Yeşil Şahmeran: Özellikleri Ve Bakımı
Yeşil şahmeran göz alıcı rengiyle herkesin dikkatini çeker. Zümrüt yeşili derisinin içine yerleşmiş delici sarı gözleri, yeşil şahmeranı korkulan ve saygı duyulan bir hayvan yapar. Bu sürüngen türü, yağmur ormanlarının doğal gizemlerinden biri olarak kabul edilir. Bu yazıda, size bu kertenkele türünün özelliklerinden ve beslenme alışkanlıklarından bahsetmek istiyoruz.
Yeşil şahmeranın anatomik özellikleri, tıpkı efsanelerde bahsedilen ejderhaları andırır. Bu hayvanın nefes kesen güzelliği, hakkında üretilen efsanelere kesinlikle katkıda bulunuyor.
Bu kertenkele türünün konu olduğu bir efsaneye göre, yeşil şahmeran basit bir bakışla insanları taşa dönüştürebiliyor. Buna rağmen, bugün bu canlı türüne çoğu insan saygı duymakta ve yüzyıllar boyunca da hep saygı duydu. Günümüzde dahi yeşil şahmeranın büyülü bir yaratık olduğuna inanan bazı yerli kabileler var.
Dikkat çeken özellikleri
Bu yeşil hayvanın bilimsel adı Basiliscus plumifrons olarak geçer ve Yunanca kökenli bir kelimedir. Basilískos, Yunanca küçük kral anlamına gelir; çünkü yeşil şahmeranın kafa yapısı tıpkı bir taca benzer. Bu küçük kertenkele türü, şüphesiz 4 farklı Basiliscus türünün en güzelidir.
Yoğun yeşil tonlarıyla bezeli vücudunda, beyaz, sarı ve mavi lekeler bulunur. Erkeklerin kafalarında bulunan ve taca benzeyen deri uzantısı, genelde dişilerdekinden daha büyüktür. Bu deri uzantıları sırtını takip ederek aralıklı olarak kuyruğa kadar uzanır.
Dişilerin boyutu erkeklere göre daha küçüktür ve bu bahsettiğimiz deri uzantıları da daha az dikkat çekicidir. Yetişkin bir yeşil şahmeran, 60-70 cm arasında uzunluğa sahip olabilir.
Atiklik: Ayırt edici bir özellik
Bu kertenkele türü oldukça çeviktir ve uzun keskin pençelere sahiptir. Bu özelliği sayesinde hızlıca ağaçlara tırmanabilir. Ayaklarında bulunan pençeleri yere doğru bakar ve ayak parmaklarının yüzey alanının geniş olması su üzerinde yürümesini kolaylaştırır.
Suyun yüzeyinde yürüyebilme ve rahatça hareket edebilme özelliği, yeşil şahmeranın en dikkat çekici özelliklerindendir. Ancak bu özellik yakınsak evrim nedeniyle başka türlerde de görülmektedir. Örneğin Hydrosaurus cinsine ait Filipin sailfin kertenkeleleri (uçan kertenkele olarak da bilinir) de benzer özelliklere sahiptir.
Yaşam alanı ve üremesi
Basiliscus cinsi yaygın olarak Orta Amerika’da yaşar (Güney Meksika’dan Güney Amerika’ya kadar). Yeşil şahmeran ise daha çok Guatemala’dan Kosta Rika’ya kadar olan bölgede görülür.
Bu kertenkele türü, genelde yoğun ormanlık alanlarla çevrili ve yeşilliklerle dolu nehir havzalarında görülür. Bu bölgelerdeki yeşil şahmeran nüfusu bir hayli yüksektir. Ancak bu dikkat çekici hayvanı görebileceğiniz yerler genelde yaklaşık 15 metre yüksekliğindeki ağaç tepeleridir. Yeşil şahmeran, yaklaşmakta olan herhangi bir tehlikeden kaçmak amacıyla sıklıkla ağaçlara tırmanır. Suya yakın yerlerde daha çok tehlikeye maruz kalır.
Hamile dişiler, 20 yumurtanın sığabileceği bir hendek kazarlar. Anne kertenkele sadece yumurtaları bırakır çünkü yavrular koşma, tırmanma ve yüzme yeteneğine sahip olarak doğarlar.
Yeşil şahmeranın beslenme alışkanlıkları
Yeşil şahmeran farklı besin türleriyle yaşamını sürdürebilir. Çeşitli balık türleriyle, kurbağalarla, kuşlarla ve hatta diğer kertenkelelerle beslenebilir. Ayrıca karides, karınca, ıstakoz, cırcır böceği ve bazı omurgasızlarla da beslenebilirler.
Yeşil şahmeran bitkilerle de beslenebilir; ağırlıklı olarak bitki tohumlarını, meyveleri ve yaprakları yer. Bu nedenle yeşil şahmeranın hepçil bir canlı olduğunu söyleyebiliriz.
Vahşi doğa dışındaki beslenme alışkanlıkları
Eğer vahşi doğada değillerse, yeşil şahmeran böceklerle beslenebilir. Böceklerde bulunan protein oranı yüksektir ve sindirimi de diğer yiyeceklere oranla daha kolaydır. Kahverengi cırcır böcekleri en sevdikleri yiyeceklerin başında gelir. Ancak siyah cırcır böceği, Arjantin hamam böceği ve çekirge ile de kolaylıkla besleyebilirsiniz.
Kertenkelenizi farklı gıdalarla beslemek isterseniz eğer, un kurtları ve kurutulmuş larvalar da seçenekleriniz arasında.
Her sabah yaşadıkları alana su püskürtmeniz önemlidir. Bu şekilde onlara sadece su sağlamış olmazsınız, aynı zamanda tropikal bir ortamı taklit etmiş de olursunuz. Buna ek olarak, yuvasında her zaman su dolu bir kabın olması gerekir.
Yeşil şahmeran için gıda takviyesi
Kertenkelenizi en iyi şekilde beslemek ve genel anlamda sağlığını korumanız için takviye gıdalara ihtiyaç duyacaksınız. Kertenkelenize verebileceğiniz kalsiyum, vitamin ve mineral kaynaklarını toz halinde bulabilirsiniz.
Yeşil şahmeranın günlük diyetinde mutlaka kalsiyum olmalıdır. Toz halindeki kalsiyumu doğrudan yiyeceklerin üzerine dökebilirsiniz. Genç kertenkelelerin öğünlerine vitamin de ekleyebilirsiniz. Ancak yetişkin kertenkeleler sadece iki günde bir böyle bir takviyeye ihtiyaç duyarlar, buna dikkat edin.
Kertenkelenizi beslediğiniz canlı yemler de besinle dolu olmalıdır. Yani bu canlı yemleri de zengin bir diyetle beslemeniz gerekiyor. Besin oranı yüksek olan yemler, kertenkelenizin sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlayacak. Bazı canlı yem satışı yapan yerlerden, bu yemleri besleyebileceğiniz gıdaları da temin edebilirsiniz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Hsieh, S. T. (2003). Three-dimensional hindlimb kinematics of water running in the plumed basilisk lizard (Basiliscus plumifrons). Journal of Experimental Biology, 206(23), 4363-4377.
- Lattanzio, M. S., & LaDuke, T. C. (2012). Habitat use and activity budgets of emerald basilisks (Basiliscus plumifrons) in northeast Costa Rica. Copeia, 2012(3), 465-471.
- Campos, L. D. A. (2016). Reptiles de la cuenca del río Unión, Valle de El General, Costa Rica. Research Journal of the Costa Rican Distance Education University (ISSN: 1659-4266), 8(2), 127-129.
- Macip-Ríos, R., & Muñoz-Alonso, A. (2008). Diversidad de lagartijas en cafetales y bosque primario en el Soconusco chiapaneco. Revista mexicana de biodiversidad, 79(1), 185-195.