Köpeklerde Konvülsiyonlar ve Nedenleri
Çoğu durum için söyleyebiliriz ki, köpek sahipleri, evcil hayvanlarının yaşadığı herhangi bir hastalığın semptomlarını ilk fark eden kişiler oluyorlar. Ateş, mukoza zarının renginde solukluk veya kulaklarda kızarıklık gibi bu semptomların bazıları da fark edilemeyebiliyor. Bunun yanında, az önce saydığımız semptomların dışındakiler, doğaları gereği çok daha belirgin oluyorlar. Köpeklerde konvülsiyonlar, yani diğer bir deyişle, istemsiz kasılma durumları için de bunu söyleyebiliriz. Bugünkü yazımızda, köpeklerde meydana gelen bu spazm ve konvülsiyonların nedenlerine göz atmak istiyoruz.
Köpeklerde konvülsiyonlar ve konvülsif sendrom
İlk olarak, konvülsiyonun ne olduğunu tanımlamak önemli. Konvülsiyon, geçici bir serebral disfonksiyonun klinik bir şekilde ortaya çıkması sonucu ortaya çıkıyor. Saniyeler veya dakikalar içerisinde gerçekleşip sona erdiği için konvülsiyonların bu geçici doğasını vurgulamak önemli.
Bu işlev bozukluğu, kortikal nöronların ani, büyük ve senkronize bir şekilde boşalması nedeniyle oluşuyor. Diğer bir deyişle, sanki tüm nöronlar aynı anda, sakin bir biçimde durmaktan vazgeçip kontrolden çıkmaya başlıyorlar.
Bu geçici sinirsel kaos, bir köpeğin vücudunda aşağıdaki değişiklikleri üretiyor:
- Bilincin tamamen kaybı veya azalması. Köpekler, bu konvülsiyonlar boyunca bilinçsiz hale gelebilir ve dış uyaranlara yanıt vermeyi kesebilir.
- Kontrol dışı veya değişen kas hareketleri.
- Hayali sinekleri takip etmek gibi anormal davranışlar.
- Bitkisel sinir sisteminin aktif hale gelmesi: Tükürük salgılama, idrar yapma ve dışkılama.
Bu sarsıcı krizin her zaman bir hastalık belirtisi olduğunu, ancak kendi başına bir hastalık olmadığını belirtmekte fayda var. Bu nedenle, veteriner hekimler rahatsızlığa her zaman buzdağının görünen kısmı olarak yaklaşacaktır. Başka bir deyişle, doğru bir teşhise ulaşmak üzere araştırmaya devam etmek için bir başlangıç noktası.
Köpeklerde konvülsiyonlar ve nedenleri
Köpeklerde konvülsiyonların nedenlerini daha kolay anlatabilmek için bu nedenleri iki gruba ayırabiliriz.
İntrakraniyal nedenler
Bu tür nedenler ile ilgili olarak ortaya çıkan durumlarda, bu sarsıcı krize neden olan değişiklik beynin içinde yer alıyor. Serebral korteksi etkileyen herhangi bir lezyon, köpeğinizde konvülsiyonların ortaya çıkmasına neden olabilir. Genel anlamda, bu tür lezyonlara sebep olan durumları sayarken şunlardan bahsediyoruz:
- Köpek gençlik hastalığı gibi hastalıklarda görülen bir durum olan beyin dokusu (ensefalit) iltihaplanması.
- Darbe veya düşme sonucu oluşan kafa travmaları.
- Hidrosefali gibi konjenital malformasyonlar.
- Serebral kökenli birincil neoplazi ve ayrıca sekonder serebral metastaz.
- Serebrovasküler kazalar.
Bu anormalliklerden herhangi biri potansiyel olarak bu sarsıcı krize neden olabilir. Mantıksal olarak, yukarıda bahsettiğimiz koşullar oluştuğunda ve bu karakteristik sinir hareketi doğal olarak meydana gelmek durumunda. Ve bu konvülsiyonun şiddeti, beyinde hasarın olduğu bölgeye ve sorunun ciddiyetine bağlı olacaktır.
Ekstrakraniyal nedenler
Bu başlık altında da, köpeklerde herhangi bir beyin hasarının sonucu meydana gelmeyen kasılmaların nedenlerinden bahsedeceğiz. Başka bir deyişle, bir önceki kategoriye girmeyen nedenleri açıklayacağız. Bu nedenler beyinden uzakta gelişseler de bu organı doğrudan etkileyen patolojik süreçler oluşmakta. Bu patolojik süreçler nedeniyle de kasılmalar, yani konvülsiyonlar oluşmakta.
- Zehirlenme: Köpeklerde sorunlara neden olabilecek çeşitli toksinler var. Kurşun, organofosfatlar ve striknin, bu durumun en yaygın sebeplerinden bazıları.
- Hipoglisemi: Özellikle yavru köpeklerde konvülsiyonlara neden olabilen düşük kan şekeri seviyeleri de öne çıkan nedenlerden biri. Diğer sorunların yanında hipoglisemiden de kaçınmak için yavruları beslerken dikkatli olmak önemli.
- Portosistemik şantlar: Bu durum, kan dolaşımında, özellikle venöz ve arteriyel dolaşım arasında anormal bir iletişimin oluşması anlamına geliyor. Bu oluşum, karaciğerin kanda bulunan atık maddeleri arındırmasını engelliyor. Sonuç olarak, hayvanın vücudunda kasılmalara yol açabilen bir “sarhoşluk” durumu oluşuyor.
- Karaciğer sorunları: Tıpkı şantlarda olduğu gibi, karaciğer yetmezliği ortaya çıktığında da, bu organ, atıkları doğru bir şekilde temizleyemez. Bu bozukluğun yaygın olarak bilinen tıbbi terimi karaciğer sirozu ve genellikle konvülsiyonları da beraberinde getirir.
İdiyopatik kökenli konvülsiyonlar
Zaman zaman, veteriner hekimler bu semptomları neyin ürettiğini belirleyemezler, çünkü ortada görünür veya tespit edilebilir bir neden yoktur. Bu durumlarda, kaynağı bilinmeyen bir hastalığa atıfta bulunmak adına “idiyopatik” terimi kullanılıyor.
Altta yatan hastalığı teşhis etmenin veya bulmanın mümkün olmadığı pek çok durum meydana gelebiliyor. Aslında bu durum, köpeklerde görülen konvülsiyonlar ile ilgili en sık başımıza gelen şey oluyor. Bununla birlikte, sağlıklı bir prognoz ile en uygun tedavi de uygulanabiliyor.
Bu yazımızda, genel olarak, köpeklerde konvülsiyonların en sık görülen nedenlerinin üzerinde durduk. Bu nedenler çok çeşitli olabildikleri gibi, konvülsiyon durumları acil eylem gerektirebilir.
Bu nedenle, köpeğinizin bir konvülsiyon geçirdiğinden şüpheleniyorsanız, derhal veteriner hekiminize danışın.