Harpia wielka: duży ptak drapieżny z Ameryki Południowej

Napisane i zweryfikowane przez biochemiczkę Luz Eduviges Thomas-Romero.

Ostatnia aktualizacja: 22 grudnia, 2022

Harpia wielka to największy ptak drapieżny żyjący w lasach Amazonii. Ze względu na swoje rozmiary potrzebuje rozległych powierzchni, aby zaspokoić swoje potrzeby żywieniowe i specjalne warunki, których potrzebuje do rozmnażania.

Harpia wielka to najpotężniejszy i największy ptak drapieżny żyjący w lasach Amazonii. Na świecie znanych jest około 60 gatunków orłów, z których tylko dwa żyją w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, a kolejne dziewięć w Ameryce Środkowej i Południowej.

Gatunki, które tworzą resztę grupy, pochodzą z Afryki i Eurazji.

Warto wiedzieć, że jej nazwa pochodzi od harpii z mitologii greckiej. Harpie były pierwotnie opisywane jako piękne skrzydlate kobiety, córki Elektry i Taumasa. Generalnie znana jest również pod nazwą orła harpii i szacuje się, że może żyć od 25 do 35 lat.

Harpia wielka – klasyfikacja taksonomiczna

W taksonomii tych ptaków zwykle można znaleźć dużo podobieństw. Jednak pojawienie się technik molekularnych ułatwiło ich klasyfikację. Obecnie uznaje się, że trzy rodzaje, Harpia, Morphnus i Harpyopsis, tworzą ten sam klad.

Należy zauważyć, że każdy z tych rodzajów ma tylko jeden gatunek. Ponadto gatunki Harpia harpyja i Morphnus guianensis mają to samo rozmieszczenie geograficzne i wspólne pewne cechy fizyczne. Z tego powodu często są myli się je podczas obserwacji.

Rozmiar i upierzenie to najważniejsze cechy harpii wielkiej

Jeśli chodzi o wielkość ciała może wahać się od 89 do 102 centymetrów, podczas gdy rozpiętość skrzydeł może sięgać dwóch metrów u dorosłej samicy. Ogólnie rzecz biorąc, samce są mniejsze, ważą od 5 do 8 kilogramów w porównaniu do samic, które osiągają od 7 do 9 kilogramów.

Charakterystyczne dla tego gatunku jest to, że dorosłe osobniki mają upierzenie płaszcza, szkaplerza, zewnętrzną część skrzydeł i zad w kolorze łupkowym czarnym lub ciemnoszarym.

Ogon składa się z długich szarych piór z czarnymi poziomymi prętami. Dodatkowo klatka piersiowa, brzuch i boki są białe lub jasnoszare z poziomymi czarnymi paskami.

Głowa i uda są jasnoszare, a szyja ma ciemny pasek. Rozwidlony grzebień lub korona długich czarnych piór na głowie puszy się, gdy harpia czuje się zagrożona. Niektórzy eksperci sugerują, że korona może służyć do skupiania dźwięku, podobnie jak dysk twarzowy sowy.

Harpia wielka i gujańska – różnice

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że podczas rozwoju ptaka upierzenie Harpii harpyja przechodzi co najmniej cztery zmiany kolorystyczne, aż do osiągnięcia dojrzałości. Tak naprawdę osiągają pełne upierzenie dorosłego osobnika po 4-5 latach życia.

W ten sposób najmłodsze pisklęta przechodzą od całkowicie białych do kremowo-szarych grzbietów i skrzydeł z czarnymi plamami. W stanie młodocianym mają ogon z 7-8 czarnymi pręgami i znacznie bardziej napuszonym grzebieniem niż dojrzały ptak.

Z drugiej strony, młody Morphnus guianensis jest przeważnie biały z ciemniejszymi skrzydłami. Różni się od Harpia harpyja nieco mniejszym rozmiarem i szczuplejszą sylwetką, więc można łatwo pomylić młode okazy obu gatunków.

Geograficzne rozmieszczenie harpii

Ptaki te zamieszkują lasy tropikalne i subtropikalne, niziny i wzgórza. Biorąc pod uwagę stałą ingerencję w te obszary w Ameryce Środkowej i Południowej gatunek przystosował się do pewnego stopnia do fragmentacji swojego siedliska.

W ten sposób harpia wielka może przetrwać w izolowanych płatach lasu pierwotnego, lasu selektywnie wycinanego i lasu drugiego wzrostu, jeśli oferuje kilka dużych drzew.

Co więcej, jego zwykły zasięg wynosi 0-800 metrów nad poziomem morza, ale został zarejestrowany na wysokości do 2000 metrów nad poziomem morza.

Gatunek występuje od południowego Meksyku i Ameryki Środkowej, na południe do Kolumbii i Wenezueli oraz do wschodniej Boliwii, Brazylii, północno-wschodniej Argentyny i Paragwaju. Orły harpie zajmowały wcześniej zachodnią Kolumbię i Ekwador, ale zostały wypędzone z tych regionów.

Potężny drapieżnik

Ten drapieżny ptak ma zróżnicowaną dietę. Różne badania sugerują, że ich preferowanym pokarmem są nadrzewne ssaki, takie jak leniwce. Poluje również na małpy, aguti, pancerniki i jelenie.

Może żywić się ptakami, takimi jak ary oraz innymi papugami oraz gadami, w tym dużymi jaszczurkami i wężami.

Istnieją doniesienia, że ​​ten drapieżnik może polować na zdobycz, która przekracza jego własną wagę. Jak większość myśliwych, pomaga kontrolować populacje ofiar. Dlatego harpie odgrywają ważną rolę w zwalczaniu mezopredatorów, takich jak kapucynki.

Harpia wielka – zachowanie

Harpia wielka to silnie terytorialny drapieżnik aktywny w ciągu dnia, wymagający obszarów co najmniej 30 kilometrów kwadratowych do prawidłowego polowania.

Ponadto ptaki te tworzą monogamiczne pary, które łączą się na całe życie. Często spotyka się pary z trzecim młodym orłem, który jest potomkiem pary.

Należy zauważyć, że używają wokalizacji do komunikowania się ze sobą oraz podczas rytuałów godowych.

Często wydają wokalizacje siedząc na grzędach, co uważa się za zachowanie terytorialne. Ten ptak jest niesamowicie biegły w locie, manewrując w gęstym leśnym środowisku.

Stan zachowania gatunku

Harpia wielka jest wymieniona na Czerwonej Liście IUCN jako gatunek bliski zagrożenia z uwagi na spadek populacji. Ogólnie rzecz biorąc, gatunek ten został wytępiony na obszarach o dużej aktywności człowieka.

Istnieją również doniesienia o polowaniu na harpię wielką przez rolników, którzy postrzegają orły jako drapieżniki inwentarza żywego. Tworzone są programy mające na celu edukację rolników i myśliwych w celu zwiększenia świadomości i lepszego zrozumienia tych ptaków.