Must słoni - czym jest to zjawisko?
Chociaż są to zwierzęta słynące z łagodności, to must u słoni sprawia, że samce stają się bardzo agresywne.
Choć słonie zazwyczaj są łagodnymi istotami, w życiu każdego samca są chwile, gdy nie jest on, delikatnie mówiąc, w dobrym humorze. Okres ten znany jest jako must lub amok słoni (ang. musth). W tym czasie samiec naprawdę cierpi i może być bardzo niebezpieczny dla każdego, kto stanie mu na drodze.
Czym dokładnie jest must słoni?
W tym okresie życia samca testosteron osiąga poziomy, które są kilkukrotnie wyższe niż zwykle. Podczas tych szczytów testosteronu samiec słonia staje się agresywny, naciera i atakuje inne zwierzęta oraz może atakować ludzi. Co dziwne, słonie mogą wtedy atakować nawet drzewa.
Chociaż mogłoby się wydawać, że must słoni jest powiązany z rują u samicy, w rzeczywistości nie jest to prawdopodobne , ponieważ nie koreluje z okresem rui. Podczas must zwierzęta te wytwarzają wydzielinę w gruczołach skroniowych znajdujących się za oczami.
Uważa się, że ta wydzielina może być jednym z potomków tak zwanego mustu strachu u słoni. Co ciekawe, gruczoły skroniowe powiększają się w tym okresie. To powoduje silny ból w oczach.
W tym czasie samce słoni wydają z siebie dźwięk, który przypomina odpowiedź na wołanie samicy w rui. Ale tak nie jest. Jedna z hipotez mówi, że ten okres furii pozwala słoniomna ustalenie zmian w dominacji.
Co się dzieje podczas mustu?
Co interesujące, wydaje się, że młode słonie intensywniej przechodzą must. Jest to szczególnie prawdziwe dla słoni, których rodzice nie byli obecni przy wychowywaniu, co udowadnia, że zwierzęta te polegają na poprzednich pokoleniach. Sytuacja ta zmusza osierocone słonie do zmiany domu.
Co więcej zdarza się, że młode samce atakują inne gatunki, takie jak nosorożce i mogą nawet szaleć na zaludnionych obszarach. Obecność starszych samców słoni pomaga jednak uniknąć takich sytuacji.
Must występuje również u zwierząt w niewoli, co stanowi oczywiście problem w zoo. W Indiach, gdzie kornacy zmuszają słonie do pracy, właściciele często skuwają je, aby zapobiec niebezpiecznym zachowaniom.
Częstym rozwiązaniem jest też izolacja samców w tym okresie, aby nie zaszkodziły innym słoniom ani ludziom. W niektórych przypadkach must słonia może trwać do dwóch miesięcy, nawet jeśli najniebezpieczniejszy epizod trwa tylko około miesiąca.
Jeśli chodzi o starsze zwierzęta, must znika i nie stanowi już problemu.
Podsumowanie
Podsumowując, nikt tak naprawdę nie zna przyczyny takiego zachowania u samców słoni. Pomimo must u samców, są to bardzo wrażliwe stworzenia, które nie mają agresywnej tendencji. Niemniej jednak należy mieć świadomość występowania tego zjawiska, które jest bardzo niebezpieczne, a jednocześnie fascynujące.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Poole, J. H. (1987). Rutting behavior in African elephants: the phenomenon of musth. Behaviour, 102(3-4), 283-316.
- Keerthipriya, P., Nandini, S., Gautam, H., Revathe, T., & Vidya, T. N. C. (2020). Musth and its effects on male–male and male–female associations in Asian elephants. Journal of Mammalogy, 101(1), 259-270.
- LaDue, C. A., Schulte, B. A., Kiso, W. K., & Freeman, E. W. (2021). Musth and sexual selection in elephants: A review of signalling properties and potential fitness consequences. Behaviour, 159(3-4), 207-242.
- Poole, J. H. (1989). Announcing intent: the aggressive state of musth in African elephants. Animal Behaviour, 37, 140-152.
- LaDue, C. A., Vandercone, R. P., Kiso, W. K., & Freeman, E. W. (2022). Behavioral characterization of musth in Asian elephants (Elephas maximus): Defining progressive stages of male sexual behavior in in-situ and ex-situ populations. Applied Animal Behaviour Science, 251, 105639.