De meestvoorkomende ziekten bij kikkers

Er zijn verschillende ziekten die het leven van zowel tamme als wilde kikkers in gevaar kunnen brengen. Wil je weten welke dat zijn om te voorkomen dat ze opduiken?
De meestvoorkomende ziekten bij kikkers
Samuel Sanchez

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Samuel Sanchez.

Laatste update: 21 december, 2022

Amfibieën zijn uiterst kwetsbare wezens. Daarom zijn tot 41% van de onderzochte soorten bedreigd volgens de Internationale Unie voor Natuurbehoud (IUCN). Dat komt doordat ze, omdat ze gedeeltelijk door hun huid ademen en een heel dunne huid hebben, vatbaar zijn voor epidermale en oppervlakkige ziekten. Kom meer te weten over veelvoorkomende ziekten bij kikkers in dit artikel.

Kikkers en padden zijn fascinerende schepsels, maar ze zijn geen goede exotische huisdieren vanwege hun complexe verzorgingsbehoeften. Als je ervaring hebt met de verzorging van een terrarium en je wilt een van deze kleine gewervelde dieren als huisdier adopteren, dan moet je weten wat de meestvoorkomende ziekten bij kikkers en padden zijn. Blijf lezen en we vertellen je er alles over.

De meestvoorkomende ziekten bij kikkers

1. Chytridiomycose

Chytridiomycose is de ziekte die de meeste ravage heeft aangericht onder de natuurlijke populaties van amfibieën. Zoals Uit professionele bronnen (Engelse link) blijkt, zijn meer dan 500 soorten kikkers en padden door deze ziekte gedecimeerd. En 90 ervan zijn uitgestorven uitsluitend door de inwerking van deze ziekteverwekker. Zonder twijfel is het een dodelijke pandemie voor anura.

De oorzaak van deze aandoening is Batrachochytrium dendrobatidis. De oorzaak van deze aandoening is een schimmel die de huid van kikkers en padden geleidelijk infecteert.

Als ze ernstig geïnfecteerd zijn, kan de aangetaste amfibie niet meer ademen, osmoreguleren en stollen, met hartfalen en de dood tot gevolg. Schimmelwerende middelen kunnen gebruikt worden om te voorkomen dat de ziekte voortschrijdt, maar de ziekte wordt nooit helemaal uitgeroeid.

Deze ziekte komt veel voor bij wilde kikkers, maar niet bij die in gevangenschap gekweekt worden. Je kikker wordt alleen ziek als hij uit het wild gehaald is.

Kikker met rode ogen

2. Onderkoeling

Kikkers en padden zijn ectotherme dieren, d.w.z. dat hun lichaamstemperatuur afhankelijk is van de omgeving. Als het in je huis erg koud is, zal de amfibie zijn stofwisseling waarschijnlijk tot ongezonde grenzen terugbrengen. Een dier op de rand van onderkoeling zal lusteloos zijn, koud aanvoelen, en onbeweeglijk zijn. Het dier zal sterven als er niet snel ingegrepen wordt.

Om dit te voorkomen, raden deskundigen aan een warmtedeken aan een kant te leggen en ook buiten het terrarium van de amfibie. De meeste soorten gedijen goed bij een gemiddelde temperatuur van 25° C (77° F). Er zijn echter uitzonderingen.

3. Verstopping

Kikkers hebben meestal een tamelijk grote bek in verhouding tot hun lichaamsgrootte. Bovendien zijn ze strikt insectenetend en jagen alleen op levend voedsel. Hun “zitten en wachten”-jachtstrategie (stalken tot de prooi voorbij komt) betekent dat ze zich soms vergissen en uiteindelijk stukjes substraat en zelfs stenen binnenkrijgen.

Als de amfibie veel substraat binnenkrijgt, zal hij uiteindelijk een darmblokkade ontwikkelen. Dit is potentieel dodelijk en zal zich uiten met een gebrek aan eetlust en duidelijke problemen bij het poepen. De mildste gevallen kunnen opgelost worden met warmwaterbaden en een zachte massage van de zijkanten van de darm. In ernstige gevallen is een operatie nodig.

Het is aan te bevelen om in het terrarium grote substraten te gebruiken, zoals schors of kiezelstenen. Dit maakt het gemakkelijker voor de amfibie om ze uit te spugen als hij ze in zijn mond stopt. Zand is in alle gevallen de slechtste keus.

4. Vergiftiging

Vergiftiging is een van de meestvoorkomende ziekten bij kikkers. Deze gewervelde dieren hebben een zeer doorlaatbare opperhuid, zodat ze geneigd zijn alle giftige chemische verbindingen die ze in hun omgeving vinden op te nemen. In de meeste gevallen zullen deze stoffen op de handen van de houder zitten of in de versieringen van het terrarium (zeep, bleekmiddel en andere dingen).

De oplossing om dit probleem te vermijden is heel eenvoudig. Raak je kikker nooit aan tenzij het strikt noodzakelijk is en, als je het niet kunt vermijden, gebruik dan nitril-handschoenen en gooi ze na gebruik weg. Anderzijds was je het terrarium en zijn toebehoren met kokend water, maar nooit met gewone chemicaliën.

5. Onbalans in vitamines

In de natuur hebben kikkers een zeer gevarieerd dieet en assimileren ze de voedingsstoffen die hun prooien eerder gegeten hebben (vooral vitamines van plantaardige oorsprong). Het is nodig de insecten die je aan je amfibie gaat geven minstens een keer per week in te smeren met vitaminesupplementen om de tekorten, ontstaan door het leven in gevangenschap, aan te vullen.

Overdrijf ook niet, want je kunt een dodelijke hypervitaminose bij je amfibie veroorzaken.

6. Uitdroging

De meeste amfibieën hebben een luchtvochtigheid van 70% of hoger (tot 90%)nodig om goed in gevangenschap te kunnen leven. Dit komt omdat ze hun opperhuid vochtig moeten houden, om er doorheen te kunnen ademen voor gasuitwisseling. Sommige amfibieën krijgen tot 93% van hun zuurstof via hun huid, dus als hun huid droog wordt sterven ze door uitdroging.

Om uitdroging bij je kikker te voorkomen moet je een ondiepe schaal met water neerzetten, zodat hij dit vocht kan krijgen wanneer hij het wil. Je zult ook het substraat dagelijks moeten besproeien tot het vochtig is, maar niet zompig. We raden je aan een hygrometer en een regensysteem aan te schaffen om het proces te automatiseren.

Een uitgedroogde amfibie zal een droge huid hebben en een teruggetrokken houding, omdat hij zal proberen zijn lichaamsoppervlak te verkleinen om verdamping tegen te gaan.

7. Bacteriële dermatosepticemie (rode-benensyndroom)

Deze ingewikkeld genaamde pathologie, algemeen bekend als redleg of rode-benensyndroom, verwijst naar een huidinfectie. Het is een van de meestvoorkomende ziekten bij kikkers, vooral bij die in een vuile, overbevolkte, of voor de soort ongeschikte omgeving leven.

De bacteriën profiteren van de immunosuppressie van de zwakke amfibie en groeien op zijn huid, waardoor de typische roodachtige laesies ontstaan.

De prognose van deze aandoening is erg slecht, want het sterftecijfer varieert van 80 tot 100%. Maar als het vroeg ontdekt wordt en breed-spectrum antibiotica wordt toegepast, is er enige kans op succes.

Deze soort infectie komt veel voor bij kikkers die gestrest zijn en in ondeugdelijke terraria leven. Als je ze goed verzorgt, zou er geen probleem moeten zijn.

A black and orange frog.

Kikkerziekten en de verantwoordelijkheid van de verzorger

Zoals je ziet zijn er meerdere veelvoorkomende ziekten bij kikkers. Het is niet verwonderlijk dat het zeer tere gewervelde dieren zijn die een warme, vochtige omgeving nodig hebben. Ze verdragen veranderingen in het milieu niet goed, en daarom zijn ze in de overgrote meerderheid van de natuurlijke ecosystemen zeer bedreigd.

Het thuis houden van een kikker is een ingewikkelde taak en vereist veel kennis. Als je het gevoel hebt dat je er nog niet aan toe bent, raden we je aan te proberen wat ervaring op te doen met dieren die wat gemakkelijker te houden zijn.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Cassidy, B. S. (2006). One frog, two fish, red leg, few fish: Stress in the aquatic animal’s ecosystem. Animal Lab News (Jan/Feb 2006).
  • Weldon, C., Du Preez, L. H., Hyatt, A. D., Muller, R., & Speare, R. (2004). Origin of the amphibian chytrid fungus. Emerging infectious diseases10(12), 2100.
  • Piotrowski, J. S., Annis, S. L., & Longcore, J. E. (2004). Physiology of Batrachochytrium dendrobatidis, a chytrid pathogen of amphibians. Mycologia96(1), 9-15.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.