Het gebit van katten - wat je erover moet weten
De gezondheid van het gebit van katten is belangrijk, omdat ze het gebruiken voor allerlei activiteiten zoals eten, jagen, en op speelgoed bijten. Naarmate dieren ouder worden, neemt het risico op verschillende vormen van gebitsaandoeningen toe.
Wat weet je over het gebit van katten?
Net als mensen krijgen katten twee sets gebitten in hun leven. Het eerste bestaat uit 26 “melktanden.” Deze verschijnen rond de derde levensweek en zijn meestal zeer scherp, bijna als naalden. Katten verliezen deze tanden rond de leeftijd van vier maanden.
Hun volwassene gebit telt dertig tanden. Het bevat hoogontwikkelde hoektanden die vergelijkbaar zijn met menselijke snijtanden.
Ook de vorm van hun kiezen is vrij kenmerkend voor dit dier. Het doel van deze tanden is het voedsel te verscheuren en te snijden, en niet om het te kauwen zoals wij doen met onze menselijke kiezen.
De tanden van katachtigen zijn gemaakt van hetzelfde botmateriaal als de rest van hun lichaam. Het tandbeen en het glazuur bedekken de kroon en het cement bedekt de wortel. Daarnaast zijn er de zachte weefsels van de tand, waaronder de pulpa met zijn bloedvaten, zenuwen en bindweefsel.
Als een kat een mondaandoening heeft, heeft dat meestal een van de volgende vier oorzaken:
- parodontitis
- mondkanker
- stomatitis bij katten
- wortelresorptie (dit komt het meest voor)
Wat zijn de kenmerken van wortelresorptie?
Over het algemeen vervaagt bij resorptie de oorspronkelijke structuur van de tand geleidelijk, totdat deze helemaal verdwenen is. Er is dus sprake van een geleidelijke vernietiging van de tanden van de kat wanneer er wortelresorptie optreedt. Het proces is zeer pijnlijk, maar veel katten vertonen geen duidelijke tekenen van pijn, behalve wanneer je een zachte plek aanraakt.
Het proces begint aan de buitenkant van een tand, op de tandvleesgrens. Hoewel deze aandoening in elke tand kan voorkomen, komt het veel vaker voor bij de premolaren van de onderkaak. Uitwendig kan het lijken alsof het tandvlees op of in een tand groeit.
Het kan ook lijken alsof er een gaatje in de tand zit, daarom wordt resorptie soms verward met een gaatje. In feite zijn gaatjes bij katten vrij zeldzaam.
In het laatste stadium van het proces wordt het glazuur opnieuw geabsorbeerd en breekt de tand of verandert de tandvleesrand zichtbaar van vorm, met hard weefsel dat lijkt op botweefsel.
Mogelijke oorzaken van resorptie bij het gebit van katten
We weten dat de tandplak die zich ophoopt op het tandoppervlak een ontstekingsreactie veroorzaakt. Het speelt ook een rol bij de ontwikkeling van wortelresorptie.
Hoewel er geen sluitende studies zijn, suggereren wetenschappers dat een chronisch teveel aan vitamine D in de voeding de oorzaak kan zijn van wortelresorptie bij huiskatten. Dit komt doordat sommige industriële kattenbrokken hogere gehaltes vitamine D bevatten dan de aanbevolen hoeveelheden.
Behandeling van resorptie
Het verwijderen van een tand bij een geval van resorptie is de enige behandeling voor deze aandoening. Extractie kan een moeilijke ingreep zijn omdat de aangetaste tanden meestal vrij fragiel zijn. Vaak breken en versplinteren ze tijdens een extractie.
Je moet er dus rekening mee houden dat de dierenarts een aantal röntgenfoto’s zal moeten nemen om de diagnose te bevestigen. Dit is ook noodzakelijk om fragmenten van de gebroken tanden zichtbaar te maken. Om infecties of andere problemen te voorkomen, moet de tand in zijn geheel en met al zijn fragmenten worden getrokken.
Niet alle dierenklinieken kunnen een geval van wortelresorptie behandelen. Daarom zijn röntgenfoto’s van het gebit van katten en goede apparatuur voor chirurgische ingrepen noodzakelijk, net als een goed opgeleide dierenarts.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Reiter, A. M., Lewis, J. R., & Okuda, A. (2005). Update on the etiology of tooth resorption in domestic cats. Veterinary Clinics: Small Animal Practice, 35(4), 913-942.
- Reiter A, Lyon K, Nachreiner R, Shofer F. (2005) Evaluation of calciotropic hormones in cats with odontoclastic resorptive lesions. AJVR; 66: 1446-1452.
- Vogt, A. H., Rodan, I., Brown, M., Brown, S., Buffington, C. T., Forman, M. L., … & Sparkes, A. (2010). AAFP-AAHA: feline life stage guidelines.
- Booij-Vrieling H, de Vries T., Schoenmaker T, Tryfonidou M, Penning L, Hazewinkel H, Everts V. (2012). Osteoclast progenitors from cats with and without tooth resorption respond differently to 1, 25-dihydroxyvitamin D and interleukin-6. Research in veterinary science, 92(2), 311-316.