Brezilya Kirpisi: Güzel ve Tehdit Altında

Doğal yaşam alanının tehdit edilmesi ile tehdit altında olan bir tür olan olağanüstü Brezilya kirpisi ile tanışın.
Brezilya Kirpisi: Güzel ve Tehdit Altında

Son Güncelleme: 07 Kasım, 2020

Oklu kirpi, kemirgen ailesindeki en ilginç hayvanlardan biridir ve dikenler ile kaplanmış bir vücut ile karakterizedir. Ancak, kirpi ya da dikenli karıncayiyenler ile herhangi bir akrabalığı yoktur. Oklu kirpiler Avrupa, Afrika, Hindistan ve Amerika’da bulunabilir. Bazıları yerde, çayırlarda, çöllerde ve ormanlarda yaşar; diğerleri ise ağaçlarda yaşarlar ve hayatlarını sarmaşıklar ve dallarda geçirirler. Bugün, Brezilya kirpisi üzerine odaklanacağız.

Dikenler İle Kaplı Bir Vücut

Bir oklu kirpinin en tipik özelliği dikenleridir. Tek bir kirpinin vücudunu kaplayan 30.000’den fazla dikeni olabilir ve bunların her biri uzunluk bakımından 30 santimetreden daha fazla bir uzunluğa erişebilir.

Dikenler hayvanın kas sistemine yerleştirilmiş modifiye kıllardır. Cinsine bağlı olarak, bunlar kümeler halinde gömülü olabilir ya da saçlar ile birlikte serpiştirilmiş olabilir.

Farklı oklu kirpi türleri dikenleri ile ayırt edilebilir. Bunlar, hayvan kendini tehdit altında hissetmedikçe yatay olarak durur. Kirpi kendini tehlikede hissettiğinde ise binlerce dikeni, tehdide karşı caydırıcı bir mesaj olarak birden kabarır.

Dikenler temas ile birlikte serbest kalabilir ya da kirpi vücudunu salladığında dökülebilir ancak potansiyel saldırganlara karşı ateşlenmezler.

Bir diken saldıran başka bir hayvanın ya da bir insanın cildini kolayca delebilir ancak çıkarılması o kadar da kolay değildir. Dikenlerin her birinin ucunda geriye doğru yönlendirilmiş mikroskobik dikenler vardır, bunlar delici kuvveti azaltır ancak dikenin ciltte yerleşik kalma süresini en üst düzeye çıkarır.

Bir Brezilya kirpisi.

Brezilya Kirpisi Harika Bir Tırmanıcıdır

Arboreal türler (ağaç türleri) Amerika kıtasında yaşarlar ve zamanlarının çoğunu ağaçlarda geçiren harika tırmanıcılardır.

Coendou cinsi Amazon bölgesinde yaşayan oklu kirpileri içerir. Coendou prehensilis ise arboreal kirpi ya da Brezilya kirpisi olarak bilinir. Adı kavrayıcı kuyruğuna atıfta bulunur, bu kuyruk tırmanmayı kolaylaştırır.

Bu gececi ve yalnız bir hayvandır, türünün diğerleri ile sadece üreme mevsimi sırasında ya da belirli bir dizi mücadelelerde etkileşime girer. Hatta, bu hayvanlar olası rakiplerini varlıkları ile ilgili uyarmak adına koku sinyalleri yayarlar ve çarpışan dikenlerinin sesi de korkutucu bir sinyal olarak kullanılır.

Gün boyunca, ağaçlarda, yaklaşık altı metre yukarıda dinlenirler. Gece sırasında ise daha aktif hale gelirler ve yiyecek ararlar. Beslenme düzenleri çoğunlukla yumuşak yapraklar, saplar, meyveler, çiçekler, kökler ve kabuklara dayanan; ağırlıklı olarak otçul bir düzendir.

Bu Hayvanı Diğer Oklu Kirpilerden Nasıl Ayırırız?

Brezilya kirpisi yaklaşık 55 santimetre uzunluğunda olan orta boyutlu bir türdür. Tabanı ve ucu beyaz, ortası ise kahverengi olan uzun, üç renkli dikenler ile tamamen kaplıdır. Dikenler sırtının üstünde daha büyüktür ve kuyruğuna doğru boyutları küçülür.

Kafası yuvarlaktır, çıkık pembe bir burnu ve dudakları vardır. Kulakları küçüktür ve başındaki dikenlerin arasında gizlidir. Kuyruğunda diken bulunmaz, kuyruk kavrayıcıdır ve neredeyse vücudun geri kalanı ile aynı uzunluktadır.

“Kendine Batmaları” İyileştirmek İçin Antibiyotik Dikenler

Brezilya kirpisi Amerika kıtasının tek tırmanan türü değildir. 16 arboreal türden 15’inin kavrayıcı bir kuyruğu vardır. Böyle bir kuyruğa sahip olmayan tek tür ise ağaçlardan düşerken kendi dikenleri ile kendisine zarar vermekten kaçınabilmek için çok benzersiz bir mekanizma geliştirmiştir.

Amerikan kirpisinin dikenleri topikal bir antibiyotik içerir, bundan dolayı kendilerine zarar verseler bile bu durum bir reaksiyona yol açmaz. Bu hayvanlardan birinin saldırısı oldukça acı verici olabilir. Bunun etkinliği o kadar büyüktür ki Afrika’nın büyük kedileri bir kirpiyi av olarak belirlemeden önce iki kere düşünürler.

Dikenler zehirli değildir ancak enfeksiyona neden olabilir ve yüz, burun delikleri ya da diş etleri gibi hassas bölgeleri delebilirler. Ayrıca kalp gibi hayati bölgeleri ve arterler gibi büyük damarları da delebilirler.

Kuraklık dönemlerinde kaynaklar kıt olmadığı takdirde, aslanlar genellikle bu hayvanları beslenme düzenlerine dahil etmezler. Yine de, bu durum kedi için ciddi yaralanmalara neden olabilir.

Bir ağaç kirpisinin suratı.

Kirpi Amerika’da Tehdit Altında

Brezilya kirpisinin yaşam alanının yok olması bu türün düşüşünün ana nedenidir ve tür şu an tehdit altındadır. Yaşam alanlarının ormansızlaşması Amazon havzasındaki popülasyonları parçalamaktadır ve bu da cinsin pek çok türünün kendi aralarında çiftleşmesine neden olmaktadır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Barbs enhance tissue penetration and adhesion. Woo Kyung ChoJames A. AnkrumDagang GuoShawn A. ChesterSeung Yun YangAnurag KashyapGeorgina A. CampbellRobert J. WoodRam K. RijalRohit KarnikRobert LangerJeffrey M. Karp
  • National Geographic. Puercoespines
  • Marinho-Filho, J. y Emmons, L. 2016. Coendou prehensilis. The IUCN Red List of Threatened Species 2016.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.