Evcil Hayvanlarda Genetik Seçilim Nedir?
Bu hayvanları benzersiz ve kolayca tanınabilir kılan belirli nitelikler ve özellikler atfettiğimiz köpek ırkları vardır. Örneğin, tazıların hızı veya kanişlerin zekası. Aynı şey, belirli ihtiyaçları karşılamaya mahkum olan çiftlik hayvanları gibi diğer hayvanlarda da gerçekleşir. Örneğin süt, et veya yumurta üretimi. Bütün bunlar genetik seçilim adı verilen bir süreçten kaynaklanıyor. Bu terimin ne anlama geldiğini öğrenmek ve evcil hayvanlarda nasıl oluştuğunu keşfetmek için okumaya devam edin.
En iyi niteliklerin peşinde
Genetik seçilim yalnızca köpeklerde değil, balık, at ve hatta gekolar gibi diğer evcil hayvanlarda da meydana gelir. Bazı hayvanların görünüş veya davranışlarının daha sık üremelerini sağladığını gösteren bir süreçtir.
Tüm hayvan özellikleri gibi davranışın da genlerin ve çevrenin bir kombinasyonu olduğunu hesaba katmalıyız. Aynı zamanda evcilleştirme, insanların hem bitkilerde hem de hayvan yetiştiriciliğinde, ihtiyaçlarını karşılamak adına mahsulleri ve çiftlik hayvanlarını şekillendirmek için yıllardır kullandıkları bir genetik manipülasyon şeklidir.
Bu nedenle evcilleştirme, belirli hayvan becerilerini geliştiren davranışsal özelliklerin seçilmesidir. Örneğin, tavuk yetiştiriciliğinde, kümes hayvancılığı yapanlar kendilerine yumurta, et ve yavru sağlayan hayvanları arayacaklardır. Bu nedenle, bir seçim yapacaklar ve bu niteliklere sahip örnekleri saklayacaklardır. Irkları bu şekilde üretiyoruz.
Bu da bize insanların evcilleştirmeye başladığından beri hayvanları amaçlarımıza ve ihtiyaçlarımıza göre nasıl şekillendirdiğini gösteriyor.
Genetik seçilim hayvan sağlığını ve davranışını iyileştirmek için de kullanılmıştır. Örneğin, domuzlarda saldırganlık gibi istenmeyen davranışları ortadan kaldırmayı bunlar arasında sayabiliriz. Bu şekilde genlerle ilgili seçilim, hayvan refahı sorunlarının azaltılmasına yardımcı olur.
Genetik seçilim sürecinden geçen hayvanlar
Her şey tavuklara ve farelere indirgenemez. Aslında, genetik seçilim, birçok hayvan türünde değişikliklere neden olan bir antropik modifikasyon mekanizmasıdır. Aşağıda bunlardan birkaçını göstereceğiz.
Köpekler
Köpek, evcilleştirilen ilk türdü ve bugün onu vahşi atalarından çok farklı kılıyor. Köpek ırkları çok çeşitli morfolojik farklılıklar gösterir. Bu yüzden aralarında diğer hayvanlara kıyasla çok geniş bir genetik çeşitlilik yelpazesi bulunmaktadır.
Yüzyıllar geçtikçe, insanlar bu hayvanları bugün oldukları gibi, sadık ve sosyal arkadaşlar yapmak için özellikle seçmişlerdir.
Atlar
Atlar söz konusu olduğunda, insanlar rekabetçi spor etkinlikleri için giderek daha fazla tür kullandı ve yetiştirdi. Akademik PLoS ONE dergisinde yayınlanan bir çalışmada, araştırmacılar dört öfkeli at seçtiler ve baskın genlerin kas gelişimi, büyüme ve doğurganlığı içeren genler olduğunu gösterdiler.
Süt inekleri
Süt çiftçiliğinde gen seçimi, insanların süt üretimini iyileştirmek için kullandıkları bir araçtır ve ıslah programları üç kata kadar artmıştır.
Ancak bu süreci sadece insan tüketimine odaklamamalıyız. Genetik seçilim aynı zamanda bu hayvanlara sağlıklı ve patolojisiz bir yaşam sağlamaya da hizmet eder.
Balıklar
2016 yılında, genetik profesörü Paulino Martinez, genetik seçilimin su ürünleri yetiştiriciliğinde sunduğu faydaları gösterdi. Balık yetiştiriciliği bağlamında, genetik seleksiyonun uygulanması daha az hastalığın gelişmesini sağlar. Örneğin, daha az toksik ürün tutan midyelerin yetiştirildiği durumları da sayabiliriz.
Bu sektörü tercih etmenin bir başka yolu da balığın cinsiyetini kontrol etmektir:
“Örneklerin cinsiyeti hakkında konuşurken, kalkan ve levrek yetiştiriciliğinde dişilerin daha büyük ilgi gördüğünü belirtmek önemlidir. Çünkü daha çok büyürler. Ancak tatlısu çipurası çiftliklerinde erkekler tercih ediliyor. ”
Gekolar
Leopar gekolar, yetiştirilmeleri ve esaret altında tutmaları kolay olduğu için en popüler sürüngen evcil hayvan türüdür. Bu hayvanlardaki renk ve şekil çeşitliliği, geçirdikleri melezleme sayısından ve yetiştiriciler tarafından genetik seçilimin etkisinden kaynaklanmaktadır.
Evcil hayvanlarda genetik seçilim lehine mi yoksa aleyhine mi?
Bu genetik aracın faydalarına rağmen, bu insanların ihtiyaçlarını karşılamak için hayvanları manipüle etmelerinin başka bir yoludur aslında. Bu seçim sadece hayvanlarda değil, aynı zamanda tat veya renk gibi en çok istenen özellikleri tek bir çeşitte birleştirdiğimiz mahsullerde de meydana gelir.
Bu nedenle okuyuculara bu fikre katılıp katılmadığınızı sormak istiyoruz. Sonuçta, bu durumdan yarar sağlayan bizleriz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Nolte, W., Thailer, G. and Kuehn, C. Selection signatures in four German warmblood horse breeds: tracing breeding history in the modern sport horse. PLoS ONE (2019) 14(4).
- https://www.nature.com/scitable/topicpage/genetics-of-dog-breeding-434/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_breeding
- Malgorzata, P., Tadeusz, M. et al. Diversifying selection between pure-breed and free-breeding dogs inferred from genome-wide SNP analysis. Genetics Society of America. (2016) 6: 2285-2298.
- Michael D. Breed and Janice Moore. Chapter 3- Behavioral Genetics. Animal Behavior (Second Edition) (2016) 71-107