doen. Dit soort gedrag (directe wederkerigheid genoemd) is een bepalend kenmerk van het dierenrijk.

Ratten hebben complexe communicatiesystemen, waarbij ze met hoogfrequente geluiden met elkaar communiceren. Het is vergelijkbaar met hondenfluitjes: mensen kunnen ze niet horen. Ze kunnen ook een gehechtheid aan mensen ontwikkelen en zijn erg populair als huisdieren.

Ze geven toe aan groepsdruk

Een ander interessant ding over intelligentie bij ratten is dat ze toegeven aan groepsdruk, net als wij. Als ze samen zijn met andere ratten die dingen eten die eigenlijk niet goed smaken, gaan ze ermee akkoord en eten ze het toch.

Op dit moment vormen wetenschappers genen om te proberen ratten slimmer te maken. Hun doel is om deze ratten te gebruiken om ons te helpen een behandeling voor dementie bij mensen te vinden.

Op dit moment lijkt het onmogelijk te ontkennen hoe intelligent ratten zijn. Het feit dat ze zo lang hebben overleefd in de omstandigheden waarin ze leven, is ons respect zeker waard.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Davis, H. (1996). Underestimating the rat’s intelligence. Cognitive brain research, 3(3-4), 291-298. https://doi.org/10.1016/0926-6410(96)00014-6
  • Whishaw, I. Q., & Wallace, D. G. (2003). On the origins of autobiographical memory. Behavioural Brain Research, 138(2), 113-119.
  • Perry, C., & Felsen, G. (2012). Rats can make relative perceptual judgments about sequential stimuli. Animal cognition, 15(4), 473-481.
  • Card, N. Reverse Engineering the Brain Beginning with the Motor Cortex. http://pitt.edu/~nsc15/Writing_Assignment_3_nsc15_R05.docx

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.