İşbirliği ve Tümtoplumsallık: Birliğin Gücü

Takım çalışması doğada hayatta kalma şansını artırır. Karşılıklılıktan tümtoplumsallığa ve süperorganizmaların oluşumuna kadar çeşitli işbirliği türleri vardır.

Yazan ve doğrulayan biyolog Samuel Sanchez.

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

İşbirliği ve tümtoplumsallık bir ölüm kalım meselesidir. Hayvanlar birlikte çalıştığında, hayatta kalma ve üreme olasılıkları daha yüksektir. Örneğin palyaço balığı ve anemon, yırtıcı hayvanlara ve parazitlere karşı birbirlerini korurlar.

Diğer davranışlar o kadar iyi bilinmez, ancak aynı derecede önemlidir. Birçok memeli birbirlerinin yavrularına bakar. Aynı türden hayvanlar, kendilerininki olmasalar bile yavrularına bakacaklardır. Örneğin bir mirket çetesi, üreyebilen tek alfa dişi ve yardımcıları tarafından yönetilir. Araştırmalar, baskın dişi başına düşen yardımcı sayısının hayatta kalan yavru sayısıyla ilişkili olduğunu göstermiştir.

İşbirliğinin bilinen örneklerini gördük, ama sosyallik hayvanın varlığını tanımladığında ne olur? Aşağıda açıklayacağız.

İşbirliği ve tümtoplumsallık

Tümtoplumsallık, belirli hayvanlara verilen en yüksek sosyal organizasyon düzeyini ifade eder. Özellikleri:

• Gençlerin ortaklaşa bakımı
• Çakışan nesiller
• Kısır ırkların ve özgecil davranışların varlığı

Irklar kendilerini baskın bir birey tarafından yönetmeye başladığında, tümtoplumsallıktan söz ederiz. Tümtoplumsallık esas olarak böceklerde görülür; himenopteralar takım çalışmasının ustalarıdır.

Arıların hiyerarşisi

Arılar, birlik içinde çalışmanın güçlü olduğunu gösteren açık bir örnektir. Bir arı kovanı, üç arı kategorisine ev sahipliği yapar: kraliçe, işçiler ve erkek arılar. Kraliçe üreyebilen tek arıdır. Döllenmiş yumurtalar başka işçiler olacak ve döllenmemiş yumurtalar erkek arılara dönüşecektir.

Bir dişinin kraliçe veya işçi olması arasındaki fark, larva olarak aldığı yiyeceğin türüne bağlıdır. Kovanın merkezidir, 2 ila 4 yıl yaşayabilir ve günde 1500’e kadar yumurta bırakır! Geri kalan arıların görevi, onu korumak ve ne pahasına olursa olsun beslenmesini sağlamaktır.

Türlere bağlı olarak kolonilerin ve ırkların boyutlarında farklılıklar vardır. Örneğin, yaban arısının bir kraliçe ve en fazla 500 işçiden oluşan kolonilerde yaşadığı bilinirken, eşek arıları bir kolonide binlerce kraliçe ve milyonlarca işçiye sahip olabilir.

Belki bu hiyerarşiler işbirliğinin zirvesidir, ancak daha birçok örnek var.

Süper organizmalar

“Süper organizmalar” terimi, kendi fizyolojisine sahip tek bir canlı olarak hareket eden kolonileri ifade eder. Kraliçe beyindir ve üzerinde çalışılan ve inşa edilen yapılar bedendir. Bir birim olarak, düzenlenmiş bir ortak sıcaklığa, sürekli bir yiyecek kaynağına ve bir sinir sistemine benzer bir iletişime sahiptirler. Termitler, boyutlarına göre devasa yapılar oluşturdukları için buna güzel bir örnektir.

Bir süper organizmanın her üyesi, vücudumuzdaki her hücre ve bakteriyle karşılaştırılabilir. Her ikisi de çok daha büyük bir şeyin parçalarıdır.

Tümtoplumsallık ve memeliler

Bununla birlikte, tümtoplumsallık yeteneğine sahip tek canlı böcekler değildir, bunun memelilerde de örnekleri vardır. Çıplak köstebek faresi mükemmel bir örnektir.

Bu ilginç hayvan, yaklaşık 80 kişilik bir kolonide yaşar. Her koloni, farklı derinliklerdeki tünellerle birbirine bağlanan karmaşık bir mağara sisteminden oluşur. Bu kolonilerde üreyen ve yılda 5 defaya kadar aynı 2 veya 3 erkekle çiftleşen tek bir dişi vardır. Üreyemeyenler, yiyecek ararlar ve koloniyi savunurlar.

• Bu türle ilgili ilginç bir gerçek, onların yabancı düşmanı olmalarıdır. Tünellerine giren sistemlerine dahil olmayan her şeye anında saldırır ve onları öldürürler.
• Bu türdeki dimorfizm, üreyebilen erkek ve dişiler daha büyük olduğu için hiyerarşisine göre nettir.

Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için

Bu makale boyunca gördüğümüz gibi, birçok küçük varlığın birliği dikkate alınması gereken bir güç olabilir. Karmaşık hiyerarşilerden, tek bir canlı olarak hareket eden yapılara, işbirliği ve tümtoplumsallığın tek bir amacı vardır: türlerin ömrünü uzatmak. Ancak bunu görmek için hayvan davranışlarına bakmanıza gerek yok, çünkü bizler hayvan kolonilerinden çok farklı değiliz.