Proces poznawczy u bezkręgowców: wszystko, co musisz wiedzieć

Czy bezkręgowce są inteligentne? Choć może się to wydawać zaskakujące, odpowiedź brzmi: tak. Nauka niezbicie wykazała ich zdolności poznawcze.

Napisane i zweryfikowane przez psychologa Sara González Juárez.

Ostatnia aktualizacja: 14 października, 2022

W badaniach analizujących proces poznawczy zwierząt od wielu lat próbuje się ustalić, jak inteligentne są istoty żyjące poza człowiekiem. Inteligencję tę wykazały duże gatunki, takie jak delfiny i słonie, ale co z procesem poznawczych u bezkręgowców?

Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się, czy pająk lub mrówka mogą być inteligentne, oto kilka faktów, które sprawią, że zechcesz zbadać tę sprawę poza tym miejscem. Aby jednak zrozumieć to, co ci pokażemy, konieczne jest stworzenie pewnych podstaw na temat procesu poznawczego u zwierząt.

Czym jest proces poznawczy?

Kiedy mówimy o procesie poznawczym w abstrakcji, zwykle mamy na myśli jedynie zdolność do mentalnego reprezentowania świata. Oznacza to, że posiadanie zdolności poznawczych oznacza zdolność do tworzenia wyobrażeń na temat, co najmniej, elementów środowiska.

Jednakże okazało się, że większość zwierząt nie tylko posiada reprezentacje, ale posługuje się nimi, aby przetrwać. Z tego powodu poznanie jest uważane za podstawę zdolności adaptacji do środowiska.

Skoro więc praktycznie wszystkie zwierzęta mają mechanizmy adaptacji do środowiska, dlaczego bezkręgowce miałyby być gorsze? Oto kilka przykładów, które pokazują, że zwierzęta te mogą być bardzo złożone umysłowo.

Przykłady procesów poznawczych u bezkręgowców

Istnieje wiele gatunków bezkręgowców, wszystkie bardzo się od siebie różnią, dlatego tutaj znajdziesz 3 przypadki z różnych grup, aby omówić jak najwięcej kwestii związanych z procesami poznawczymi u bezkręgowców.

1. Mrówki: używanie narzędzi nie jest zarezerwowane dla dużych zwierząt

Chociaż adaptacyjna i plastyczna zdolność mrówek do przenoszenia pożywienia była już znana, czarna odmiana mrówek (Solenopsis richteri Forel) zaskoczyła naukowców z Departamentu Rolnictwa USA. Te bezkręgowce stosują naprawdę zadziwiające strategie adaptacyjne.

Na początku badacze przedstawili im cienką powierzchnię wody z cukrem, którą miały zbierać. Dzięki hydrofobowemu egzoszkieletowi mrówki mogły chodzić po cienkiej powierzchni, nie tonąc, co ułatwiało im dostęp do składników odżywczych.

W drugiej fazie eksperymentu specjaliści z wydziału rolnictwa dodali do wody związek, w którym mrówki mogły tonąć, dzięki czemu nie mogły już zbierać wody z cukrem.

Czy zgadniesz, co zrobiły mrówki? Zaczęli wrzucać do wody ziarenka piasku, aż w końcu mogli dosięgnąć wody i kontynuować usuwanie cukru. Ale nie tylko to: badacze zdali sobie sprawę, że struktura tych ziaren piasku była tak wydajna, że były one w stanie wyodrębnić prawie całą wodę z cukru.

2. Pająki: jak myśleć przez jedwabną nić

Pajęczyny nie służą tym pajęczakom tylko do jedzenia. To tylko kilka przykładów fascynujących wydarzeń, które pajęczaki mogą osiągnąć poprzez tworzenie swoich jedwabnych struktur:

• Pająki tworzące sieci mają bardzo słaby wzrok , więc używają swoich pajęczyn do określania odległości, wielkości i kształtu ofiar, które do nich wpadną. W rzeczywistości w laboratorium można było naśladować drgania owada w samej sieci, a biedne pająki skakały w kierunku pustego miejsca, ale nie wtedy, gdy drgania były przypadkowe.
• Pajęczaki budują swoje pajęczyny w określonych kształtach, w zależności od tego, jaką ofiarę chcą złapać.
• Niektóre pająki wybierają miejsce założenia sieci w zależności od ofiary, którą chcą złapać.

W rzeczywistości pająki można porównać do muzyków, ponieważ wibracje ich pajęczyn mają muzyczne kadencje i budują je w miejscach, w których mogą je zoptymalizować, tak jakby szukały sali o dobrej akustyce.

3. Głowonogi: podwodna pomysłowość

Wykazano z nawiązką, że ośmiornice, mątwy i inne morskie głowonogi nie potrzebują układu nerwowego podobnego do tego, jaki mają ich kręgowi krewni, by być niezwykle pomysłowymi. Tutaj możesz przeczytać kilka najważniejszych wniosków na ich temat:

• Manipulują przedmiotami: niektórym ośmiornicom udało się otworzyć łodzie w sposób, którego nie udało się naśladować nawet eksperymentatorom.
• Nie tylko naśladują kolor: odnotowano dane dotyczące ośmiornic, które nie tylko naśladują kolor skał, w których się kamuflują, ale także przyjmują kształt powierzchni.
• Mają doskonałą pamięć: w niewoli wiele osobników wykazuje preferencje wobec konkretnych opiekunów i uczy się wykonywać zadania z zadziwiającą łatwością.
• Nudzą się: wszystkie inteligentne zwierzęta cierpią psychicznie, kiedy są pozbawione stymulacji. Nie inaczej jest z głowonogami, które rozwijają stereotypy, jeśli ich wzbogacenie środowiskowe jest niewystarczające.

Wnioski dotyczące procesu poznawczego u bezkręgowców

Jak widzisz, proces poznawczy prowadzi do wielu zachowań godnych pojęcia, które znamy jako inteligencję. W przypadku umysłów zbiorowych – takich jak mrówki czy pszczoły – badania stają się jeszcze bardziej interesujące. Poszczególne organizmy tworzą wspólną reprezentację i działają tak, jakby były jedną istotą.

Wiele abstrakcyjnych koncepcji dotyczących umysłu i jego podstaw poznawczych jest coraz bliższych odkrycia. Na szczęście my, ludzie, w porę zrozumieliśmy, że to nie jest sprawa tylko złożonych organizmów.