Cooks braamhaai: kenmerken en habitat

Cooks braamhaai is een dier van de oceaandiepte dat elke nacht naar het wateroppervlak trekt. Het is een mysterieuze en raadselachtige haai.

Geschreven en geverifieerd door de biologe Ana Díaz Maqueda.

Laatste update: 20 mei, 2023

Cooks braamhaai (Echinorhinus cookei) behoort samen met de braamhaai (Echinorhinus brucus) tot de familie Echinorhinidae.

Er zijn heel weinig gegevens over de soort omdat ze, net als veel andere dieren die in de diepten van de oceaan leven, heel moeilijk te zien en te bestuderen zijn.

Het is onbekend hoeveel exemplaren er nog zijn, of ze in gevaar zijn en of ze in overvloed voorkomen. Toch heeft het New Zealand Department of Conservation de soort onlangs geclassificeerd als “in gevaar.” In de volgende paragrafen geven we alle beschikbare gegevens, zodat je deze diepzeehaai kunt leren kennen.

Fysieke kenmerken van Cooks braamhaai

De  Cooks braamhaai  heeft niet het (wat sommigen noemen) enge uiterlijk van de meeste haaien. Dit dier heeft een zacht, stomp, cilindervormig lichaam. Een van zijn meest kenmerkende eigenschappen zijn de stekelvormige schubben.

Zijn kop is plat en kort, met een spitse neus. Zijn neusgaten zijn zeer gescheiden en daaroverheen hangt een klein stukje huid. De ogen hebben, in tegenstelling tot andere haaien, geen oogleden ter bescherming en reiniging.

Deze vis heeft een gebogen bek en heeft ongeveer 25 rijen scherpe tanden in elke kaak. Achter de bek zitten 5 kieuwspleten. Water dat de bek binnenkomt en al door de kieuwen is gegaan om de uitwisseling van zuurstof uit te voeren, komt er via de kieuwen weer uit.

Een volwassen exemplaar kan meer dan 4 meter lang worden, met een donkerbruine of grijze kleur en zwarte randen op de vinnen. Het individu met het grootste bekende gewicht is dat van een vrouwtje van ongeveer 3 meter lang dat bijna 300 kilogram woog.

Waar leeft de Cooks braamhaai?

Hoewel niet erg uniform, leeft de Cooks braamhaai in de hele Stille Oceaan. Er zijn exemplaren gevonden in de wateren bij Japan, Australië en Nieuw-Zeeland, maar ook op Hawaii en in de Verenigde Staten.

Het is een vis die de diepten van de oceaan bewoont, waar exemplaren zijn geregistreerd tot 1.100 meter diep. Bovendien zijn deze haaien verticale migranten (Engelse link). Dit betekent dat ze elke nacht naar het zeeoppervlak komen.

Normaal verblijven deze haaien op ongeveer 200 tot 330 meter van het wateroppervlak, maar er zijn dieren geregistreerd op slechts 4 meter diepte. Dit feit heeft de studie van de soort vergemakkelijkt, althans bij enkele specifieke gelegenheden.

Hoe voeden deze haaien zich?

Het is niet zeker wat de jachtstrategie van de zwarte haai is of wat zijn prooi is. Gezien de grootte van zijn bek, vorm en keelstructuur is het waarschijnlijk dat dit dier zijn prooi vangt door te zuigen.

Omdat het langzaam zwemmende dieren zijn die ‘s nachts actief zijn, samen met een zuigende jachttechniek, zou deze haai kunnen jagen op grote vissen, zoals tilapia, kabeljauw, andere kleine haaien, reuzeninktvissen en octopussen, of steenvissen.

Mogelijke bedreigingen van de Cooks braamhaai

Volgens rapporten van duikers is dit dier praktisch ongevaarlijk voor mensen. Als een persoon te dichtbij komt en hem probeert aan te raken, zal de haai zich laten aaien of snel wegzwemmen.

Mensen zijn niet geïnteresseerd in de Cooks braamhaai, omdat hij niet eet of een bedreiging vormt voor andere diersoorten die door mensen worden gegeten. Tegelijkertijd wordt hij zelden per ongeluk in sleepnetten gevangen. Vroeger dacht men dat het omgekeerde waar was, maar het is eigenlijk de braamhaai die dit ongeluk treft.

De belangrijkste bedreiging voor deze soort ligt in zijn gebrek aan migratie. Cooks braamhaaien brengen hun hele leven op dezelfde plek door, want ze gaan alleen omhoog of omlaag in de waterkolom. Zo’n klein bereik kan uitsterven op lange termijn in de hand werken.

Dit zou een uitputting van hun voedselbronnen kunnen betekenen, want deze haaien zijn aanwezig in menselijke visgebieden. Als ze niet naar andere locaties verhuizen, kan de antropische druk schade toebrengen aan hun populaties.