Węże niejadowite: poznaj ich najpowszechniejsze rodzaje

Węże  niejadowite często wykorzystują inne mechanizmy niż toksyny, aby uchronić się przed drapieżcami i polować na swoje zdobycze.

Kiedy myślimy o wężach, często wyobrażamy sobie podłużne zwierzęta z ciałem pokrytym łuskami, dużymi szczękami z umiejętnością wychodzenia z zawiasów oraz dużymi i ostrymi kłami, które wydzielają jad.

Jednak w rzeczywistości węże niejadowite przeważają pośród przedstawicieli tego gatunku. Dodatkowo nie wszystkie węże jadowite są w stanie wyrządzić człowiekowi znaczącą krzywdę.

Pośród węży wyróżniamy ponad 3400 gatunków zgrupowanych w około 450 rodzajów. Jedynie 15% z nich jest jadowitych, a jedynie 20% przedstawicieli wywodzących się z tej grupy stanowi zagrożenie dla człowieka.

Węże są w większości niejadowite

Istnieje wiele rodzajów węży niejadowitych, które znajdują się w różnych grupach węży. Jad to skuteczna metoda unieruchamiania lub zabijania pochwyconej zdobyczy. Jednak to nie jedyny sposób wykorzystywany w świecie drapieżców.

Na przykład węże boa duszą swoją ofiarę. Owijają swoje silne ciało wokół swoich dużych ofiar i zaduszają je swoimi silnymi mięśniami, po czym się nimi żywią.

Nie ma jednej metody, która pozwala odróżnić węże niejadowite od węży jadowitych. Jednak istnieje kilka ogólnych spostrzeżeń, które pozwalają nam ocenić stopień niebezpieczeństwa danego węża:

• Uzębienie. Gruczoły jadowe mieszczą się jedynie w zębach szczękowych. Węże z pustymi kłami w przedniej części szczęki są zazwyczaj jadowite. Z kolei nieszkodliwe węże zazwyczaj nie mają kłów w tej pozycji oraz nie występują u nich gruczoły z jadem.
• Kształt głowy. Węże mają szeroką głowę, prawie trójkątną i cienką szyję. Głowy nieszkodliwych węży są zazwyczaj bardziej zaokrąglone.
• Źrenice. Większość niejadowitych gatunków ma zaokrąglone źrenice, podczas gdy węże jadowite mają źrenice o pionowym kształcie. Wpływają na to częściowo ich nawyki, ponieważ węże, które są aktywne w ciągu dnia mają zaokrąglone źrenice i często produkują toksyny.
• Zagłębienia termoreceptorowe. Węże wykrywają swoje zdobycze na podstawie ciepła emitowanego przez te organy. Zagłębienie można określić jako swego rodzaju wgłębienie umieszczone między oczami i nosem węża. Większość niejadowitych gatunków nie posiada takich zagłębień, chociaż istnieje kilka wyjątków.

Węże niejadowite i ich rodzaje

Węże niejadowite często nazywa się płozowatymi. Jednak termin ten odnosi się od określonej rodziny węży. Tym samym taki termin nie stanowi właściwego sposobu na określanie tego rodzaju zwierząt.

Oto kilka często rozpoznawanych węży niejadowitych. Pamiętaj jednak, że to nie wszyscy przedstawiciele tej grupy.

Boa i pytony

Boa to rodzina węży dusicieli.  Zabijają swoje ofiary owijając wokół nich swoje umięśnione ciało. To zwierzęta, które zamieszkują obszary tropikalne Ameryki Południowej i Środkowej i są doskonałymi pływakami. Mimo tego preferują poruszać się na suchym lądzie, a zwłaszcza chować się w pustych piniach lub opuszczonych norach.

Przedstawiciel tego gatunku może mierzyć nawet do 4 metrów i ważyć ponad 45 kilogramów. W zależności od środowiska życia, w którym się kamufluje, jego ciało może być brązowe, zielone, czerwone lub żółte z tajemniczymi wzorami tworzonymi przez nieregularne linie, owale, romby i okręgi.

Pytony również duszą swoje ofiary i przypominają z wyglądu węże boa. Jednak obie grupy dzielą znaczące różnice, na przykład sposób rozmnażania.

Na przykład pytony są jajorodne (składają jaja), zaś boa są jajożyworodne (pozostawiają jaja w swoim wnętrzu i rodzą żywe młode). Poza tym zamieszkują inne części świata.

Płozowate

W tej rodzinie zwierząt znajduje się około 1800 różnych gatunków, które zamieszkują cały świat. Większość z nich jest niejadowitych, jednak niektóre z nich są jadowite i mogą być niebezpieczne dla ludzi, którzy je dotkną.

Ogólnie rzecz biorąc, węże prowadzą dzienny tryb życia, a ich źrenice i głowy są zaokrąglone. Mają duże łuski. Oczywiście istnieją również wyjątki, takie jak choćby zaskroniec żmijopodobny (Natrix maura), który naśladuje wygląd i zachowanie węży jadowitych.

Lancetogłów mleczny (Lampropeltis triangulum)

Wiele gatunków w świecie zwierząt wykorzystuje wygląd jadowitych zwierząt, aby zdezorientować swoje ofiary i drapieżników. Ten fenomen ewolucyjny jest znany jako mimikra batesowska.

Doskonały przykład stanowi lancetogłów mleczny, który nie jest jadowity. Jednak stopień jego imitacji jest tak duży, że aby odróżnić go od jadowitego gatunku, trzeba znać określony wzory pojawiające się na jego skórze.

Węże koralowe mają ułożone w rzędzie czerwone i białe lub żółte odcienie. Z kolei lancetogłów mleczny ma białe i żółte odcienie umieszczone między czarnymi paskami, co daje czerwono-czarno-biały lub żółto-czarno-czerwony wzór.

Widzisz więc, że jad to nie jedyny sposób ochrony i polowania wykorzystywany przez węże. Wiele z nich radzi sobie bez pomocy toksycznych środków, a ich metody obejmują zarówno silną muskulaturę, jak i idealną mimikrę.

Mamy nadzieję, że dzisiejszy artykuł przypadł Ci do gustu.