Dev Yalıçapkını: Huyları ve Doğal Ortamı

Dev yalıçapkını ilk kez 1790 yılında görülmüştür. Yalıçapkınıgiller familyasının en büyük kuşudur ve sırf güzelliği değil, huyları ve tüyleri de çok ilgi çekicidir. 
Dev Yalıçapkını: Huyları ve Doğal Ortamı

Son Güncelleme: 01 Ekim, 2019

Dev yalıçapkını, (Alcedinidae) yalıçapkınıgiller familyasının en büyük üyesidir. Boyu, tüyleri ve huyları nedeniyle son derece ilgi çekici bir kuştur. Bu yazımızda size dev yalıçapkınından bahsedeceğiz.

Dev Yalıçapkını: Huyları ve Karakteristik Özellikleri

Bilimsel adı Megaceryle maxima olan yalıçapkını, Coraciiformes (gökkuzgunları) takımının, Afrika kökenli Cerylinae (su yalıçapkını) alt ailesine aittir Dev yalıçapkını tüm kıtada görülse de, özellikle yoğun bitki örtüsü olan nehir ve ırmak kıyılarını tercih eder. Genel olarak bu bölgeler, daha rahat yiyecek bulduğu bölgelerdir.

60 santimden daha küçük olsa da, yalıçapkınları arasındaki en büyük türdür. Ayrıca, dev yalıçapkınlarının boyutlarından bahsederken, eşeysel dimorfizm unutulmamalıdır. Bu, erkeklerin dişilerden çok daha yapılı ve büyük olduğu anlamına gelir.

Her cinsiyetin tüyleri siyah, gümüş rengi veya beyazdır. Kafa kısmındaki tüylerin uçları beyazdır, göğüs tüyleri ise kuyruk ve kanatlara kıyasla daha açık renklidir ve, kahverengi veya kırmızımsı benekler vardır.

siyah dev yalıçapkını

Dev yalıçapkınının siyah gözleri, uzun ve siyah bir gagası ve koyu renkli bacakları vardır. Kendi türü ile iletişmek için kullandığı sesi, güçlü bir “wak wak wak” gibidir.

Şu ana dek iki dev yalıçapkını türü görülmüştür: Afrika’nın güney bölgesi, Senegal ve Etiyopya’daki Megaceryle maxima maxima ve Liberya,Tanzanya ve Angola ormanlarında yaşayan Megaceryle maxima gigantea.

Bu kuşun ilk tasviri, Alman doğabilimci Peter Simon Pallas tarafından, 1769’da yaptığı keşif gezisinde yapılmıştır. Pallas kuşu Alcedo maxima olarak adlandırmıştı. Daha sonra, 1848 yılında başka bir Alman doğabilimci Johann Jakob Kraup, bu kuşa günümüzde kullandığımız adını verdi.

Dev Yalıçapkınının Üreme ve Beslenme Alışkanlıkları

Bu familyadaki diğer kuşlar gibi, dev yalıçapkını da genel olarak balıkla beslenir ve, arada bir başta yengeçler olmak üzere kabuklu deniz canlılarını da yer. Sular bulanık olduğunda ve gagasıyla hızlı bir şekilde yakalamak için avını göremediğinde; böcekler, sürüngenler ve amfibiyanlar ile beslenir.

turuncu göğüsü dev yalıçapkını

Çiftleşme Alışkanlıkları

Söz konusu bu kuş türünün üremesi olduğunda, çiftleşme dönemi yaşadıkları bölgeye göre değişiklik gösterebilir. Eğer kıtanın kuzey tarafında yaşıyorlarsa Aralık ve Şubat aylarında yuva kurarlar. Ama, eğer güneyde yaşıyorlarsa sadece Aralık ve Ocak aylarında yuva kurarlar.

Uzmanlar hala dev yalıçapkınlarının tek eşli mi yoksa çok eşli mi olduklarını bilmiyorlar. Ama, çiftleşen çiftin, yuvalarını ırmak veya nehir kıyılarına birlikte kurduklarını biliyorlar. Yuva olarak, yavrular için 6 metreye kadar ulaşan, geniş ve rahat tüneller hazırlarlar.

Yumurtlamadan önce, hem dişi hem de erkek yuvaya erzak taşır. 3 ile 5 yumurta yumurtladıktan sonra, çift bir ay boyunca dönüşümlü olarak kuluçkaya yatar.

Yavrular doğduklarında, 1 ay kadar bu tünelde yaşarlar ve ardından ilk defa dışarı çıkarlar. Dışarıda da bir ay daha geçirdikten sonra, artık yuvadan ayrılmaya hazır olurlar. Yavru dev yalıçapkınları, hayatlarının ilk 8 haftası, tamamen ebeveynlerine bağlıdır.

Dev yalıçapkınlarının huylarının büyük kısmı hala bir sır olsa da, gerçekten muhteşem bir kuştur.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Takeishi, M. (1983). Avifauna od the Omo National Park, Ethiopia, in the Dry Season. African Study Monographs

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.