Köpeklerde Damar İltihabı: Bilmeniz Gerekenler
Tıp dünyasında bazı belirli klinik belirtiler var ki, bunlar sayesinde veterinerler daha kolay teşhiste bulunabiliyor. Söz konusu köpeklerde damar iltihabı olduğunda, bu hastalık sayesinde diğer hastalıklar hakkında da birçok önemli bilgiyi edinebilirsiniz.
Başka bir hastalığın belirtileri görüldüğü zaman, uzmanlar bu durumu ikincil hastalık olarak tanımlıyor. Köpeklerde damar iltihabı genelde ikincil bir hastalıktır. Örneğin klinik bir veteriner, köpekte damar iltihabı tespit ederse, sorunun kökenine ve asıl doğasına inmek için derin bir araştırma yapar.
Damar iltihabı (vaskülit), iç damar zarında meydana gelen yaralanma sonucu oluşur. İç damar zarı (endotel), kan damarlarını kaplayan iç tabakadır. Bu sağlık sorunu, başka bir iltihap veya enfeksiyon sürecinin uzaması nedeniyle de ortaya çıkabilir.
Damarlarda hasar oluştuğunda, damar dokusunda iltihaplanma meydana gelir. Enzimler iltihap esnasında damar duvarında ciddi hasara neden olabilir. Bu durum daha sonra söz konusu bölgede kanamaya ve kangrene yol açabilir.
- Vaskülit, deride de oluşabilir. Bu durumda buna kutanöz vaskülit denir.
- Öte yandan bu durum sistematik olarak da gerçekleşebilir. Yani genel olarak hayvanın tüm vücudunu etkiler.
Kutanöz vaskülitin neden olduğu gözlemlenebilir lezyonlarda ülser, kangren veya kabarcıkların görülmesi yaygındır. Kulak kenarları ve ayak tabanları gibi mukoza zarları, bu lezyonların geliştiği ortak alanlardır. Vaskülit söz konusu olduğunda bu belirtiler yaygın olarak gözlemlenir.
Diğer semptomlar ise depresyon, ateş, ödem veya eklem ağrısı olarak kendini gösterebilir. Bu belirtiler hastalığın asıl nedenine bağlı olarak gelişir ve sistematik vaskülitte yaygındır.
Köpeklerde damar iltihabı: Nedenleri
Daha önce bahsettiğimiz gibi, köpeklerde damar iltihabına neden olabilecek birçok hastalık vardır. En yaygın olanlarından bu yazıda bahsedeceğiz:
- Enfeksiyona bağlı hastalıklar: Enfeksiyona bağlı birçok hastalık var: örneğin çeşitli parazitler ve kalp kurdu gibi. Virüsler ve bazı bakteriler de bu hastalığa neden olabilir, örneğin köpek korona virüsü.
- İmmün sistem aracılı hastalıklar: Bağışıklık sistemini ilgilendiren bazı belli sağlık durumları damar iltihabına neden olabilir. Örneğin herhangi bir ilaca veya aşıya karşı vücudun gösterdiği yan etki bu hastalığın ortaya çıkmasına yol açabilir. Tüm bunlara ek olarak, yiyeceklere karşı aşırı duyarlılık, romatoid artrit, sistemik lupus gibi durumlar da damar iltihabına neden olabiliyor.
Köpeklerde damar iltihabının tedavisi
Vaskülit tedavisinde veteriner hekiminiz her zaman sorunun birincil nedenini çözmeye odaklanacaktır. Bazen veterineriniz, ancak birincil hastalığı teşhis ettikten sonra hastalığın seyri konusunda detaylı bilgi verebilir. Bunların yanında, dahil olan çok fazla değişken olduğu için, veterineriniz sorunun nedenini erken keşfetmekte zorlanabilir.
Sorunun kaynağını belirlerken, veterineriniz büyük olasılıkla önleyici olarak antibiyotik kullanımını önerecektir. Diğer uzmanlar, kortikosteroidlerin anti-enflamatuvarların ve immünsüpresanların (immün baskılayıcılar) kullanılmasını önermektedir. Bununla birlikte, yapılan çalışmalar bu prosedürlerin tam olarak etkili olduğunu henüz göstermemiştir.
Kuduz aşısı kaynaklı vaskülit
Vaskülitin bir nedeni de aslında kuduz aşısıdır. Bazı uzmanlara göre bu hastalığın en sık karşılaşılan nedeni budur. Araştırmacılar bu duruma minyatür Poodle, Yorkshire teriyeri, Pekinez veya Malta köpeği gibi ırklarda daha sık rastlıyorlar.
Bu hayvanlarda aşının uygulanmasından sonra lokalize alopesi (bölgesel saç dökülmesi) şeklinde bir cilt lezyonu ortaya çıkar.
Köpeğinizin aşı olduğu yerdeki tüylerin döküldüğünü gözlemleyebilirsiniz. Bu durum, aşı uygulandıktan sonraki ilk ve beşinci aylar arasında ortaya çıkabilir. Buna ek olarak, kulakta, dudakta veya vücudun farklı bölgelerinde de kabuklanmalar veya yaralar ortaya çıkabilir.
Her zaman aklınızda olması gereken bir şey var. Bir yazıyı okuyarak herhangi bir teşhiste bulunmanız ve sonrasında tedavi uygulamanız son derece yanlıştır. Okuyarak edindiğiniz bilgiler teşhis koyabilmek için asla yeterli olmayacaktır. Bu tür yazılar sayesinde, söz konusu köpeğinizin sağlığı olduğunda dikkat etmeniz gereken şeyleri öğrenmiş oluyorsunuz.
Eğer köpeğiniz yaralandıysa, güvendiğiniz bir veterinere gitmelisiniz. Bir veterinerin onayı olmadan asla köpeğinize ilaç vermemelisiniz.