Kedilerin Zekası Hakkında 5 İlginç Gerçek
Kediler, kuyruklarıyla denge kurarken boylarının beş katına zıplayabilen, oldukça çevik ve yetenekli hayvanlar. Aynı zamanda saatte 30 kilometre koşabilirler! Bununla beraber, bu enerjinin tamamını yeniden kazanmak için günde on sekiz saat uyumaları gerekir! Bu yazımızda kedilerin zekası ve bu zekalarının onları nasıl muhteşem hayvanlar yaptığını inceleyeceğiz.
Birçoğumuz kedilerin bıyıklarının tatlı ve şirin olduğunu düşünüyoruz ama bu bıyıkların pratik bir işlevi var: vücudunun geçip geçemeyeceğini anlamak için boşlukların boyutunu ölçmek. Bunu biliyor muydunuz?
Aynı insanlar gibi kedilerin benzersiz bir şekilde çevik olmasını sağlayan bütün bilgi işlemleri, sinirsel kontrol ve öğrenme kabiliyeti ile ilgilidir.
Kedilerin düşündüğümüzden daha zeki olduğunu gösteren 5 örnek
1. Kedilerin muhteşem bir tecrübe ederek öğrenme kabiliyeti vardır
Zeka tecrübelerden öğrenme kabiliyeti, bu bilgiyi korumak ve yeni bir çevrede bu bilgiyi kullanmak şeklinde tanımlanabilir. Bu fonksiyonları idare eden organ beyindir.
Bilim insanları bu bağlamda kedilerin beyninin vücut kitlesinin yaklaşık %1’ini oluşturduğu sonucuna varmıştır. Bununla birlikte bir türün zeka seviyesini değerlendirirken en önemli şey beynin boyutu değil, kıvrımı ve yapısıdır.
2. Bir kedinin beyin yapısı ve yüzeyindeki kıvrımları insanlarınkine çok benzer
Beyin zarının sadece rasyonel düşünmenin büyük bir kısmını değil ve aynı zamanda sorun çözmeyi de yönetmesi oldukça ilgi çekici bir konu. Aynı zamanda kısa ve uzun erimli anılar da burada depolanır.
Bunun yanı sıra hafıza, beynin geçmiş tecrübelerden öğrenilen bilgiyi depolama, hatırlama ve kullanma yoludur. Uzun erimli bellek hayatımızda yaşadığımız her yaşam tecrübesinin ve olayın “ne” “nerede” ve “ne zaman” olduğunu hatırlatır.
Bilimsel çalışmaların, kedilerin tecrübelerinin “ne” ve “nerede” olduğundan edindikleri bilgiyi kullanabildiği ve hatırlayabildiğini gösteriyor olması oldukça şaşırtıcı.
Kedilerin beyin zarlarında köpeklere kıyasla iki kat daha fazla nöron vardır ve bu bölge beynin bilgiyi işleyen kısmıdır. Bu durum kedilerin bir şekilde köpeklerden daha zeki olup olmadığını merak ettiriyor.
3. Kediler eşyaları aklında tutabilir ve olabileceği yere bakabilir
Birden fazla çalışmaya dayanan hayvan davranışı uzmanları kedilerin zekası ile iki yaşında bir bebeğin zekasının benzer olduğuna inanıyor.
Bu konuda birden çok laboratuvar testinin gösterdiğine göre kedilerin “nesne kalıcılığı” farkındalığı var. Bu, onların direkt olarak göz önünde olmayan objelerin varlığından haberdar oldukları anlamına geliyor. Yani bir objenin görüşlerinin dışında olmasının bu objenin sonsuza kadar kaybolması demek olmadığını biliyorlar.
4. Kediler vücut hareketlerimizi de anlayabilir
Kediler söylediğiniz sözleri anlamasa da vücut hareketlerinizi idrak edebilirler. Araştırmacılar bu hayvanların insan hareketlerini anladığını ve yemek bulmak için bu hareketleri takip edebileceklerini keşfetti.
2005 yılında bu fikri desteklemek için bir çalışma yapıldı:
- Bilim insanları kedilere birinin içerisinde kedi maması diğeri boş olan iki kapalı kase sundu.
- Araştırmacılar içerisinde mama olan kaba işaret ederken kedilerin kaplara yaklaşmasına ve kaplardan birini seçmesine izin verildi.
- Neredeyse her kedi işareti takip etti ve doğru kabı buldu! Yani içindeki mamayı hak ettiler.
Bu durum kedilerin, bilim insanlarının “zihin teorisi” dedikleri şeye sahip olduğunu gösterir ve bu teori bilgi, arzu ve niyetleri başkalarına dayandırabilmek anlamına gelir. Bu vakada kediler, parmağıyla işaret eden bilim insanının onlara bir şey göstermeye çalıştığını anladılar.
5. Kedilerde sayılar
Kediler sayabiliyor! Tam olarak olmasa da. Evcil kedilerin mama kazanmak için üzerinde iki ya da üç nokta olan görüntüleri ayırt etme yeteneklerini araştıran bir çalışma yapıldı.
Sonuçlar bizlere kedilerin farklı iki görüntü ya da miktarı ayırmak üzere eğitilebileceğini ve öğrenebileceğini gösteriyor. Çalışmanın yöneticileri kedilerin anlık sayısal bilgiler kullanmadığı sonucuna vardıklarını belirtiyor. Hepsinden daha önemlisi, bir işi tamamlamak için miktar ile bağlantılı olarak değişen görüntüleri birbirleri ile ilişkilendirebiliyor gibi gözüküyorlar.
Bu bilgilerin her biri evcil kedilerin bir seviyede anlama, özümseme ve problem çözme kabiliyetine sahip olduğunu gösteriyor. İşte bu yüzden evcil hayvanlarımıza saygı, sevgi ve anlayış içerisinde bakmak çok önemli. Kedilerin zekası iyi ve kötüyü ayırt edebilecek kadar yüksek bile olabilir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Shreve, K. R. V., & Udell, M. A. (2015). What’s inside your cat’s head? A review of cat (Felis silvestris catus) cognition research past, present and future. Animal cognition, 18(6), 1195-1206.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26154131
- Lewis, A., & Berntsen, D. (2020). Pet memoirs: The characteristics of event memories in cats and dogs, as reported by their owners. Applied Animal Behaviour Science, 222, 104885.
- Roth, G. & Dicke, U. (2005). Evolution of the brain and intelligence. Trends in cognitive sciences, 9(5), 250-257.
- Pisa, P. E. & Agrillo, C. (2009). Quantity discrimination in felines: a preliminary investigation of the domestic cat (Felis silvestris catus). Journal of Ethology, 27(2), 289-293
- Takagi, S., Tsuzuki, M., Chijiiwa, H., Arahori, M., Watanabe, A., Saito, A., & Fujita, K. (2017). Use of incidentally encoded memory from a single experience in cats. Behavioural processes, 141, 267-272.
- Miklósi, Á., Pongrácz, P., Lakatos, G., Topál, J. & Csányi, V. (2005). A comparative study of the use of visual communicative signals in interactions between dogs (Canis familiaris) and humans and cats (Felis catus) and humans. Journal of comparative psychology, 119(2), 179.