Het wonderlijke geval van de albino-pauw

Albinisme of leucisme is een zeer zeldzame eigenschap in dierpopulaties, omdat dieren die albino-genen dragen vaak kwetsbaar zijn.
Het wonderlijke geval van de albino-pauw

Laatste update: 01 oktober, 2021

Als we een dier zien dat van top tot teen helemaal wit is, rijst de vraag of het dier albinisme heeft of een andere mutatie. Dit is het geval met de albino-pauw. We kunnen een dier niet altijd als albino classificeren louter op grond van de kleur van zijn vacht of verenkleed. Er zijn namelijk ook andere genetische factoren waarmee rekening gehouden moet worden.

Wist je dat de albino-pauw geen aparte pauwensoort is? Zijn bijzondere kleuring is te danken aan een genetische variatie die in de loop van de tijd in stand gehouden heeft. Wil je meer weten over deze opvallende eigenschap, lees dan vooral verder.

Soorten en fysieke kenmerken van de albino-pauw

Op taxonomisch niveau behoren kalkoenen tot de fazantenfamilie, maar ze zijn ook verwant met alle landvogels van de orde Galliformes. Binnen de kalkoenenfamilie wordt de naam “pauw” gebruikt om onderscheid te maken tussen 3 soorten binnen dit taxon. Het zijn de volgende:
  • Blauwe pauw (Pavo cristatus).
  • Groene pauw uit Myanmar, Indochina en Java (Pavo muticus).
  • Congopauw (Afropavo congensis).

De eerste twee soorten komen voor op het Aziatische continent, terwijl de derde alleen in Afrika voorkomt. Bij deze soorten verwijst hun naam naar de streken waar ze voorkomen of naar de unieke kenmerken wat hun verenkleed betreft.

Een pauw die zijn mooie staart laat zien

Kenmerken van de albino-pauw

We wijden dit artikel aan pauwenexemplaren die albinisme ontwikkeld hebben. Zoals we gezien hebben, kan een albino-pauw uit alle drie de soorten pauwen ontstaan. Bovendien lijken ze niet alleen daarom op elkaar, maar ze delen ook kenmerken met elkaar en met normale exemplaren. Enkele overeenkomsten zijn onder andere:

  • Explosieve tonaliteit. De mutatie heeft tot gevolg dat het dier helemaal wit is, behalve de ogen. De normale exemplaren hebben echter ogen met sterke en iriserende blauwe en groene tinten.
  • Dieet. Omdat het omnivoren zijn, voeden albino-pauwen zich met planten, insecten, of kleine gewervelde dieren – zoals reptielen of amfibieën.
  • Levensverwachting. Volgens fokkers is waargenomen dat het fokken in gevangenschap de levensverwachting van deze soort verhoogt. Bij exemplaren die in de natuur leven en aan de mutatie lijden, is de levensduur echter korter dan van normale exemplaren.
  • Hun gezang doet denken aan dat van een katachtige. Als pauwen zingen, lijkt het geluid nogal op het miauwen van katten. Deze toon kan echter ook lijken op gekrijs. Het lijkt erop dat dit afhangt van het moment en de situatie. Op deze manier worden hun liederen gebruikt als een roep, een schreeuw naar hun ouders, of om uiting te geven aan angst bij eenzaamheid.
  • Seksueel dimorfisme. De grotere mannetjes hebben een spectaculaire staart, zowel in diameter als wat betreft zijn oorspronkelijke en opvallende kleuring. Blijkbaar is hun voornaamste doel evolutionair, want met hun staart proberen ze de aandacht van vrouwtjes te trekken.
  • Aan de andere kant moet ook opgemerkt worden dat het mannetje een haan genoemd wordt en het vrouwtje een hen. De jongen worden gewoon kuikens genoemd.

Herkomst en staat van instandhouding

Momenteel zijn er geen gegevens gevonden over wanneer de eerste witte pauw verscheen. Het lijkt erop dat men in de loop van de 19e eeuw exemplaren met witte “vlekken” in hun verenkleed gezien heeft. Door deze exemplaren te scheiden en met elkaar te kruisen bevorderde de mens de gedeeltelijke of totale uitbreiding van de witte kleuring.

Leucisme of albinisme?

Hoewel hun witte tint doet vermoeden dat deze vogels de genen voor albinisme dragen, is dit niet de enige oorzaak die we kunnen beoordelen. Hoewel de albino-pauw afkomstig is van een mutatie waarbij de productie van melanine in het lichaam verloren gaat, kan zijn witte verenkleed ook veroorzaakt worden door een mutatie die leucisme heet.

Om leucisme van albinisme te onderscheiden moet je naar enkele karakteristieke patronen kijken. We kijken vooral naar de ogen van de dieren om te bepalen of ze aan de ene of de andere afwijking lijden.

Als de ogen lijken op die van exemplaren zonder albinisme en normale tinten behouden, dan is het dier leucistisch. Zijn de ogen echter roodachtig of roze, dan hebben we te maken met een dier met albinisme.

Bij het observeren van een wit dier kunnen we dus onderscheid maken tussen een exemplaar dat lijdt aan albinisme of aan leucisme. Bovendien is leucisme een meer typische mutatie bij vogels, en komt albinisme meer voor bij zoogdieren. Maar zoals bij alles zijn er altijd uitzonderingen die de regel bevestigen.

Albino morfotype ziekten

Behalve dat de karakteristieke kleur van de soort verandert, is de albino-pauw ook gevoeliger voor bepaalde factoren die normaal op de soort inwerken. Zo kan blootstelling aan stressfactoren dodelijk zijn voor een albino-exemplaar, terwijl het normale morfotype (groen en blauw) deze wel kan overleven. Denk hierbij aan zaken zoals een te hoge luchtvochtigheid of een plotselinge temperatuurdaling.

Albinisme is weliswaar een mooie en opvallende eigenschap, maar deze mutatie is niet zonder gevolgen. Daaronder kunnen we de volgende problemen opnoemen die bij albinisme voorkomen:

  • Visuele gebreken.
  • Ziekten van de luchtwegen: tot de ernstigste ziektebeelden behoort tuberculose.
  • Huidproblemen.
  • Lage tolerantie voor sterke blootstelling aan de zon.

Om al deze redenen wordt het gen niet vaak geselecteerd in pauwenpopulaties. Doordat deze gemuteerde exemplaren meer gezondheidsproblemen hebben, is de kans kleiner dat ze zich voortplanten. Dat is de reden dat deze dieren minder nakomelingen krijgen dan de rest. Zo voorkomt natuurlijke selectie dat ongunstige eigenschappen als deze zich verspreiden.

Een albino-pauw op een bankje

Een vogel omringd door spiritualiteit

Dieren maken deel uit van de culturen van verschillende streken doordat ze bepaalde kenmerken hebben die hen identificeren. In het geval van de albino-pauw verscheen hij het eerst in de Hindoestaanse cultuur, gevolgd door de Christelijke cultuur. Binnen beide is de pauw een symbool van onsterfelijkheid.

Bovendien is, merkwaardig genoeg, het aantal exemplaren van deze soort de laatste jaren stabiel gebleven. Hierdoor is de witte pauw opgenomen in de groep van dieren die het minst bedreigd zijn. Het lijkt erop dat deze prachtige vogel nog vele jaren bij ons zal zijn.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.



Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.