Effect van milieuverontreinigende stoffen op de gezondheid van huiskatten

Het meeste onderzoek dat de gezondheidseffecten van milieuverontreinigende stoffen bespreekt is gericht op mensen. Weinig richten zich op huisdieren, maar beide zouden even belangrijk moeten zijn.

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez.

Laatste update: 21 december, 2022

Momenteel is een van de ernstigste problemen in steden de milieuvervuiling. Deze situatie beïnvloedt niet alleen het fysieke aspect van het milieu, maar heeft ook een negatief effect op de gezondheid van zowel mensen als dieren. In feite heeft een recente studie aangetoond dat toegenomen milieuverontreinigende stoffen chronische oxidatieve stress bij katten veroorzaken.

Het lukraak vrijkomen van allerlei chemicaliën of afval (zowel industrieel als huishoudelijk) kan bij huisdieren ernstige problemen veroorzaken. Dit betekent dat wonen in gebieden met grote hoeveelheden milieuverontreinigende stoffen de kwaliteit van hun leven kan verminderen, vooral voor gewone dieren zoals katten. Lees verder om te weten te komen welk effect milieuvervuiling heeft op huiskatten.

Wat is milieuvervuiling?

Formeel definieert men milieuvervuiling als de aanwezigheid van verschillende giftige stoffen of elementen in het milieu. In de meeste gevallen zijn deze verontreinigende stoffen normaal in de natuur aanwezig, maar in zulke minimale hoeveelheden dat ze geen gevaar voor de gezondheid vormen. Door verschillende menselijke activiteiten hopen ze zich echter op en worden ze schadelijk.

Zowel menselijke activiteiten als natuurverschijnselen stoten verschillende giftige stoffen in het milieu uit. Zulke milieuverontreinigende stoffen kunnen zich via de lucht, het water of de bodem verspreiden. Daardoor kun je er gemakkelijk mee in aanraking komen bij het uitvoeren van handelingen zo eenvoudig als ademhalen of water drinken.

Tot de meest bekende milieuverontreinigende stoffen behoren de volgende:

• Koolstofmonoxide
• Zwaveldioxide
• Stikstofoxiden
• Koolwaterstoffen
• Lood
• Gehalogeneerde organische verbindingen (organohalogeen)
• Benzeen
• Vinylchloride
• Cadmium

Hoe beïnvloedt milieuvervuiling de gezondheid van katten?

Net als bij mensen verstoren milieuvervuilende stoffen de normale stofwisseling van een kat. Als gevolg daarvan worden biologische processen zoals hormoonsynthese, zuurstoftoevoer, neuronale functie, ademhaling en celdeling op verschillende niveaus beïnvloed.

Een van de giftigste en overvloedigste verbindingen in de natuur zijn bijvoorbeeld organohalogenen (Engelse link), die vaak in verschillende industrieën worden gebruikt.

Deze milieuverontreinigende stoffen interfereren met het zenuwstelsel en het endocriene systeem. Ze kunnen verschillende problemen veroorzaken, zoals neuronale sterfte, gedragsveranderingen, hormonale ontregeling, en voortplantingsproblemen.

Natuurlijk is het meeste onderzoek dat de schade van milieuvervuiling vaststelt, gericht op de menselijke gezondheid. Daardoor zijn er maar weinig studies die het effect bij huisdieren analyseren. Dat zou net zo belangrijk zou moeten zijn als ze dezelfde omgeving delen als hun verzorgers.

Nadruk op huisdieren

Gelukkig is er momenteel een groeiende belangstelling van verschillende specialisten om het effect van milieuverontreinigende stoffen bij zowel honden als katten te bestuderen. Zo verschijnt in oktober 2022 een van de eerste artikelen (Engelse link) waarin gezondheidsproblemen door organohalogeenverbindingen bij tamme katachtigen worden ontdekt.

Uit deze studie blijkt dat blootstelling aan verontreinigende stoffen, zoals organohalogeenverbindingen, een afname van de schildklierhormoonproductie veroorzaakte. Het mechanisme waardoor dit veroorzaakt werd was echter complexer dan verwacht, want het veroorzaakte een chronische toestand van oxidatieve stress.

Oxidatieve stress staat bekend als een overmaat aan oxidatieve vrije radicalen die de stofwisseling beschadigen. Daarom werd niet alleen de productie van het schildklierhormoon aangetast, maar ook verschillende stofwisselingswegen, zoals de synthese van aminozuren, die problemen kunnen veroorzaken.

Opgemerkt moet worden dat alleen al een verandering in de productie van het schildklierhormoon hartziekten, zwaarlijvigheid, neurologische problemen en onvruchtbaarheid bij de katachtige kan veroorzaken. De gevolgen van het blootstellen van katten aan milieuverontreinigende stoffen kunnen dus ernstig en zelfs dodelijk worden.

De gevaren van milieuvervuiling voor de gezondheid van huisdieren

Zoals je kunt raden is het nodig om dringend aandacht te besteden aan de effecten van milieuvervuiling op de gezondheid van huisdieren. Verschillende chronische en gevaarlijke ziekten, zoals diabetes (Engelse link), komen tegenwoordig steeds vaker voor.

Er zijn niet veel studies die dit bevestigen. Het is echter waarschijnlijk dat dit komt door de overmaat aan milieuverontreinigende stoffen waaraan katten blootgesteld worden.

Uiteindelijk bedreigt vervuiling niet alleen mensenlevens – alle dieren staan bloot aan de gevolgen ervan. Dit is nog een dwingende reden om beleid te eisen dat de productie van verontreinigende stoffen op wereldschaal vermindert. Maar deze oplossing lijkt op korte termijn niet te zullen werken.

We zullen dus waarschijnlijk naar een alternatief moeten zoeken om onze gezondheid en die van onze huisdieren te beschermen.