Oranjegevlekte vijlvis: habitat en kenmerken
De oranjegevlekte vijlvis, ook wel de harlekijnvijlvis genoemd, is een felgekleurde mariene soort. Het belangrijkste kenmerk is de vorm van zijn mond. Bovendien is hij vrij klein, aangezien hij amper 9 centimeter lang wordt, en zijn vinnen zijn ook vrij klein.
De wetenschappelijke naam van deze soort is Oxymonacanthus longirostris, een prachtig gevormde vis die de afgelopen jaren meerdere liefhebbers van het zeeaquarium heeft gefascineerd. Lees verder om meer te weten te komen over deze prachtige soort.
Oranje gevlekte filefish habitat
Deze vis is een veelvoorkomende bewoner van ondiepe zeewateren. Hij wordt in verband gebracht met koraalrifgebieden in de Stille en Indische Oceaan.
Bovendien wordt hij meestal regelmatig gezien op verschillende eilanden zoals Riukiu, Nieuw-Caledonië en Tonga. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ze zeer selectieve vissen zijn bij het kiezen van hun thuis. Ze zijn namelijk op zoek naar de aanwezigheid van harde koralen van het geslacht Acropora.
Hoe ziet de oranjegevlekte vijlvis er precies uit?
Het lichaam van deze vis is ovaal en heeft een lange snuit, daarom heet hij ook vijlvis. Deze specifieke vorm is te danken aan een aanpassing die hem helpt zich te voeden met zijn favoriete prooi, waarvoor een lange mond essentieel is. De vinnen zijn niet zo voor de hand liggend. Ze zijn namelijk behoorlijk verkleind en geven hem uiteindelijk het uiterlijk van een speer of pijl.
De kleur van zijn huid is erg mooi. Hij heeft een blauwgroene achtergrond die is bedekt met geeloranje stippen en balken. In sommige gevallen zijn de neus en een deel van de rug gepigmenteerd in dezelfde toon als de vlekken, alsof de rand van de vis wordt benadrukt. Ook zijn zijn ogen omgeven door gele tinten, waardoor het een geringde vorm krijgt en opvalt op zijn lichaam.
Hoe gedraagt de oranjegevlekte vijlvis zich?
Over het algemeen is het een redelijk kalme en bange vis. Hij heeft de neiging om verborgen te blijven voor zijn predatoren. Tijdens de paring vertonen ze echter wel agressief gedrag. Bovendien worden ze alleen in deze tijden territoriale dieren, dus elk paar beschermt hun privacy. Uiteindelijk keren ze terug naar hun sociale gedrag en delen ze de ruimte met hun soortgenoten.
Bovendien zijn het vissen die graag in paren zwemmen, omdat ze elkaar helpen en de hulpbronnen van hun territorium verdedigen. Voedsel is een essentieel aspect voor deze dieren, aangezien voortplanting een wissel trekt op hun lichaam. Ze moeten dit compenseren door middel van een overvloedige voeding.
Voeden
Deze vis is een koraallevend dier, wat betekent dat zijn dieet uitsluitend is gebaseerd op koraalpoliepen. Om deze reden is zijn leefgebied alleen beperkt tot de bovengenoemde riffen, waarvan de omstandigheden de verlenging van zijn mond verklaren.
Deze aanpassing stelt ze in staat om het koraal te pakken alsof het een “pincet” is, waardoor ze hun kop niet beschadigen en ze beter kunnen overleven
Volgens een artikel gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Coral reefs hebben oranjegevlekte vijlvissen zelfs het vermogen om het type koraal te onderscheiden en te selecteren. Ze doen dit door de vorm en structuur van elk te observeren en alleen die van het geslacht Acropora te selecteren. Deze keuze is niet willekeurig, want naast hun voedsel dient de vertakte vorm van dit koraal ook als toevluchtsoord.
Dit is de reden waarom het als een moeilijke soort wordt beschouwd om te kweken. Het vereist namelijk de aanwezigheid van koralen in de tank of het aquarium. Om een beetje context te geven, koralen en de meeste neteldieren zijn gevoelig voor veranderingen in de waterkwaliteit. Dit houdt in dat elke lichte onoplettendheid het leven kan kosten van alle exemplaren in de tank.
Reproductie
De oranjegevlekte vijlvis is een monogame soort die zijn partner behoudt, zelfs als het geen paartijd is. Op een andere manier gezien, zijn deze dieren de beste weergave van de uitdrukking “tot de dood ons scheidt.” Ze zullen namelijk alleen van partner veranderen als een van hen sterft.
Deze situatie is wat hun agressiviteit aanmoedigt, omdat ze elke indringer in hun territorium aanvallen om hun partner te verdedigen.
Na de toenadering, die bestaat uit elkaar rammen, begint het vrouwtje eieren te leggen en ze legt die op het oppervlak van algen. Op dit moment begint het paar een achtervolging, waarbij het mannetje het vrouwtje volgt en de paring beëindigt door alle eieren met zijn sperma te bevruchten. Deze dieren bieden geen ouderlijke zorg, dus de jongen zullen vanaf de geboorte alleen zijn.
Staat van instandhouding
De International Union for the Conservation of Nature heeft deze vis geclassificeerd als een kwetsbare soort (Engelse link). Dit komt door het grote risico dat zijn leefgebied loopt, omdat hij afhankelijk is van koralen om te overleven. Daarom brengen situaties zoals het verdwijnen van koraalgebieden de populaties in gevaar.
30% van de Acropora-koralen wordt vermeld in een bepaalde risicocategorie.
Deze soort is een perfect voorbeeld van de gevoeligheid waaraan sommige gespecialiseerde organismen lijden. Met andere woorden, er wordt een domino-effect veroorzaakt: wanneer een schakel verdwijnt, kunnen de andere niet worden volgehouden, waardoor ze zichzelf tot uitsterven veroordelen.
Onthoud dat elk levend wezen een belangrijke rol speelt in de natuur en als er een verdwijnt, zal dit ons allemaal beïnvloeden, of we het nu leuk vinden of niet.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Brooker, R. M. R. (2014). Determinants of resource specialisation and its ecological consequences for the corallivorous filefish, Oxymonacanthus longirostris (Doctoral dissertation, James Cook University).
- Barlow, G. W. (1987). Spawning, eggs and larvae of the longnose filefish Oxymonacanthus longirostris, a monogamous coralivore. Environmental Biology of Fishes, 20(3), 183-194.
- Brooker, R. M., Jones, G. P., & Munday, P. L. (2013). Prey selectivity affects reproductive success of a corallivorous reef fish. Oecologia, 172(2), 409-416.
- Kokita, T., & Nakazono, A. (1999). Pair territoriality in the longnose filefish, Oxymonacanthus longirostris. Ichthyological Research, 46(3), 297-302.
- Kokita, T., & Nakazono, A. (1998). Plasticity in the mating system of the longnose filefish, Oxymonacanthus longirostris, in relation to mate availability. Journal of Ethology, 16(2), 81-89.
- Kokita, T., & Nakazono, A. (2000). Seasonal variation in the diel spawning time of the coral reef fish Oxymonacanthus longirostris (Monacanthidae): parental control of progeny development. Marine Ecology Progress Series, 199, 263-270.