Antybiotyki - czy powinno się je podawać zwierzętom?

Podawanie antybiotyków zwierzętom domowym może spowodować od wymiotów i biegunki po silne zatrucie. Zanim więc zaczniesz leczyć swojego pupila tą metodą, koniecznie skonsultuj się z weterynarzem.
Antybiotyki - czy powinno się je podawać zwierzętom?
Francisco María García

Napisane i zweryfikowane przez prawnika Francisco María García.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Antybiotyki to leki szeroko stosowane w leczeniu wszelkiego rodzaju chorób, których przyczyną są infekcje bakteryjne. W zależności od typu atakujących mikroorganizmów można wyróżnić całe mnóstwo rodzajów antybiotyków.

W dalszej części artykułu znajdziesz podstawowe informacje na temat leczenia infekcji bakteryjnych u psów, kotów i innych domowych zwierzątek, a także wpływu, jaki antybiotyki mają na zdrowie czworonogów.

Jaki jest wpływ antybiotyków na organizm?

Pod nazwą antybiotyk kryje się grupa leków, których celem jest hamowanie wzrostu i podziałów wywołujących choroby bakterii. Ich działanie lecznicze opiera się na chemicznych reakcjach zachodzących w ciele chorego człowieka bądź zwierzęcia.

Jak już powiedzieliśmy, antybiotyki zostały opracowane w celu leczenia chorób o podłożu bakteryjnym. Oznacza to, iż ich działanie chemiczne oddziałuje bezpośrednio na atakujące organizm drobnoustroje, aby skutecznie wyeliminować bakterie będące przyczyną infekcji oraz zahamować ich zdolności rozrodcze.

Warto zaznaczyć, że antybiotyki nie są skuteczne w zwalczaniu chorób wywołanych przez wirusy i grzyby. Mogą być z powodzeniem stosowane tylko w przypadku zakażeń bakteryjnych.

Antybiotyki o wąskim i szerokim spektrum działania – różnice

Szeroką gamę istniejących antybiotyków ogólnie dzieli się na dwie duże grupy ze względu na ich oddziaływanie na organizm. Pierwsza z nich to antybiotyki o wąskim spektrum działania, a druga – o szerokim spektrum działania.

  • Leki o wąskim spektrum działania to takie, której wpływ ogranicza się tylko do jednej grupy bądź jednego rodzaju drobnoustrojów. Stąd też mówi się, ze jego działanie jest wąskie bądź selektywne. Wykazują więc skuteczność przy leczeniu chorób wywołanych tylko jednym, konkretnym  typem bakterii.
  • Z kolei antybiotyki o szerokim spektrum działania mają zdolność do zwalczania różnych typów bakterii. Ich wpływ obejmuje niezwykle szerokie spektrum, dzięki czemu mogą być one stosowane w przypadku leczenia chorób wywołanych kilkoma różnymi rodzajami bakterii.
Weterynarz podaje psu antybiotyki

Spoglądając na opakowanie antybiotyku, łatwo zidentyfikować główną substancję aktywną, która oddziałuje na bakterie. Często jednak towarzyszą je rzesze innych chemicznych dodatków, które mają na celu zwiększenie zasięgu działania leku.

Klasycznym przykładem takiej substancji jest kwas klawulanowy, który widnieje na szczycie komponentów, tuż za amoksycyliną, większości popularnych antybiotyków. Chociaż składnik ten sam w sobie nie jest antybiotykiem, wzmacnia on działanie podstawowej substancji czynnej – amoksycyliny.

W jakich przypadkach zwierzętom podaje się antybiotyki?

Logicznie myśląc, należy przyjąć, że antybiotyki podaje się zwierzętom, gdy rozwija się u nich jakikolwiek rodzaj infekcji wywołanej przez bakterie. Zanim jednak podamy czworonogowi leki, należy skontaktować się z weterynarzem, aby upewnić się, w obliczu jakiej choroby rzeczywiście się znajdujemy.

Często zdarza się bowiem, że objawy infekcji wirusowej mogą być łudząco podobne do symptomów zakażenia bakteryjnego. Z tego też powodu w każdym przypadku jakiegokolwiek pogorszenia stanu zdrowia domowego zwierzęcia konsultacja ze specjalistą jest koniecznością. Nigdy nie lecz swojego pupila na własną rękę, gdyż możesz się pomylić i wyrządzić mu krzywdę.

Pamiętajmy też, że każdy żywy organizm jest inny i inaczej reaguje zarówno na ataki chorobotwórczych mikroorganizmów, jak i na podawane leki. Zatem tylko lekarz weterynarii powinien postawić trafną diagnozę, ustalić źródło problemu oraz zlecić odpowiednią kurację leczniczą, mając na względzie indywidualne uwarunkowania zwierzęcia.

Weterynarze stosują antybiotyki również po wykonaniu zabiegów chirurgicznych. Ma to na celu zminimalizowanie ryzyka zakażeń skóry podczas zabliźniania się rany i rozmaitych infekcji w trakcie rekonwalescencji zwierzęcia.

Leczenie antybiotykami może być konieczne także w przypadku inwazji kleszczy, pcheł bądź roztoczy na skórę naszego pupila. Po usunięciu pasożytów zewnętrznych należy bowiem podjąć odpowiednie kroki zapobiegające zainfekowaniu małych, powstałych na skórze ran.

Dlaczego nie należy samodzielnie leczyć naszych pupili?

Wielu właścicieli psów czy kotów nie bierze na poważnie zaleceń dotyczących zdrowia ich pupili i, kiedy pojawia się infekcja, leczą je na własną rękę, bez żadnej konsultacji z weterynarzem.

Należy jednak uświadomić sobie, że podawanie zwierzętom antybiotyków bez potwierdzenia diagnozy przez specjalistę może okazać się dla czworonoga bardzo niebezpieczne. Zresztą ta sama zasada dotyczy również samodzielnego leczenia chorób przez ludzi.

Pies i kot u weterynarza

Chociaż istnieje kilka rodzajów antybiotyków, które mogą być podawane zarówno ludziom, jak i zwierzętom domowym, w rzeczywistości jest to jednak igranie z ogniem. Możemy się bowiem pomylić i zaaplikować czworonogowi lek, który może mu bardzo zaszkodzić.

Ponadto dawkowanie i częstotliwość przyjmowania leku może różnić się w przypadku ludzi i zwierząt. Dawkę zawsze powinien ustalić weterynarz, gdyż może ona zależeć od indywidualnych uwarunkowań psa czy kota. Zawsze trzeba mieć też na względzie wielkość oraz wagę zwierzęcia, a także jego ogólny stan zdrowia oraz stopień odporności.

Niewłaściwe podawanie antybiotyków zwierzęciu – zarówno przy doborze leku, jak i jego dawki – może wywołać u zwierzęcia szereg niepożądanych skutków ubocznych. Mogą to być wymioty, biegunka czy też nawet silne zatrucie. Czy naprawdę chcesz tego dla swojego czworonożnego przyjaciela?

Wskazówki dotyczące bezpiecznego podawania antybiotyków zwierzętom

  • Podawaj zwierzęciu antybiotyki tylko i wyłącznie po wcześniejszej konsultacji z lekarzem weterynarii.
  • Podczas choroby zapewnij czworonogowi spokojne, wygodne i bezpieczne miejsce, w którym szybko wróci do zdrowia.
  • Skonsultuj się z weterynarzem w sprawie stosowania probiotyków w celu wzmocnienia flory bakteryjnej jelit zwierzęcia w trakcie kuracji antybiotykowej.
  • Stosuj odpowiednią profilaktykę chorób na wszystkich etapach życia psa czy kota. Regularnie, co pół roku, odwiedzajcie weterynarza. Zadbaj o szczepienia i okresowe odrobaczanie.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.