Salmonelloza – Czy Twój egzotyczny gad lub płaz może ją powodować?

Gady i płazy stanowią naturalne źródło bakterii wywołujących salmonellozę. W ostatnich dziesięcioleciach w Stanach Zjednoczonych wykryto kilka epidemii z powodu posiadania tych zwierząt.
Salmonelloza – Czy Twój egzotyczny gad lub płaz może ją powodować?

Ostatnia aktualizacja: 02 lipca, 2021

Salmonelloza to choroba przenoszona przez enterobakterie z rodzaju Salmonella. Niektóre gatunki tego taksonu żyją naturalnie na gadach i płazach. Z tego powodu należy zachować ostrożność podczas obchodzenia się z prawie wszystkimi egzotycznymi gatunkami, zwłaszcza tymi, które pochodzą z przemytów.

To samo zwierzę może być nosicielem kilku szczepów Salmonelli. Na szczęście, salmonelloza jest podatna na wiele środków dezynfekujących, a także na ciepło, więc każdy doświadczony opiekun może uniknąć zarażenia, zachowując ostrożność podczas obchodzenia się z gadami i płazami.

Czy gady i płazy mogą cię zarazić salmonellozą?

Salmonella znajduje się w jelicie zakażonych gadów – chociaż nie powoduje u nich objawów – i rozprzestrzenia się głównie drogą fekalno-oralną, ponieważ potencjalnie patogenne bakterie są wydalane w sposób ciągły lub przerywany z kałem zakażonego zwierzęcia.

Bakteria salmonelli a Salmonelloza

Bakterie te mogą przetrwać przez długi czas w środowisku, zwłaszcza jeśli klimat jest gorący i wilgotny, np. w terrariach płazów i gadów, nawet po usunięciu zwierzęcia z jego miejsca. Środki czyszczące i pożywienie mogą również przez pewien czas zawierać bakterie.

Salmonelloza u ludzi

Po zarażeniu Salmonellą pierwsze objawy mogą pojawić się od 6 do 73 godzin po kontakcie z zakażeniem i mogą trwać od 24 godzin do 12 dni. Głównym objawem salmonellozy jest zapalenie żołądka i jelit, które może mieć różny stopień nasilenia. Mogą również wystąpić infekcje bezobjawowe.

Przy typowym nieżycie żołądka i jelit spowodowanym zakażeniem salmonellą pojawiają się inne objawy towarzyszące. Wśród nich znajdziemy:

  • Nudności i wymioty
  • Ból brzucha.
  • Biegunka
  • Bóle głowy
  • Gorączka i dreszcze
  • Mialgia, czyli charakterystyczny ból mięśni.

W wielu przypadkach objawy ustępują samoistnie w ciągu 1-7 dni, ale infekcja może mieć cięższy przebieg u osób bardzo młodych, starszych lub o obniżonej odporności. Mimo to, w bardzo niewielu przypadkach dochodzi do przypadków śmiertelnych.

Leczenie salmonellozy polega na podawaniu kombinacji różnych antybiotyków, zważywszy, że wiele szczepów jest opornych na jeden lub wiele z nich.

Jeśli jesteś właścicielem gada lub płaza i odczuwasz objawy podobne do opisanych, istotne jest, abyś udał się do lekarza i wskazał zwierzę, które posiadasz w domu, aby postawić prawidłową diagnozę i zastosować odpowiednie leczenie.

Jak można zapobiegać salmonellozie?

Nie istnieją szczepionki zapobiegające tej chorobie, ale możesz postępować zgodnie z szeregiem zaleceń, aby chronić się przed zakażeniem salmonellozą związaną z gadami i płazami. Oto lista najważniejszych wskazówek, dzięki którym zachowasz bezpieczeństwo, w pełni ciesząc się z Twojego egzotycznego zwierzaka:

  • Dokładnie myj ręce mydłem i wodą — i często — po kontakcie z gadami lub ich klatkami.
  • Zmiana ubrania po kontakcie ze zwierzętami, zwłaszcza przed kontaktem z małymi dziećmi – które są bardziej podatne na powikłania – a także osobami starszymi lub z obniżoną odpornością.
  • Unikaj jedzenia, picia i palenia podczas obchodzenia się z gadami lub ich klatkami.
  • Nie pozwól gadom swobodnie przemieszczać się po domu.
  • Trzymaj terraria dla zwierząt z dala od kuchni i innych stref przygotowywania żywności.
  • Nie używaj zlewozmywaka kuchennego do kąpieli gadów lub mycia ich misek, terrariów lub innych akcesoriów. Jeśli będziesz go używać do tego celu, należy go po tym całkowicie zdezynfekować.

Jakkolwiek to nie zabrzmi dziwnie, choć może się to wydawać oczywiste, ważne jest, aby nie całować gadów lub płazów ani dzielić się z nimi jedzeniem.

Czy gady i płazy mogą zachorować na salmonellozę?

Na wszelki wypadek należy zawsze wziąć pod uwagę, że gady i płazy mogą być nosicielami salmonellozy. Postępuj zgodnie z powyższymi instrukcjami, aby zapobiec zakażeniu. Istnieją udokumentowane przypadki u żółwi, jaszczurek, legwanów, węży, kameleonów, żab, salamander i wielu innych taksonów pełzających.

Salmonelloza u tych zwierząt nadal zalicza się do rzadkich przypadków. Okres inkubacji jest bardzo zmienny. Ponadto objawy zakażenia pojawiają się tylko wtedy, gdy zwierzę jest bardzo zestresowane lub cierpi na inne schorzenia.

Istnieją metody diagnostyczne wykrywające Salmonellozę u tych zwierząt i w razie potrzeby możesz skonsultować się z weterynarzem zajmującym się zwierzętami egzotycznymi. Odradza się zastosowanie antybiotykoterapii u gadów, ponieważ pogarsza stan kliniczny chorych zwierząt.

Zielona iguana na krzaku a Salmonelloza

W wielu przypadkach, eliminacja bakterii nie jest możliwa. Jej kontrola ogranicza się do zapobiegania pojawieniu się chorób klinicznych i transmisji bakterii na ludzi. Dobra higiena i minimalizacja stresowania zwierzęcia są również ważnymi czynnikami zapewniającymi mu zdrowie.

Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Centros para el Control y la Prevención de Enfermedades. Cuidado con los reptiles y anfibios como mascotas.
  • The Center for Food Security and Public Health. Salmonelosis asociada a los reptiles, 2013.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.