Gastritis bij katten: oorzaken, symptomen en behandeling

Gastritis bij katten kan acuut of chronisch zijn. Afhankelijk van de duur en de symptomen zijn behandeling en prognose verschillend.

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Samuel Sanchez.

Laatste update: 21 december, 2022

Geïsoleerde maagziektes komen vaak voor bij huisdieren, omdat ze de neiging hebben allerlei dingen te eten die ze niet zouden moeten eten, gewoon uit nieuwsgierigheid of de wens de aandacht van hun opvoeder te trekken. Het is normaal dat je kat van tijd tot tijd overgeeft, maar het kan ernstig worden als dit wekenlang aanhoudt. Wist je dat katten ook aan gastritis kunnen lijden?

Deze algemene aandoening kan sporadisch optreden (acuut) of langdurig zijn (chronisch). Als je alles wilt weten over gastritis bij katten, inclusief diagnose en behandeling, lees dan verder. Het is mogelijk dat een ernstige pathologie je huisdier treft en het is tijd om actie te ondernemen.

Wat is gastritis bij katten?

Het spijsverteringsstelsel van een kat omvat de mond, tanden, speekselklieren, slokdarm, maag, darmen, pancreas, lever en galblaas. Dit systeem heeft vier hoofdfuncties: het verteren van voedsel, het opnemen van voedingsstoffen uit het voedsel, het verplaatsen van organische stoffen door het lichaam, en het elimineren van de resulterende uitwerpselen.

Verschillende aandoeningen kunnen elk van de biologische processen die in het spijsverteringsstelsel plaatsvinden, verstoren. Gastritis, daarentegen, wordt omschreven als een maagziekte die gekenmerkt wordt door ontsteking van het slijmvlies dat de maagholte bekleedt. Het moet niet verward worden met enteritis, want bij het laatste treedt de ontsteking op in de darm.

Deze klinische aandoening kent twee varianten, die bepaald worden door de duur van de symptomen:

• Acute gastritis. Veroorzaakt sporadische symptomen (gedurende 24-48 uur) en is meestal zelfoplossend, dat wil zeggen dat het zonder medische hulp verdwijnt. De oorzaak is meestal eenvoudig, zoals het binnenkrijgen van bedorven voedsel.
• Chronische gastritis. Deze pathologische variant veroorzaakt symptomen die 2 weken of langer aanhouden. De etiologie ervan is complexer en de oorzaak ligt in veel gevallen in een spijsverterings- of systeemziekte.

De meeste gevallen van gastritis zijn acuut en vereisen meestal geen veterinaire aandacht. De intensiteit of de duur van de symptomen kan er echter op wijzen dat een snel bezoek aan de dierenarts nodig is.

Oorzaken van gastritis bij katten

Zoals aangegeven door veterinaire portalen kan gastritis bij katten vele oorzaken hebben. We lichten er een paar uit, maar je moet in gedachten houden dat de etiologie van deze aandoening heel breed is:

• Diabetes. Diabetische aandoeningen veroorzaken gastro-intestinale symptomen bij zowel katten als mensen. Ketoacidose als gevolg van onbehandelde diabetes verklaart sommige gevallen van gastritis.
• Gastrinoma. Gastrinoma is een zeer zeldzame soort alvleeskliertumor bij de katachtige. Dit neoplasma veroorzaakt dat er te veel zure stoffen in de maag van de kat vrijkomen, wat chronische gastritis tot gevolg heeft.
• Immuun-gemedieerde ziekten. In sommige gevallen vallen de eigen beschermende cellichamen van de kat uiteindelijk per ongeluk het maagweefsel aan. Over dit soort katachtige ziekten is heel weinig bekend.
• Indigestie. De consumptie van een te zure, vette, of gekruide substantie is een van de meestvoorkomende oorzaken van gastritis bij katten. Deze aandoening is van voorbijgaande aard en wordt niet als ernstig beschouwd.
• Infecties en parasieten. Veel ziekteverwekkers dringen het darmkanaal binnen, maar weinigen zijn bestand tegen de zure omstandigheden van de maag. Studies (Engelse link) hebben aangetoond dat de bacterie Helicobacter pylori in verband gebracht wordt met deze aandoening bij zowel katachtigen als mensen.

Uiteindelijk is het de moeite waard op te merken dat sommige gevallen van gastritis bij katten geen specifieke oorzaak hebben. Dit betekent dat ze idiopathisch zijn en dat de behandeling beperkt zal blijven tot het verlichten van de symptomen, maar niet van de eventuele onderliggende ziekte.

Symptomen

De symptomen van katachtige gastritis zijn meestal vrij aspecifiek en ze variëren naargelang de oorzaak en de duur van de aandoening. De meestvoorkomende symptomen staan hieronder opgesomd:

• Diarree
• Gewichtsverlies
• Herhaaldelijk braken. Niet te verwarren met regurgitatie, want het laatste is oppervlakkig en gaat niet gepaard met maaglediging.
• Zwarte en olieachtige ontlasting.
• Uitdroging als gevolg van braken en diarree. Dit kan weer leiden tot de behoefte om water te drinken.
• Overmatig kwijlen en likken van de lippen
• Depressie en lusteloosheid
• Buikpijn

Het opsporen van ziekteverschijnselen bij katachtigen is vrij moeilijk, want deze dieren zijn natuurlijke roofdieren en hebben in de loop van duizenden jaren het verbergen van hun symptomen geperfectioneerd. Daarom moet je vooral letten op kwantificeerbare parameters (de consistentie van de ontlasting en de hoeveelheid voedsel die je kat opeet, bijvoorbeeld).

Diagnose van gastritis bij katten

Eenmaal in de dierenkliniek zullen de professionals een variabel aantal tests bij de kat uitvoeren. Een bloedonderzoek, urineonderzoek, ontlastingcultuur (ontlastingsonderzoek), abdominale echografie, en endoscopie kunnen nodig zijn. Deze geavanceerde procedures zijn echter voorbehouden aan ernstige of chronische gevallen. Een biopsie van maagweefsel geeft een definitieve diagnose.

Acute gastritis, daarentegen, wordt meestal gediagnosticeerd met een bloedonderzoek, een urineonderzoek, en directe observatie van braaksel. Ook alle informatie die de eigenaar kan geven (hoe lang de symptomen duren, wat de kat eet, of de kat vermagerd is, en nog veel meer) is van essentieel belang.

Behandeling

De behandeling van gastritis bij katten hangt helemaal af van de veroorzaker. De meeste acute gevallen lossen vanzelf op binnen een paar dagen, maar chronische gevallen hebben diergeneeskundige zorg nodig. Als de symptomen echter ernstig zijn, zal de katachtige anti-emetica (om braken te voorkomen), vochttherapie om uitdroging te voorkomen, en maagbeschermers voorgeschreven krijgen.

Waarschijnlijk kan in een acuut geval de katachtige patiënt na het bezoek aan de dierenarts naar huis gaan. Meestal wordt aangeraden thuis de volgende stappen te volgen, zodat de symptomen van het dier verbeteren:

• Je moet je kat de eerste 8-12 uur geen eten geven. Onthoud je kat geen water, anders kan hij uitgedroogd raken. Als vocht niet toegediend kan worden zonder dat de kat weer gaat braken, ga dan terug naar de dierenarts.
• Als het braken na de bovenstaande interval ophoudt, kun je de kat vetarm, verteerbaar voedsel aanbieden. Rijst met gekookte kip is een uitstekend gerecht. Verdeel de helft van de dagelijkse hoeveelheid voer van de kat over 4-6 kleine maaltijden.
• Verhoog de hoeveelheid gegeven voedsel gedurende de volgende 2-3 dagen tot de kat weer normaal is.

Als de kat op enig moment weer begint te braken, ga dan terug naar de dierenarts. Het is waarschijnlijk geen ernstige aandoening, maar het is altijd beter het zekere voor het onzekere te nemen.

Conclusie

Zoals je gezien hebt, is gastritis bij katten een multifactoriële ziekte die niet thuis gediagnosticeerd kan worden. Als je kat langer dan 24 uur braakt, aarzel dan niet om naar de dierenarts te gaan.

Het is hoogstwaarschijnlijk een acute aandoening, maar voorkomen is altijd beter dan genezen. Anti-emetica en maagbeschermers zullen je katachtige beter met de ziekte laten omgaan.