Evcil Hayvanlarda Leptospiroz: Önlemek İçin 3 Yol
Evcil hayvanınızın rutin aşılarını yaptırmak için veterinere gittiğinizde mutlaka leptospirozdan bahsedildiğini duymuşsunuzdur. Bu hastalık zootoniktir; yani başka bir deyişle hayvanlardan insanlara bulaşabilir. Sonuç olarak bu hastalık tüm aşı takvimlerinde yer alır. Şunu belirtmemizde fayda var, bu hastalık dünyadaki en yaygın zoonotik hastalıktır. Bu yazıda evcil hayvanınızı bu potansiyel hastalığa karşı nasıl koruyabileceğinizden bahsedeceğiz. Evcil hayvanlarda leptospiroz nasıl önlenir merak ediyorsanız okumaya devam edin!
Hayvanlarda leptospiroz ve yaşadıkları çevre
Hastalıkları önlemek için çevreyle ilişkilerini bilmek son derece önemlidir. Evcil hayvanların yaşadıkları çevrede nedensel faktörlerin nasıl geliştiğini bilmiyorsanız, ortaya çıkacak hastalıkları etkili bir şekilde önlemeniz de zorlaşır. Bu nedenle öncelikle bu bakterinin çevre ile ilişkisini kısaca size anlatacağız.
Leptospirozun aktif olması için en uygun ortamlar durgun sular ve çamur tabakalarıdır. Bu yüzden köpeğinizin yüzmesine izin verdiğiniz yerlere mutlaka dikkat edin!
Evcil hayvanlarda görülen leptospiroz, Leptospira adı verilen bir bakterinin neden olduğu bir hastalıktır. Aslında bu bakteri türüne dahil olan ve hasta eden birkaç patojenik tür daha vardır.
Söz konusu evcil hayvanlar olduğunda, bu hastalık köpekleri, kedileri, fareleri ve hatta kirpileri etkileyebilir. Bununla birlikte, yaşam alışkanlıklarından dolayı kirpilerde genellikle ayırıcı tanılar gözlemlenemez.
Hastalık, enfekte bir hayvanla doğrudan temas yoluyla veya dolaylı olarak salgılarla bulaşır:
- Doğrudan temas: Bu cinsel yolla bulaşmayı içerir, ancak erkeklerden kadına sperm yoluyla daha sık bulaşır. Ayrıca enfekte olmuş fetüsler veya plasenta kalıntıları yoluyla da bulaşabilir.
- Dolaylı temas: Bakteriler kendileri için uygun olan ortamlara maruz kalırsa, uzun süre hayatta kalabilirler. Örneğin, enfekte bir hayvan bakteriden kurtulsa bile, çevredeki bulaşıcı faktörler var olmaya devam edebilir.
Evcil hayvanlar leptospirozu nereden kapabilir?
Bu bakterilerin hayatta kalması için elverişli olan ortamlar şu özelliklere sahiptir:
- Sıcaklığı 10 ila 32 derece arasında olan sıcak bir iklim. Bakteriler yüksek sıcaklıklara dayanamaz.
- Hayatta kalabilmeleri için ihtiyaçları olan bir diğer önemli çevresel koşul ise nemdir. Durgun su kaynakları veya bataklık arazisi gibi nemli ortamlara ihtiyaç duyarlar. Örneğin akan sularda hayatta kalmaları ve çoğalmaları çok daha zordur.
- Diğer bir faktör ise hayvan popülasyonunun yoğunluğudur. Bildiğiniz gibi, bu bakterileri enfekte hayvanlar salgıları aracılığıyla dışarı atar. Örneğin bir su kaynağı ne kadar durgun ve ılık olursa olsun, hasta bir hayvan suya idrarını yaparsa o kaynak kirlenmiş olur ve risk taşır.
Evcil Hayvanlarda Leptospirozu Önlemek İçin İpuçları
Şu ana kadar aşağı yukarı bakterilerin nasıl yaşadığını anladınız. Eğer probleme dahil olan mekanizmaları idrak edebilirsek çok daha kolay önlem alabiliriz.
Aşılama
Elbette bu hastalıktan ve diğer birçok hastalıktan en temel ve etkili şekilde korunmanın yolu aşıdan geçmektedir. Leptospiroz evcil hayvanlar için genelde zorunlu olan bir aşıdır. Çünkü köpekler çoğunlukla bu hastalığı kapmaya daha meyillidir.
Bu hastalığın aşılama takvimi ile ilgili belirli standart kurallar vardır ancak veterinerler kendi kriterlerine göre davranabilir. Bununla birlikte, çoğu veteriner bu aşının yılda en az bir kez yapılmasını önermektedir. Bunun nedeni, aşılama sonrası bağışıklığın yaklaşık 10 ay kadar sürmesidir.
Av köpekleri veya çoban köpekleri gibi yüksek risk taşıyan hayvanlar için veterinerler en az 6 ayda bir aşı yapılmasını önermektedir.
Özellikle ılıman ve nemli iklimler gibi bu hastalık için elverişli olan koşullarda mutlaka aşı gerekir. Ancak bir çöl bölgesinde yaşıyorsanız, bu hastalık için çok fazla endişelenmenize gerek yoktur.
Kalabalık hayvan gruplarının kontrolü
İnsanlar, barınaklarda, köpek kulübelerinin fazla olduğu yerlerde veya küçük bir alanda çok sayıda hayvanın bulunduğu evlerde çok daha dikkatli davranmalıdır. Bu tür alanlarda hayvan yoğunluğu nedeniyle risk daha fazladır.
Bu ortamlarda çok dikkatli olmak ve hijyen standartlarını korumak son derece önemlidir. Hasta hayvanların dışkıları bakteri içerebileceği için diğer hayvanlara temas etmemesi için sık sık ortamı temizlemelisiniz. Bunun dışında, evcil hayvanınızı gezdirirken kayalık arazileri tercih etmeniz veya su birikintilerine veya durgun suya dokunmalarını önlemeniz ikinizin de korunmasına yardımcı olabilir.
Söylememize gerek yok, eğer ortamda herhangi bir hasta hayvan tespit edilirse anında diğer hayvanlardan izole edilmelidir. Tüm bunlara ek olarak, bu hastalığın zoonotik olması sizin de daha dikkatli olmanızı gerektiriyor. Evcil hayvan sahibi olarak enfekte hayvanların dışkıları ve salgılarına karşı kişisel önlemlerinizi almalısınız.
Kemirgenlerin kontrolü
Sıçan ve fare gibi kemirgenlerin leptospirozda önemli bir etken olduğu kanıtlanmıştır. Bu canlılar meraklı doğaları nedeniyle neredeyse her ortama girebilirler. Ve girdikleri ortamlarda idrar bırakmaları kontaminasyon riskini iyice arttırır.
Gördüğümüz gibi leptospira, birçok coğrafi bölgede kolaylıkla hayatta kalan ve çoğalan bir bakteridir. Bu bakterinin zoonotik bir hastalığa neden olması, sizin de üzerinize düşen sorumlulukları yerine getirmenizi gerektiriyor. Evcil hayvanlarda leptospiroz, eğer gereken önlemler alınırsa ciddi bir sorun olmaktan çıkabilir.