Pawiany – poznaj 7 ciekawych faktów
Pawiany to grupa naczelnych, która wyróżnia się brakiem włosów na grzbietach i twarzach. Co prawda nie są to okazy zbyt towarzyskie, ale ich cechy fizyczne są nie do pomylenia nawet wśród innych hominidów. Dzięki temu i innym ciekawostkom pawiany są stosunkowo popularne wśród ludności.
Wbrew pozorom kilka gatunków należących do rodzaju Papio jest znanych jako “pawiany”. Są bliskimi krewnymi mandrylów i talapoinów, które należą do tzw. małp Starego Świata. Czytaj dalej i poznaj kilka ciekawostek o pawianach.
Jak wyglądają pawiany?
Pawiany to zwierzęta średniej wielkości, które mierzą średnio od 50 do 90 centymetrów długości. Zachowują taką samą fizjologię jak wszystkie naczelne– mają szerokie ciało, smukłe kończyny i łukowaty ogon. Różnią się jednak tym, że mają dłuższą i cieńszą szczękę, duże kły i silny zgryz.
Te naczelne występują głównie w Afryce, choć są też osobniki zamieszkujące Półwysep Arabski. Z tego powodu ich siedliska obejmują zarówno sawanny, jak i niektóre obszary leśne.
Mało znane fakty o pawianach
Pawiany są znane ze swojej nieustępliwej osobowości i charakterystycznego wyglądu. Istnieją jednak pewne ciekawe aspekty tej grupy, o których niewiele osób wie.
1. Są nadmiernie agresywne
Chociaż ich wygląd może wydawać się nieszkodliwy, pawiany charakteryzują się agresywnym i czasami przesadnym zachowaniem. Co więcej, zachowanie to nasila się w sezonie lęgowym, kiedy to niektóre pawiany nawet gonią swoich agresorów, jeśli ci ośmielą się je zaatakować.
2. Nie mają wielu drapieżników
Jednym z najbardziej interesujących aspektów pawianów jest to, że mają niewiele drapieżników. Wynika to z ich zbyt agresywnego zachowania, którym przeganiają większość zwierząt. W rzeczywistości tylko lamparty, krokodyle i lwy mogą wygrać walkę z tymi naczelnymi, ale nie zawsze wychodzą z niej bez szwanku.
3. Tworzą duże grupy
Pomimo agresywnego zachowania, pawiany zwykle tworzą grupy liczące od 5 do 200 osobników. Oczywiście, zachowują hierarchiczną strukturę, w której najsilniejszy samiec przewodzi wszystkim pozostałym. Często jednak zdarzają się wewnętrzne konflikty (walki) o przejęcie dowodzenia grupą.
4. Ich ogon nie jest rozpostarty
Mimo że pawiany są zwierzętami leśnymi, nie mają rozpostartego ogona, który pomagałby im trzymać się gałęzi. Mimo to, dzięki przeciwstawnym kciukom, bardzo dobrze radzą sobie na drzewach, choć większość czasu wolą spędzać na ziemi.
5. Ich wokalizacje są dość złożone
Wokalizacje u pawianów są niezbędne do komunikacji wewnątrz grupy. W rzeczywistości kombinacja różnych dźwięków (krzyk, chrząkanie lub szczekanie) i odgłosów (mlaskanie lub ziewanie) służy jako ich język. Ponadto potrafią wymyślać nowe kombinacje, aby nadać znaczenie nowym sytuacjom w ich otoczeniu.
6. Ich grzbiet jest pokryty modzelem
Pawiany są również znane z tego, że mają osobliwy grzbiet, który wykazuje żywe zabarwienie (u niektórych gatunków). Wbrew pozorom miejsce to jest pokryte wybrzuszonym modzelem, który chroni i amortyzuje jego ciężar.
7. Istnieje 6 gatunków pawianów
Taksonomia pawianów zmieniała się wielokrotnie w czasie. W pewnym momencie historii pawiany rzeczywiście należały do tej grupy. Jednak obecnie rozpoznanych jest tylko 6 gatunków formalnych:
- P. oliwkowy (Papio anubis).
- Pawian gwinejski (Papio papio).
- Pawian niedźwiedzi (Papio ursinus).
- P. chudy (Papio kindae).
- Pawian masajski (Papio cynocephalus).
- Pawian płaszczowy (Papio hamadryas).
Jak widać, pawiany to ciekawa i bardzo osobliwa grupa zwierząt. Chociaż ich rozmieszczenie jest dość ograniczone i kontakt z nimi jest mało prawdopodobny, nie umniejsza to majestatu tego gatunku. Można powiedzieć, że są one wyraźnym nawiązaniem do fauny Afryki i Azji.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Fuchs, A. J., Gilbert, C. C., & Kamilar, J. M. (2018). Ecological niche modeling of the genus Papio. American Journal of Physical Anthropology, 166(4), 812-823.
- Anderson, J. R., & McGrew, W. C. (1984). Guinea baboons (Papio papio) at a sleeping site. American Journal of Primatology, 6(1), 1-14.
- Kemp, C., Rey, A., Legou, T., Boë, L. J., Berthommier, F., Becker, Y., & Fagot, J. (2017). Vocal repertoire of captive Guinea baboons (Papio papio). Origins of human language: Continuities and discontinuities with nonhuman primates, 15.
- Boë, L. J., Berthommier, F., Legou, T., Captier, G., Kemp, C., Sawallis, T. R., … & Fagot, J. (2017). Evidence of a vocalic proto-system in the baboon (Papio papio) suggests pre-hominin speech precursors. PloS one, 12(1), e0169321.
- Owren, M. J., Seyfarth, R. M., & Cheney, D. L. (1997). The acoustic features of vowel-like grunt calls in chacma baboons (Papio cyncephalus ursinus): Implications for production processes and functions. The Journal of the Acoustical Society of America, 101(5), 2951-2963.
- Ennaji, F. E., Fagot, J., & Belin, P. (2022). Categorization of vocal and nonvocal stimuli in Guinea baboons (Papio papio). American Journal of Primatology, e23387.