De edelpapegaai: habitat en kenmerken

Het verenkleed van de edelpapegaai maakt dit dier tot een van de mooiste vogels ter wereld. De bron van deze oogverblindende kleur is echter het merkwaardige dieet.
De edelpapegaai: habitat en kenmerken
Samuel Sanchez

Beoordeeld en goedgekeurd door de bioloog Samuel Sanchez.

Laatste update: 22 december, 2022

De edelpapegaai (Eclectus roratus) is een kleine vogel die de aandacht trekt. Dat is te danken aan zijn kleurrijke verenkleed en hoge vocalisatie. Zijn delicate veren geven de visuele indruk dat het haren zijn in plaats van veren. Dat is een van de redenen waarom deze vogel als een exotisch huisdier wordt beschouwd.

De 10 ondersoorten binnen deze soort verschillen meestal niet veel van de een tot de ander. Seksueel dimorfisme is bij alle soorten aanwezig en het is een van hun meest opvallende kenmerken. Bovendien moet worden opgemerkt dat het verenkleed behouden blijft dankzij de voedingsstoffen die de edelpapegaai via zijn dieet opneemt. Hieronder vind je de belangrijkste en meest curieuze aspecten van dit vogeltje.

De habitat van de edelpapegaai

De edelpapegaai beslaat een vrij brede verspreiding in termen van habitats. De ecosystemen die over het algemeen de thuisbasis zijn van deze vogel zijn mangroven, savannes en bossen in Nieuw-Guinea, de Salomonseilanden, het noordoosten van Australië en de Molukken.

Deze leeft soort meestal tussen kokosplantages en eucalyptusbossen, op een hoogte van niet meer dan 1.900 meter. Daarom kunnen we zeggen dat deze vogel veel voorkomt in kustgebieden, laaglandbossen en sommige gebieden die zijn gewijd aan de bovengenoemde gewassen.

Een edelpapegaai

Fysieke eigenschappen

De edelpapegaai heeft een grootte die varieert van 35 tot 42 centimeter. Hij heeft een gewicht tussen 355 en 615 gram. Het is een gemakkelijke vogel om te onderscheiden, dankzij het sterke seksuele dimorfisme dat mannetjes en vrouwtjes hebben.

Het verenkleed van de mannetjes heeft kleuren zoals koraal en groen. Daarnaast hebben ze een aantal rode en blauwe veren op hun vleugels, evenals een oranje snavel.

Vrouwtjes daarentegen hebben een zwarte snavel en een rood verenkleed, dat meestal donkerder is op de rug. Blauw en paars overheersen ook bij vrouwtjes, vooral op de borst en keel. Hun staart is oranjegeel van boven en onder donkerrood, die aan het einde lichter wordt naar een geelroze kleur.

Naast de andere aspecten om te benadrukken, is de edelpapegaai een vrij langlevend dier. Ze kunnen wel 80 jaar oud worden. Deze vogel is meestal vrij kalm en hij vindt het prima om als huisdier in gevangenschap te worden gehouden. Als hij echter de ruimte deelt met een van dezelfde soort, is het normaal dat ze allebei veel ophef maken om hun territorium af te bakenen of te communiceren.

Het gedrag van de edelpapegaai

Met betrekking tot het gedrag van de edelpapegaai is waargenomen dat het erg nieuwsgierige en intelligente vogels zijn. Ze onderscheiden zich van anderen door hun hoge vocalisatie, waarmee ze hun baasjes soms kunnen irriteren. Het is echter meestal een vriendelijk dier in gevangenschap als de eigenaren zijn vertrouwen verdienen.

Het karakter van de edelpapegaai hangt af van het geslacht. Terwijl het vrouwtje dominanter is, is het mannetje meestal een beetje onafhankelijk en afstandelijk.

In het wild worden deze vogels gekenmerkt door enigszins solitair te zijn, hoewel ze ook in paren of in kleine groepen te zien zijn, waarin de mannetjes overheersen (vooral tijdens de voortplanting). Wanneer de edelpapegaai zich groepeert, doet hij dat meestal in de boomtoppen, hoewel je exemplaren ook kunt zien overvliegen bij zonsopgang of zonsondergang, wanneer ze het meest actief zijn.

Het dieet van de edelpapegaai

Het dieet van de edelpapegaai is meestal op fruit gebaseerd, hoewel sommigen misschien de voorkeur geven aan groenten. De Eclectus roratus houdt van rijp fruit, maar niet rot. Interessant is dat het spijsverteringsstelsel van dit dier langer is dan dat van andere papegaaien. Daardoor heeft dit dier een dieet nodig dat rijk is aan plantaardige eiwitten en bètacaroteen.

Als je een edelpapegaai als huisdier hebt, is het belangrijk om de optimale vitamines voor zijn ontwikkeling te garanderen, vooral A, E en D. Het dieet van de vogel moet zo gezond mogelijk zijn, omdat de toename van lichaamsvet zwarte veren zou veroorzaken. Daarom worden korrelvoeders niet aanbevolen, omdat ze veel suiker bevatten en nierproblemen kunnen veroorzaken.

Het is ook belangrijk dat bewerkte voedingsmiddelen worden vermeden, omdat de edelpapegaai vatbaar is voor de gifstoffen die sommige producten bevatten. Over het algemeen is het beste dieet voor deze vogel vers fruit en sommige groenten die hij lekker vindt.

Reproductie van de edelpapegaai

De reproductie van deze vogel hangt af van zijn geografische locatie. Bij dieren die in Australië leven zal het paren tussen juli en februari plaatsvinden. Aan de andere kant, als ze op de Salomonseilanden wonen, zullen ze tussen juni en september paren. Wanneer het dier leeft in Papoea-Nieuw-Guinea, kan het op elk gewenst moment broeden.

Meestal nestelen deze vogels in gaten in de stammen van grote bomen. In sommige gevallen kan dezelfde boom meer dan één nest hebben. Daarbij zorgen meerdere vogels zelfs voor hetzelfde nest. De incubatie beslaat een periode van 25 tot 30 dagen. Daarbij legt het vrouwtje 2 eieren. Deze zijn over het algemeen ovaal en glanzend. De opvoeding van de kuikens duurt meestal 3 maanden.

De vrouwtjes zijn verantwoordelijk voor de incubatie en laten de jongen met rust tijdens het voeren. De kuikens worden door het mannetje gevoed wanneer de eieren uitkomen, hoewel het vrouwtje beetje bij beetje de taak in zijn geheel op zich neemt.

Staat van instandhouding

Volgens de Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN-Engelse link) loopt de edelpapegaai niet een groot gevaar van uitsterven, aangezien de staat van instandhouding “minst zorgwekkend (LC)” is. De soort wordt echter soms geconfronteerd met illegale handel vanwege zijn schoonheid en verenkleed. De populatie is daardoor in de afgelopen jaren iets afgenomen.

De edelpapegaai als huisdier

Rekening houdend met de kenmerken, het gedrag en de voedingsbehoeften van de vogel, is het belangrijk om voldoende ruimte en een uitgebalanceerd dieet te garanderen. De edelpapegaai heeft een grote kooi of volière nodig van minimaal 4 meter hoog en 2 meter breed. Dit is noodzakelijk omdat hij zijn vleugels goed moet kunnen spreiden. De kooi kan bijvoorbeeld houten draden en hangers hebben.

De edelpapegaai moet ook de kooi verlaten voor korte wandelingen, op voorwaarde dat de eigenaar voldoende vertrouwen heeft opgebouwd bij de vogel. Op deze manier zal de vogel rustiger en comfortabeler zijn met zijn omgeving.

Wat de klimatologische omstandigheden betreft, past deze vogel zich aan aan veranderingen in temperatuur. Hij verdraagt de kou echter niet goed. Daarom moet hij een goede beschutting aangeboden krijgen.

Wat voedsel betreft, kun je groenten zoals wortelen, maïs, sla of tomaat verstrekken. Fruit zoals appels en peren zijn ideaal voor hun dieet. Het moet voldoende vitamine A bevatten om hun verenkleed helderder te laten glanzen.

Een eclectische papegaai op een tak

Zoals je kunt begrijpen, is de edelpapegaai een vogel die geen grote problemen veroorzaakt als hij als huisdier wordt gehouden. In zijn natuurlijke habitat is hij meestal territoriaal en luidruchtiger om zo goed met zijn ouders te kunnen communiceren.

Zijn dieet is de bron van zijn schoonheid, dus het is essentieel om elk element dat zijn gezondheid en fysieke verschijning aantast, uit zijn dieet te verwijderen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Heinsohn, R. (2008). Ecology and evolution of the enigmatic eclectus parrot (Eclectus roratus). Journal of Avian Medicine and Surgery22(2), 146-150.
  • Heinsohn, R., & Legge, S. (2003). Breeding biology of the reverse-dichromatic, co-operative parrot Eclectus roratus. Journal of Zoology, 259(2), 197-208.
  • Vapniarsky, N., Barr, B. C., & Murphy, B. (2012). Systemic Coxiella-like infection with myocarditis and hepatitis in an eclectus parrot (Eclectus roratus). Veterinary pathology, 49(4), 717-722.
  • Johnston, M. S., Son, T. T., & Rosenthal, K. L. (2007). Immune-mediated hemolytic anemia in an eclectus parrot. Journal of the American Veterinary Medical Association, 230(7), 1028-1031.
  • Cowan, M. L., Yang, P. J., Monks, D. J., & Raidal, S. R. (2011). Suspected osteoma in an eclectus parrot (Eclectus roratus roratus). Journal of avian medicine and surgery, 25(4), 281-285.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.