Köpeklerde Atopik Dermatit ya da Egzama

Kırmızı ya da sert cilt, iltihap ve kaşınma, bunlar köpeklerde atopik dermatitin sadece birkaç semptomu.

Yazan ve doğrulayan biyolog Ana Díaz Maqueda.

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Köpeklerde atopik dermatit ya da diğer adıyla egzama, genelde bir alerjenin sebep olduğu şişme ve tahriş içeren bir cilt hastalığıdır. Bunun yanı sıra, çok etmenli bir patolojidir ve henüz farmakolojik bir tedavisi yoktur.

Bugünlerde, köpek atopik dermatiti köpeklerin cilt sorunları için veteriner kliniklerini ziyaret etmesinin ana sebebidir. Bununla birlikte, hastalığın sebepleri bile henüz tam anlamıyla tanımlanabilmiş değildir. Ek olarak, görünüşe göre her hayvanda farklı gelişen bir durumdur.

Köpekler nasıl atopik dermatit kapar?

Köpek egzaması, dış ve ekstrinsik faktörler kadar içsel etmenler ve intrinsik faktörler sebebiyle de ortaya çıkabilir. Yani, bu varyantların karışımı ve her faktörün uyguladığı farklı baskı hastalığın hayvanda daha az ya da çok etkili olduğunu belirleyecektir.

Sırada, hayvanın bu şartlara girmesine sebep olan intrinsik ve ekstrinsik faktörleri ele alacağız:

İntrinsik faktörler

Cins, köpeklerde atopik dermatitin oluşmasında çok büyük bir rol oynar. Örneğin beaglelar aşırı antikor ya da immunoglobülin E. üretimiyle sonuçlanan çekinik alele sahip olmalarıyla bilinir.

İmmunoglobülin E. alerjenlerin yönetiminde anahtar bir role sahip olan bağışıklık sisteminde bulunan bir proteindir. Bunun bir sonucu olarak, bu antikor alerjenlere karşı bağışıklık cevabını güçlendirir ve alerjik reaksiyonları tetikler. Bununla beraber bu reaksiyonda yer alan birkaç hücre çeşidi de vardır:

• Langerhans hücreleri ve dendritik cilt hücreleri. Alerjenleri yakalamakla sorumlulardır.
• Mast hücreler. Düzenlemeye ve tahrişi azaltmaya yardım.
• B hücreleri. Bu hücreler antikorları yaratır.
• T hücreleri. B hücrelerini aktifleştiren maddeyi oluştururlar.

Buna ek olarak, egzamanın gelişiminde iltihapla alakalı bir grup madde de önemli bir rol oynar:

• Histamin
• Serotonin
• Lökotrienler
• Sitokinler

Aynı zamanda hem köpek hem insanlarda atopik dermatitinde de ciltteki yağ tabakasında değişimler gözüktüğünü belirtmeliyiz.

Ekstrinsik faktörler

Çevresel alerjenler köpeklerde egzamanın en büyük sebebi gibi gözüküyor. Bu alerjenlerden birkaçını aşağıda listeleyeceğiz:

• Farklı bitkilerden gelen polenler
• Toz akarları
• Mantar
• Küf
• Sentetik kumaş
• Böcekler

Bilim insanları ve araştırmacıların bulduklarına göre toz akarları egzamaya en çok sebep olan alerjenlerdir, hem Avrupa hem Amerika Birleşik Devletlerinde.

Öte yandan, atopik dermatiti olan köpeklerin, pire ısırıklarının sebep olduğu alerjik dermatit sorunu çekmeleri daha muhtemeldir. Ek olarak, bu hastalıklardan muzdarip olan hayvanlar sıklıkla ikincil bir enfeksiyon olarak stafilokok ve Malassezia’dan da sorun çekerler.

Köpek egzaması ve semptomları

Bir köpeğin bu patolojiden muzdarip olup olmadığını anlamak için, diğer etmenlerin yanı sıra  birçok semptom aynı anda olmalıdır.

Bu semptomların birçok muhtemel sebebinden dolayı, veterinerler klinik incelemenin yanı sıra normal bir şekilde köpeğinizin cilt sağlığı ve kaşınmayla ilgili davranışları hakkında sorular sorarak başlayacaktır.

Köpek atopik dermatitin muhtemel semptomları çeşitlidir:

• Kaşınma ya da “prurit”
• Etkilenmiş surat ve parmaklar
• Bacakların iç ve dışında deri kalınlaşması
• Tekrarlayıcı ya da kronik dermatit nöbetleri
• Yükselmiş IgG seviyesi
• Yüksek IgE seviyesi
• Malassezia enfeksiyonu
• Kulaklarda düzenli dış iltihap
• Konjonktivit
• Yüz ve ciltte kızarma
• Kuru cilt

Sıkça, işaretlerin (kaşınma, ovuşturma, kızarma) yerleri doğru hastalığı tespit etmek için ve böylece düzgün tedavi için çok yararlı bir belirteçtir.

Alerjik bir cilt sorunu tanımlandığında, sorunun tam olarak ne olduğunu tespit etmeye yarayan testler mevcuttur.

Yine de, köpeğinizin neye alerjik olduğunu belirleyen (lakin biraz daha pahalı) spesifik testler de vardır. Bu şekilde, köpeğinizi alerjene elinizden geldiğince daha az maruz bırakıp böylece negatif reaksiyonları engelleyebilirsiniz.

Öte yandan, veteriner yardımıyla hangi maddelerin köpeğinize zarar vereceğini tespit edebilir ve onları beslenmesinden tamamen çıkarabilirsiniz. Bu süreç daha uzun sürer ve daha karmaşıktır. Bunun yanı sıra, hipoalerjenik mama kullanarak köpeğinizin beslenmesini her zaman değiştirebilirsiniz.

Bununla birlikte, köpeklerin aynı zamanda ‘psikojen dermatit‘ geliştirebileceğini de hatırlamak önemlidir. Bu durum stresli olay ve şartlara bağlı klinik işaretlerin öncüsüdür. Bunun bir sonucu olarak, kaşınma, yalama ve çiğneme alerjiktense duygusal tabanlıdır ve davranışsal çözümler aranmalıdır.

Özet olarak

Evcil hayvanımızın ruhsal sağlığı en az fiziksel sağlığı kadar önemlidir. Son olarak, umarız bu yazı köpeğinizin acil dikkate ihtiyacı olan bir sorunu tanımlamanızda yardımcı olur.