Matrylinearna poliandria w królestwie zwierząt
Termin poliandria pochodzi od greckich polýs (wiele) i Andros (człowiek) i odnosi się do samic z królestwa zwierząt, które kopulują z więcej niż jednym samcem, aby zapewnić żywotne i płodne potomstwo.
Poliandria jest jednym z trzech głównych typów kojarzeń w świecie zwierząt, obok monogamii i poligamii (w tej ostatniej samiec kopuluje z wieloma samicami), które Darwin opisał w XIX wieku.
Do niedawna monogamia była uważana za najbardziej typową formę zachowań seksualnych kobiet. Może to częściowo wynikać z faktu, że świat naukowy XIX wieku, w którym dominowali mężczyźni, skupiał się na uprzedzeniach dotyczących kobiecego zachowania.
Niedawny dostęp do testów genetycznych na potomstwie zwierząt ujawnił, że epizody pozornie monogamiczne w rzeczywistości takimi nie były.
Dziś wiemy, że monogamia to pełna niuansów strategia reprodukcyjna. W rzeczywistości prawdziwa monogamia wymaga od samicy braku wrażliwości po kopulacji. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej na ten interesujący temat.
Przełamanie mitu monogamii
Zachowanie ptaków było kiedyś jednym z najlepszych sposobów wyjaśniania i rozumienia seksualności zwierząt. Bezpośrednia obserwacja ich zachowania przez dziesięciolecia sugerowała, że zwykle kojarzą się w pary na całe życie.
Przekonanie to zniknęło wraz z pierwszymi badaniami DNA u potomstwa ptaków „monogamicznych”. Okazało się, że pisklęta miały różnych ojców. Następnie obalono paradygmat monogamicznych ptaków i stosunków seksualnych w naszym rozumieniu.
Korzyści z poliandrii w królestwie zwierząt
Historycznie uważano, że samice otrzymywały wszystko, czego potrzebowały, od jednego partnera. Oznacza to, że zapłodnienie wszystkich ich komórek jajowych było wynikiem dostarczenia jednego plemnika.
Ponadto naukowcy założyli, że sukces reprodukcyjny samic jest ograniczony dostępnością zasobów, takich jak żywność. Tymczasem sukces rozrodczy samców miał więcej wspólnego z liczbą samic, z którymi kopulowali.
Dziś wiemy, że istnieją inne sposoby reprodukcji i strategie reprodukcyjne. W rzeczywistości są one równie korzystne z perspektywy ewolucji.
Jest tak, ponieważ są one utrzymywane w czasie, a zatem są opłacalne. W szczególności poliandria zapewnia następujące korzyści gatunkom, które ją praktykują:
- Więcej plemników i większa zmienność genetyczna
- Zapewnia większą żywotność potomstwa u gatunków z konkurencją plemników – nasienie kilku samców konkuruje o dotarcie do oocytu w samicy
- Niektóre badania pokazują, że obecność różnych próbek nasienia zwiększa siłę zarodka lub zarodków poprzez mechanizmy genetyczne. Na przykład, wspiera selekcję plemników z „bardziej kompatybilnymi genami”
- U niektórych gatunków samce ofiarowują pożywienie samicom w ramach zalotów, co zwiększa płodność samic
- Wydaje się, że poliandria zwiększa zakres opieki rodzicielskiej ze strony samców
- Ponadto zmniejsza ryzyko dzieciobójstwa, ponieważ samce nie są w stanie stwierdzić, czy młode są ich – głównie ma to na celu ponowne kopulowanie z tą samą samicą
W jaki sposób poliandria w królestwie zwierząt wpływa na samce?
Tak jak samice mają swoje własne strategie, tak gatunki z samcami poliandrycznymi również mają swoje mechanizmy konkurowania z pozostałymi samcami.
Kiedy samica kopuluje z kilkoma samcami w krótkim czasie, plemniki będą konkurować ze sobą o dotarcie do oocytu. Dlatego w niektórych przypadkach samce mają strategie pomagające uniknąć tej konkurencji:
- U niektórych gatunków samce trzymają się w pobliżu samic, aby odstraszyć potencjalnych konkurentów
- Mogą również wkładać swego rodzaju zatyczki przy wejściu do pochwy samicy, aby uniemożliwić jej kopulację z innymi samcami – tak jest w przypadku szczurów i myszy
- U innych gatunków samce mogą kontrolować ilość plemników, które wytryskują, na podstawie liczby potencjalnych konkurentów
- Niektóre samce wraz ze spermą wydzielają białka w celu anulowania chłonności samicy lub przyspieszenia składania jaj (u gatunków jajorodnych)
Czy poliandria może być najlepszą strategią reprodukcyjną dla samic?
Nie ma lepszych ani gorszych strategii reprodukcyjnych. Presja doboru naturalnego doprowadziła wiele gatunków do momentu ewolucji, w którym obecnie się znajdujemy. Czynniki, które mogły spowodować pojawienie się jednej lub drugiej strategii, mogą być niezliczone.
Dziękujemy za przeczytanie artykułu.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Boulton, R. A., & Shuker, D. M. (2013). Polyandry. Current Biology, 23(24), R1080-R1081.
- García-González, F., & Simmons, L. W. (2007). Paternal indirect genetic effects on offspring viability and the benefits of polyandry. Current Biology, 17(1), 32-36.
- Kvarnemo, C., & Simmons, L. W. (2013). Polyandry as a mediator of sexual selection before and after mating. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 368(1613), 20120042.
- Marshall, D. J., & Evans, J. P. (2007). Context-dependent genetic benefits of polyandry in a marine hermaphrodite. Biology Letters, 3(6), 685-688.
- Oring, L. W. (1986). Avian polyandry. In Current ornithology (pp. 309-351). Springer, Boston, MA.
- Zeh, J. A., & Zeh, D. W. (1996). The evolution of polyandry I: intragenomic conflict and genetic incompatibility. Proceedings of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 263(1377), 1711-1717.
- Zeh, J. A., & Zeh, D. W. (1997). The evolution of polyandry II: post–copulatory defenses against genetic incompatibility. Proceedings of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 264(1378), 69-75.