Dört Akrep Türü ve İlginç Özellikleri

Doğada en çok dört akrep türü bulunur; bu örümceğimsiler büyük kıskaçları ve avlarını felç etmek için kullandıkları zehirli iğneleriyle bilinirler.
Dört Akrep Türü ve İlginç Özellikleri

Son Güncelleme: 02 Ocak, 2021

Bugünkü yazımız dört akrep türü ve özellikleriyle ilgilidir. Bu sevimli yaratıklar, eklem bacaklılar sınıfında yer alır ve büyük kıskaçları ile zehir içeren bir iğneye sahip kuyrukları sayesinde kolayca tanınırlar. Evet, insanlara zarar verebilirler ancak bu değerli kaynaklarını bizim için harcamayı tercih etmezler.

2000’den fazla tür ile akrep grubunda çeşitlilik çok fazladır ve boyları 1-2 cm arasında değişir. Bu hayvanlar hakkında daha fazlasını bu yazımızda öğrenin.

Dört akrep türü nasıl ayırt edilir?

Öncelikle akreplerin böcek olmadıklarını hatırlatmakla başlayalım; akrepler, bedenleri güçlü bir kitin iskeletten oluşan omurgasız hayvanları kapsayan örümceğimsiler familyasına aittir.

Bedenleri iki büyük bölümden oluşur: prosoma ve opistosoma. Prosoma; kafa, keliser, ağız parçaları, pedipalp veya kıskaç ve bacaklar olmak üzere altı bölümden oluşur. Opistosoma ise birbirine bağlı on üç bölümden oluşur. Organlar da bu bölgede bulunur ve zehirli iğne kısmına kadar devam eder.

akrep resmi

Pedipalp, zehirli kuyrukla birlikte bu hayvanların en karakteristik özelliğidir:

  • Pedipalp de vücudun diğer bölgeleri gibi bölmelere ayrılır. Kıskaçlar ise son iki bölümü oluşturur ve her ikisinin de kavrama/tutma yeteneği ve duyusal fonksiyonları vardır.
  • Kuyruğun en uç kısmında (telzon) zehir bezesi ve bu zehri akıtmasını sağlayan iğne bulunur.

Dört akrep türü ve yaşam alanları

Akrepler dünyanın her yerinde yaşar ancak farklı bölgelerde farklı türleri bulunur. Genelde kumlu ya da taşlı arazilerde yaşasalar da ufak bir kısmı ağaçlarda da barınabilir.

Yaklaşık 20 akrep familyası bulunmaktadır; ancak sayıca en fazla olan familya Buthidae’dir. 800’den fazla türü içerisine alır ve en çok bilinen dört akrep türünü kapsar.

1. Kırmızı Hint akrebi (Hottentotta tamulus)

Bu akrep Hindistan, Pakistan ve Nepal’in bazı bölgelerinde yaşayan küçük bir akrep türüdür. Boyu 1,5 cm’den fazla uzamaz ve turuncu ile gri renkten oluşur. Bu hayvan, güçlü zehri ile bir yılda sebep olduğu ölümlerin oranına bakıldığında dünyanın en zehirli akrep türlerinden biri olarak kabul edilir.

dört akrep türü: doğal ortamında bir akrep

2. İmparator akrep (Pandinus imperator)

Bu akrep türü Batı Afrika’nın çöllerinde ve tropikal ormanlarında yaşar. Bu dünyanın en büyük akreplerinden biridir ve boyu yaklaşık 20 cm’ye ulaşabilir, rengi ise parlak bir siyahtır.

Bu tür, CITES sözleşmesinde yer almayan vahşi hayvan türlerinin yakalanmasına dayalı hayvan ticaretinde oldukça popülerdir. Zehri zararlı değildir hatta arı sokmasına benzer bir etkisi vardır.

imparator akrep

3. Kalın kıskaçlı akrep (Scorpio Maurus)

Bu sarı renkli akrep yaklaşık 7,5 cm uzunluğundadır ve toprağın neredeyse 1 metre derinliğine tünel kazabileceği çöl bölgelerinde yaşar. Bu yüzden karanlık ve nemli ortamları tercih eder. Zehri güçlü olsa da sağlıklı kişiler için ölümcül değildir.

dört akrep türü: çölde yaşayan kalın kıskaçlı akrep

4. Şişko kuyruk (Androctonus australis)

Elbette bu akrebe bu ismin verilmesinin sebebi kuyruğunun kalın olmasıdır. Sadece kuyruğu değil, vücudunun yapısı da genel olarak iridir. Bu akrep 10 cm boyu ile orta boyutta bir akrep olmakla birlikte rengi de sarıdır. Bunlar Kuzey Afrika’nın çöllerinde bulunan kayalıkların altında saklanır, hatta binaların tuğla aralarında bile yaşayabilirler. İnsanlar tarafından rahatsız edilmesinler diye ölümcül bir zehir salarlar.

dört akrep türü: kumlar üstünde şişko kuyruk

Bu dört akrep türü ile ilgili en ilginç özellikler

Akreplerin çok enteresan kendine has özellikleri vardır. Mesela toprağı keşfetmek ve karşı cinsten akrepleri bulmak için kullandıkları tarak ya da pekten adında özel bir organa sahiptirler. Akreplerin farklı türlerini bu taraklara bakarak ayırt edebilirsiniz. Diğer örümceğimsi türlerde de bulunan trichobian adındaki duyumsal organları sayesinde de avlarının yerini kolayca tespit edebilirler.

Akreplerin bir başka ilginç özelliği de ultraviyole ışınları altında floresan olmalarıdır. Bu özellikleri bir nevi güneşten korunma yoludur çünkü akrepler deniz hayvanlarından evrilmiştir.

Bu yalnız yaşayan gece hayvanı, ürettiği zehri gerektiğinde kendini korumak ve avlanmak için kullanmaya ayırır. Akreplerin büyük bir çoğunluğunun sahip olduğu zehir insanlara zarar vermese de bazı ölümcül ve tehlikeli türler vardır. Akrep zehri çeşitli kimyasal maddeler içerir ve içeriği, dolayısıyla da etkisi türlere göre değişir. Zehir düzeyinin akrebin boyutuyla herhangi bir ilgisi yoktur.

akrep iğnesi

Tıp alanında, birçok türe ait zehrin kanser gibi çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılabilme potansiyeli araştırılmaktadır. Böylelikle, bu eklem bacaklılar hakkında yapılan araştırmalar sayesinde artık başvurabileceğimiz birçok kaynak mevcuttur.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Revista IDE@ – SEA, nº 18 (30-06-2015): 1–17.
  • Escorpionpedia.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.