Strabisme bij honden: oorzaken en behandeling
Net als bij mensen is strabisme (scheelheid) bij honden een oogaandoening waarbij de ogen niet tegelijkertijd in dezelfde richting kijken. Ondanks dat het als een afwijking wordt beschouwd, is strabisme eigenlijk een gewenste eigenschap bij bepaalde honden- en kattenrassen, en zelfs bij bepaalde menselijke culturen.
Als we spreken van een afwijking, dan bedoelen we niet dat het iets is dat het dier misvormt. Het komt eerder door iets dat misgaat met de spieren die het oog op zijn plaats houden. Dit kan erfelijk zijn, of kan soms van een andere fysieke oorzaak zijn, zoals een tumor of een infectie.
De spieren die de oogbol bewegen
De oogbollen van zoogdieren hebben zes spieren die ze voor elk oog ondersteunen. Deze spieren laten het oog in verschillende richtingen bewegen. Deze spieren kunnen in de volgende groepen worden ingedeeld:
- Rectus (rechte) spieren. Er zijn er vier: de inferieure, superieure, mediale en laterale rectusspieren. Deze spieren zijn door middel van pezen aan de sclera (het witte deel van de oogbol) bevestigd. De inferieure en superieure rectusspieren laten het oog op en neer bewegen. De mediale en laterale spieren laten het oog van links naar rechts bewegen.
- Schuine spieren. Er zijn er twee: de inferieure en superieure schuine spieren. Door de gecombineerde werking hiervan kan het oog ronddraaien, met de klok mee of tegen de klok in.
- Retractor spieren (niet gerekend tot de zes spieren die de oogbol bewegen). Deze regelen de bewegingen van de oogleden.
Wanneer deze spieren allemaal correct functioneren, dan kunnen de ogen tegelijkertijd en in dezelfde richting bewegen. Strabisme is wanneer een of meer van deze spieren niet goed werken.
Er zijn verschillende soorten strabisme, afhankelijk van de richting waarin het aangetaste oog of ogen kijken (verkeerde uitlijning).
- Uiteenlopend: het oog richt zich op de rand van het gezicht.
- Convergent: het oog richt zich naar de neus.
- Hypertropie: het oog heeft de neiging omhoog te blijven kijken.
- Hypotropie: het oog richt zijn blik met de pupil naar de grond.
Oorzaken van strabisme bij honden
De oorzaken van strabisme zijn veel en gevarieerd. Helaas is er dus niet voor elk type strabisme dat honden kan beïnvloeden een remedie. Deze aandoening bij honden wordt bijna altijd als een afwijking beschouwd, hoewel het een erfelijke eigenschap kan zijn die aan bepaalde rassen is gekoppeld.
Bij welke hondenrassen komt strabisme het meest voor? De meestvoorkomende zijn de rassen shar-pei, Ierse wolfshond, akita en mopshond. Strabisme wordt vaak veroorzaakt door de vervanging van de rechte mediale spier door vezelachtig weefsel tijdens het groeiproces. Dit belemmert later correcte oogbewegingen.
Afgezien van erfelijke problemen of abnormale spiergroei, zijn er ook enkele ziekten die verband houden met het immuunsysteem die strabisme kunnen veroorzaken.
Dit is bijvoorbeeld het geval bij immuun-gemedieerde myositis (spierontsteking). Wanneer dit in de oogspieren gebeurt, dan kan strabisme het gevolg zijn en soms zelfs een abnormaal uitsteeksel van de oogbol veroorzaken. Problemen met de schildklier kunnen ook strabisme veroorzaken.
Tumoren zijn een andere mogelijke oorzaak van strabisme bij honden. Een tumor die dicht bij de oogbol of zelfs in het oog optreedt, kan op de verschillende externe oogspieren druk uitoefenen. Deze spieren werken dan niet zoals zou moeten, waardoor het oog abnormaal beweegt.
Af en toe kan scheelheid het gevolg zijn van een trauma. Er zijn verschillende gevallen van honden met een breuk in het jukbeen (het bot dat net onder het oog zit dat de schedel met het kaakbot verbindt) die ernstig strabisme ontwikkelen.
Tot slot kunnen een aantal ziekten of storingen met betrekking tot het zenuwstelsel ook tot strabisme bij honden leiden. Bijvoorbeeld, onsamenhangende zenuwen, of een groot probleem zoals vochtophoping in de hersenen kan hieraan bijdragen.
Behandeling voor strabisme bij honden
De behandeling zal altijd afhangen van wat het probleem veroorzaakt. Wanneer een aangeboren aandoening of erfelijke aandoening de oorzaak is, dan kan een kleine operatie nodig zijn, of gewoon therapie om de spieren rond het oog te versterken.
Aan de andere kant, als een ziekte het probleem veroorzaakt, dan is het waarschijnlijk dat als je de ziekte behandelt, het probleem vanzelf zal verdwijnen. Als dat niet gebeurt, dan kunnen de spieren beschadigd zijn en kan een operatie of therapie nodig zijn.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Allgoewer, I., Blair, M., Basher, T., Davidson, M., Hamilton, H., Jandeck, C., … & Shelton, G. D. (2000). Extraocular muscle myositis and restrictive strabismus in 10 dogs. Veterinary ophthalmology, 3(1), 21-26.
- Salinas, E. M., Rosales, M. D. L. L. M., & Estrada, X. Z. (2004). Caracterización histológica y ultraestructural de meningoencefalomielitis granulomatosa en dos perros. Veterinaria México, 35(4), 307-315.
- Salvador, C. R., & Martínez, M. E. G. (2013). Anatomía Veterinaria. 8. Anatomía del ojo (globo del ojo y órganos accesorios) en las especies domésticas. REDUCA, 5(2).