Tropikal Balıklar Hakkında 5 İlginç Gerçek
Canlı renklere ve desenlere sahip tropikal balıklar, resif ekosisteminin en önemli özelliklerinden biridir. İlginçtir, bu yaratıklar iyi bir görüş yeteneğine sahiptir, farklı renkleri ve renkli desenlerini tanıyabilirler.
Bu alandaki bilimsel bilgi artmaya devam etmektedir. Bu, doğada bazı avantajlar sağlar.
1. Renk iletişim ve dikkat çekmek için kullanılır
Renkler ve desenler tropikal balıklar için iletişimde önemli bir rol oynamaktadır. Resifler yüksek yoğunluklu bir ortamdır. Bu nedenle, balıkların birbirini tanıyabilmeleri ve tanımlayabilmeleri için çok geniş çeşitlilikte renkte desenleri vardır.
Bazı türlerin erkek ve dişileri farklı renkli desenlere sahiptir. Böylece her balık eşini tanır. Bu ayrım, özellikle üremede son derece önemlidir.
2. Tropikal balıklar kamufle olabilirler
Kalıpları kaynak olarak kullanmanın evrimsel bir avantaj olarak seçildiği düşünülmektedir. Desenler, kendilerini kamufle etmelerini ve gizlemelerini sağlar, bu da avcı ve av arasındaki ilişkiyi değiştirir.
Bu nedenle, bir resifte yatay ve dikey şeritler, gözü kaplayan çizgiler, çevreyi taklit eden renkli desenler gibi olağandışı renkli desenleri görebilirsiniz.
3. Uyarı olarak kullanılan renk
Zehirli balık renk desenleri, sadece görünüşleri ile bile net mesajlar iletir. Renkler diğer balıkları tehlikeli oldukları konusunda uyarır.
Uyarı renkleri zehirli balıkların özelliğidir. Bunlar arasında kırmızımsı kahverengi çizgili aslan balığı (Pterois antennata), siyah noktalı sandık balığı (Ostracion cubicus) ve diğer birçok balık bulunur.
Zararsız tropikal balıklardaki çeşitli desenlerin, uyarı desenlerini simüle etmek için geliştiği bilinmektedir. Bu desenlere sahip olan balıklar kendilerini gizler ve potansiyel yırtıcılarını kandırırlar. Buna gizlenme denir.
4. Bazı balıklar cinsiyet değiştirebileceğinden renkler ve desenler değişebilir
500’den fazla balık türü ardışık erdişilerdir. Bu, bir cinsiyet olarak doğdukları ve yaşamları boyunca karşı cinse geçebilecekleri anlamına gelir. Erkekten dişiye değişen türlere “protandrik”, dişiden erkeğe değişen türlere “protojin” denir.
Bu balıklar genellikle baskın bir dişisi olan bir haremde yaşar, ancak bir erkek onlara bakar. Erkek ölürse, baskın dişi agresif bir erkeğin rolünü üstlenecektir.
Birkaç saat içinde davranış değişikliği gösterecek ve diğer dişilere kur yapmaya başlayacaktır. Baskın erkeğin özelliklerini yavaş yavaş geliştirecektir, cinsiyet değişikliğinin tamamlanması ise yaklaşık 10 gün sürmektedir.
Cinsiyeti değiştirebilen balıklar genellikle renk de değiştirir. Örneğin, üç kuyruk veya papağan anthias balığı bir dişi olarak turuncu ve bir erkek olarak mor renktedir.
Görünüm tek değişiklik değildir. Üreme organları dahil tüm vücut değişir. Yumurta yerine sperm üretecektir.
Ardışık erdişi olan balıklara dair diğer örnekler, palyaço balığı, birkaç papağan balığı türü, mavi doktor lapin (Labroides dimidiatus) veya mavi başlı lapin’dir (Thalassoma bifasciatum).
5. Tropikal balıklar renkleri bizim gibi görmez
Balıkların neden renkli olduklarını anlamak için gözlerinin nasıl çalıştığını bilmeniz gerekir. Bunu tam olarak anlamak için, rengin insan beyninin bir algısı olduğunu bilmek önemlidir.
Basit bir ifadeyle, ışık bir nesneye çarptığında, elektromanyetik dalgasının bir kısmını emer ve gerisini yansıtır. Bu daha sonra insan gözüne ulaşır. İnsan gözü yansıyan dalgaları yakalar ve bunlar renk dediğimiz şeydir.
Ancak, insan gözü ışığı oluşturan tüm dalgaları görmez. “Görünür” ışık aralığı kırmızıdan mora kadar uzanan bir yelpazede değişir. Kırmızı ve morun altında dalgalar vardır.
İnsan gözünün göremediği elektromanyetik dalgalar kızılötesi ve ultraviyole’den oluşur. Spektrum daha büyüktür ve bir dizi farklı dalga boyu içerir.
Balıklar rengi nasıl görür?
Balıklar, diğer canlıların yanı sıra, insanların göremeyeceği ışık spektrumlarını görebilir. Sonuç olarak, balıklar çevremizdeki dünyaya dair tamamen farklı bir görüşe sahiptir.
Tüm balıkların yaklaşık yarısı ultraviyole ışığı (UV) görebilir. Ek olarak, balıkların %20 ila %30’u UV ışığını farklı bir renk olarak görür.
Örneğin, papaz balıkları- pomacentrid ailesinden – görünür spektrumu görür ve ayrıca UV ışığını tespit edebilir. Bu balık planktonla beslendiğinden, UV spektrumunda çok fazla ışık yansıtır. Bu yetenek onlar için önemli bir avantajdır.
Görsel kapasitenin çeşitliliği, balığın yaşam alanına ve yaşadığı derinlik gradyanına bağlıdır. Büyük yırtıcıların renk körü olma eğiliminde olduğu bilinmektedir.
Uzmanlar, balıkların neden parlak renklere sahip olduklarını öğrenmeden önce, komşularına hangi renk göründüklerini bulmanız gerektiğini savunuyorlar.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Todd, E. V., Ortega-Recalde, O., Liu, H., Lamm, M. S., Rutherford, K. M., Cross, H., … & Godwin, J. R. (2019). Stress, novel sex genes, and epigenetic reprogramming orchestrate socially controlled sex change. Science advances, 5(7), eaaw7006.
- Urtubia Vicario, C. (2010). ¿ Por qué los primates son los únicos mamíferos que poseen visión tricromática?. IX CONGRESO NACIONAL DEL COLOR. ALICANTE p112-115
- González-Martín-Moro, J., Hernández-Verdejo, J. L., & Jiménez-Gahete, A. E. (2017). Curiosidades sobre el sistema visual de los invertebrados. Archivos de la Sociedad Española de Oftalmología, 92(1), 19-28.
- Benvenuto, C., Coscia, I., Chopelet, J., Sala-Bozano, M., & Mariani, S. (2017). Ecological and evolutionary consequences of alternative sex-change pathways in fish. Scientific reports, 7(1), 9084..