Hoe werkt het immuunsysteem van een hond?

Het immuunsysteem van een hond begint bij de geboorte en ontwikkelt zich naarmate de hond aan ziektekiemen wordt blootgesteld.
Hoe werkt het immuunsysteem van een hond?

Laatste update: 25 januari, 2020

Wist je dat dieren een intern afweermechanisme hebben? Het werkt tegen ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën, protozoën en parasieten. Wat is het? Hun immuunsysteem! Het immuunsysteem van een hond werkt op een vergelijkbare manier als het menselijke immuunsysteem.

Wanneer hun lichaam wordt aangevallen dan reageert hun immuunsysteem door ervoor te zorgen dat de ziekteverwekker niet ver in het lichaam komt.

De eerste antilichamen

Wanneer pups worden geboren, dan ontvangen ze hun eerste antilichamen uit de eerste speciale melk die hun moeder produceert, colostrum genaamd. Deze antilichamen beschermen de pups tijdens hun eerste paar levensweken, terwijl ze hun eigen immuunsysteem ontwikkelen.

Waar bestaat het immuunsysteem van een hond uit?

Het immuunsysteem bestaat uit organen, weefsels, cellen en kleine moleculen. Wanneer al deze onderdelen in harmonie werken, dan kunnen ze effectief tegen infectieuze agentia optreden.

Lymfatische klieren en de lymfevloeistof

Lymfe is een vloeistof die vergelijkbaar is met bloedplasma. Het draagt overtollige interstitium (de vloeistof die zich tussen alle cellen in het lichaam bevindt), eiwitten, vetten en witte bloedcellen.

Lymfe gaat rond het lichaam door de lymfevaten. Lymfeklieren hebben de taak de lymfevloeistof te zuiveren en dan in de bloedsomloop terug te brengen.

De milt

De milt is een orgaan dat rechtstreeks het immuunsysteem van de hond beïnvloedt. Het is zijn taak om het bloed te filteren, oude bloedcellen te vernietigen en ook nieuwe cellen te produceren.

Immuuncellen

Er zijn verschillende soorten immuuncellen die het afweersysteem van het lichaam helpen. Ze worden allemaal op dezelfde plek in het lichaam gemaakt, maar elk type cel heeft een gespecialiseerde taak. Wanneer deze cellen allemaal samenwerken, dan is het lichaam in staat zichzelf tegen vele ziekten te verdedigen.

  • Lymfocyten. Deze cellen produceren antilichamen, kleine eiwitten die zich aan een virus kunnen hechten, dat wil dus zeggen aan de besmettelijke stof die het lichaam binnenkomt.
  • Macrofagen. Deze cellen verzwelgen of slikken het invasieve micro-organisme in. Als ze dit eenmaal hebben gedaan, dan kunnen ze het vernietigen. Macrofagen produceren ook stoffen die de andere cellen van het immuunsysteem tot actie aanzetten om de infectie aan te vallen.
  • Dendritische cellen. Ze zijn vergelijkbaar met macrofagen. Ze slikken ook micro-organismen in en laten een klein deel ervan op hun oppervlak zien om andere immuuncellen te helpen de indringers te identificeren en te vernietigen.
  • Neutrofielen. Deze witte bloedcellen zijn de eerste cellen die op de plaats van infectie verschijnen en ze zijn zeer overvloedig.
  • Basofielen en eosinofielen. Deze cellen nemen deel aan het ontstekingsproces, allergische reacties en aanvallende parasieten die het lichaam binnendringen. Er zijn er niet veel van in het lichaam.

Hoe werkt het immuunsysteem van een hond tijdens een aanval?

Lymfocyten tegen parasieten

Het immuunsysteem van de hond, zoals in het geval van andere zoogdieren, blijft zich ontwikkelen als het aan ziekteverwekkers wordt blootgesteld. Wanneer een ziekteverwekker het lichaam probeert binnen te komen, dan zijn er een aantal barrières die de toegang en reproductie ervan belemmeren. Deze zijn onder andere:

  • Primaire barrières: de huid en slijmafscheidingen.
  • Secundaire barrières: dit zijn de cellen die het immuunsysteem vormen. Ze voorkomen dat de ziekteverwekker zich door het hele lichaam verspreidt zodra hij de primaire barrières is gepasseerd.

In hun eerste levensmaanden hebben pups een aangeboren immuniteit. Dit is een vorm van het immuunsysteem dat onmiddellijk reageert op de invasie van ziekteverwekkers. Het leert of herinnert zich echter geen van de ziekten die het tegenkomt.

De cellen waaruit deze vroege immuniteit bestaat, herkennen een reeks ziekteverwekkers en reageren generiek op eventuele bedreigingen van het lichaam. Naarmate de pup groeit, wordt hij aan nieuwe ziektekiemen blootgesteld en ontwikkelt hij geleidelijk een verworven immuniteit.

Het immuunsysteem verkrijgt herinneringen aan de ziekten en ziektekiemen die het lichaam binnendringen en wordt dan de volgende keer dat dezelfde ziekteverwekker het lichaam probeert binnen te dringen effectiever.

Hoe werken vaccinaties met het immuunsysteem?

Hond krijgt inenting

Vaccinaties volgen dit principe. Met vaccinaties is het idee om het immuunsysteem te ‘leren’ om bepaalde ziekten te bestrijden. Hoe? Het vaccinatie presenteert de immuuncellen een verzwakte versie van een specifieke ziekteverwekker, of voldoende daarvan om het lichaam in staat te stellen het opnieuw te herkennen.

Vaccinaties zijn dus een veilige manier om je hond te immuniseren tegen ernstige ziekten zoals het parvovirus, hepatitis, de hondenziekte en leishmania.

Het is altijd een goed idee om te beginnen wanneer je hond nog een pup is. Als je de hele vaccinatiekuur uitvoert (en boosterdoses om de efficiëntie van het vaccin te verhogen), dan verbeter je het immuunsysteem van je hond.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Universidad de Granada. Curso de inmunología general.
  • Peter J.  Delves, MSD manuals. Inmunidad innata.
  • Medineplus. Respuesta inmunitario

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.