Hoe lang doet een hond erover om zijn voedsel te verteren?
Als je geïnteresseerd bent om je te verdiepen in aspecten van de gezondheid van je hond die verder gaan dan de dagelijkse basisverzorging die je hem geeft, dan heb je je misschien afgevraagd hoe lang een hond erover doet om zijn voedsel te verteren. Deze informatie kan van belang zijn als het dier bijvoorbeeld gaat rennen of het water in gaat.
Weten hoe het lichaam van je hond werkt gaat een stap verder dan basisverzorging en helpt je om mogelijke problemen op te sporen. Hier vertellen we je duidelijk alles wat je moet weten over het spijsverteringsproces bij honden. Mis het niet.
Fasen van de spijsvertering bij honden
Honden hebben, ook al zijn het omnivore dieren, een spijsverteringsstelsel (Engelse link) dat veel meer gericht is op de verwerking van dierlijke eiwitten dan van plantaardig producten. Daarom verloopt hun spijsvertering iets anders dan die van mensen, hoewel de stadia dezelfde zijn. In de volgende paragrafen lees je meer over elke fase in detail.
Kauwen en slikken
Honden beginnen hun spijsvertering, in tegenstelling tot wij, niet met speeksel. Hun speeksel bevat namelijk niet het alfa-amylase enzym zoals bij mensen. Dat enzym zorgt ervoor dat de zetmeelmoleculen in de mond al beginnen af te breken. Bij honden vervult deze vloeistof uitsluitend een smerende functie, want ze kauwen vrij kort.
Als de hond slikt, gaat de voedselbolus door de slokdarm, die samentrekt om de doorgang door het spijsverteringskanaal te vergemakkelijken. Aan het eind hiervan passeert het voedsel de gastro-oesofageale sluitspier. Dit is de klep die de slokdarm van de maag scheidt.
Voedselverwerking in de maag
Zoals we hierboven al zeiden, zijn honden erg flexibel en zouden ze, als ze in vrijheid leefden, opportunistische gewoonten hebben. Daarom moet hun maag in staat zijn alles te verteren wat ze vinden, van botten tot fruit tot rottend vlees. De maag van een hond is een veel zuurder milieu dan die van een mens, juist vanwege deze behoefte.
De pH van de maag van de hond is 1 tot 2 keer zuurder dan die van een citroen, die een waarde van 2,3 heeft.
Eenmaal bewerkt wordt ingenomen voedsel omgezet in een substantie die de voedselbrij genoemd wordt. Vetten en eiwitten, die in de maag een afbraakfase hebben doorgemaakt, zijn klaar om in de dunne darm te worden opgenomen.
Doorgang naar de dunne darm
In de dunne darm worden 3 hoofddelen onderscheiden met elk een eigen functie. We zullen hieronder per deel beschrijven wat er gebeurt om het voedsel te verteren.
- Duodenum. Hier wordt de voedselbrij behandeld met enzymen en hormonen uit de lever en de alvleesklier om de zuurgraad te verlagen.
- Jejunum. Dit deel is verantwoordelijk voor de afscheiding en opname van voedingsstoffen. 50% van het water in het voedsel wordt in dit gebied weer door het lichaam opgenomen.
- Ileum. De functie van dit deel richt zich op de tweede fase van de absorptie en is de toegangspoort tot de dikke darm. Het bevat ook een immuunfunctie. Daarmee sluit het mogelijke giftige stoffen in, die naar de dikke darm of de bloedbaan kunnen overgaan.
Dikke darm en afvalverwijdering
Als het ileum gepasseerd is en de voedingsstoffen volledig geabsorbeerd zijn, bereikt de resterende inhoud de dikke darm via de ileocecale klep. In de dikke darm vindt de bacteriële fermentatie van de vezels en de absorptie van elektrolyten en water plaats.
De ontlasting wordt in deze hele darm samengeperst dankzij de absorptie van water. De kleur en vorm van de ontlasting hangen af van het voedsel dat de hond gegeten heeft. Daarnaast speelt de conditie van de bacteriële flora een rol. Tenslotte wordt de ontlasting via de anus uitgescheiden.
Hoe lang doet een hond erover om zijn voedsel te verteren?
Hoe lang duurt dit hele proces? Over het algemeen duurt het 5-10 uur voor het voedsel de maag van de hond verlaat. In de dunne darm duurt de vertering tussen de 1,5 tot 4 uur. In de dikke darm kan dit proces tussen 7 en 42 uur duren.
Verbaas je je over het grote verschil tussen de tijden dat de voedselbrij in de darmen verblijft? Dat komt omdat er niet voor alle honden een geschatte verteringstijd is. Er zijn namelijk verschillende factoren die de tijdsduur bepalen. Dit zijn onder andere:
- Leeftijd. Naarmate de hond ouder wordt, vertraagt zijn spijsvertering, vooral wat de darmtransit betreft.
- Grootte. Een chihuahua en een Duitse dog voeren hetzelfde verteringsproces uit, maar bij de Duitse dog legt het voedsel een grotere afstand af. Daardoor doen deze honden er langer over om voedsel te verteren.
- Hydratatie. Water is essentieel voor de spijsvertering en voor de vorming van soepele ontlasting. Als de hond niet voldoende gehydrateerd is, zullen de uitwerpselen harder zijn. De hond kan dan verstopt raken. Daardoor wordt de defecatie uitgesteld.
- Dagelijkse activiteit. De beweeglijkheid van de darm zal sterk verbeteren door veel lichamelijke activiteit. Dit geldt vooral bij rennen en wandelen. Honden met een inactief leven kunnen spijsverteringsproblemen en constipatie krijgen.
- Soort en hoeveelheid voedsel. Natvoer, zoals blikvoer en patés, is niet zo voedzaam als droogvoer. Het bevat echter wel meer water. Daardoor bevorderen ze de spijsvertering en versnellen die.
Rusttijd om voedsel te verteren voor een wandeling
Weten hoe lang je hond nodig heeft om het voedsel te verteren is heel nuttig. Bijvoorbeeld als je hem mee uit wilt nemen voor een wandeling of om hard te lopen. Idealiter moet de lichamelijke activiteit vóór het eten plaats vinden. Als je dat doet terwijl het voedsel nog in de maag zit, lopen ze het risico op een maagtorsie.
Een maagtorsie (Engelse link) is een aandoening waarbij de maag van de hond ronddraait of omdraait door de ophoping van voedsel, vloeistof en gas. Dit is bij dieren een noodgeval dat onmiddellijke aandacht vereist. Indien er niet direct wordt ingegrepen kan het de dood van de hond veroorzaken.
Baden na het eten
Je kunt je ook afvragen of de regel om een paar uur te wachten met baden wel opgaat bij honden. Het echte probleem in deze situatie is niet te wijten aan de spijsvertering zoals men vaak denkt. Het wordt veroorzaakt door wat bekend staat als shock. Het kan hierbij gaan om een perifere shock door vasculaire moeilijkheden of een distributieve shock.
Bij deze shock is er een plotselinge daling van de bloeddruk door het temperatuurverschil tussen het koude water en de spijsverteringsorganen, die een grotere bloedtoevoer krijgen om te functioneren en warmer zijn. Deze daling van de bloeddruk kan het dier bewusteloos maken. Dat kan ertoe leiden dat het dier verdrinkt als hij onder water is.
Kennis van de spijsverteringscyclus van je hond en van hoe lang het duurt voor je hond zijn voedsel verteert, is even belangrijk als elk ander aspect van zijn verzorging zoals je gezien zult hebben.
Goede voeding en hydratatie, en ook controle over de tijden van maaltijden en lichaamsbeweging, kunnen ernstige problemen voorkomen die het leven van je hond in gevaar brengen, dus aarzel niet om er altijd je best voor te doen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Wingfield, W. E., Cornelius, L. M., & Deyoung, D. W. (1974). Pathophysiology of the gastric dilation‐torsion complex in the dog. Journal of Small Animal Practice, 15(12), 735-739.
- O′ Neill, D. G., Church, D. B., McGreevy, P. D., Thomson, P. C., & Brodbelt, D. C. (2014). Prevalence of disorders recorded in dogs attending primary-care veterinary practices in England. PloS one, 9(3), e90501.