Yavru Köpeklerde Mantar: Tanı ve Tedavi

Yavru köpeklerde mantar (saçkıran), enfekte deri veya o bölgedeki tüyler ile doğrudan temas yoluyla yayılan bir mantar paraziti. Bu konuda başarılı tedavinin anahtarı ise erken teşhis.

Yazan ve doğrulayan biyokimya Luz Eduviges Thomas-Romero.

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Yavru köpeklerde mantar, yaygın bir problem. Bunun nedeni, bağışıklık sistemlerinin tam olarak gelişmesi için henüz zamanlarının olmaması. Benzer şekilde, yetersiz beslenen veya başka bir ciddi hastalığa sahip hayvanlar da, vücutlarının doğal savunma mekanizmaları sağlıklı hayvanlara göre daha zayıf olduğu için, bu parazitlere karşı daha zayıf ve duyarlı oluyorlar.

Bu mantar (saçkıran olarak da ifade edilebiliyor) zoonotik bir durum, yani insanlara da geçebiliyor. Bu mantarlardan şikayetçi olan hayvanlar genellikle kaşıntılı bir döküntü sahibi oluyorlar, ancak, insanlardaki tipik durumlarda halka şeklinde yaralar gelişiyor.

Bu makalede, bu mantarların farklı belirtileri üzerinde duruyoruz ve nasıl tedavi edileceğinden bahsediyoruz.

Yavru köpeklerde mantar sebepleri neler?

Bu rahatsızlık, hayvanların ve insanların cildinde yaşayan bir mantar parazitinden (dermatofit) kaynaklanır. Bu parazit, saçta, tırnaklarda ve cildin dış tabakasında bulunan bir protein türü olan keratin ile beslenir.

Birçok farklı dermatofit türü var, ancak köpeklerdeki mantar vakalarının çoğuna Microsporum, Trichophyton ve Epidermophyton mantarları neden olur. Köpeklerde bulunan en yaygın türse Microsporum canis.

Ayrıca Microsporum gypseum ile ilgili de belli sayıda vakaya rastlanmış. Bu vakalarda, kemirgenler (fare gibi), bu mantar türünün taşıyıcısı görevi görüyor. Yavru köpekler, kemirgen yuvalarına yakın bir yerde toprağı kazdıkları takdirde bu paraziti kapabiliyorlar.

Daha önce de ifade ettiğimiz gibi, insanlar da bu mantar türünden muzdarip olabiliyor. Doğal olarak, küçük çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan insanlar en fazla risk altında bulunanlar.

Mantar belirtileri

Mantar söz konusu olduğunda, kaşıntı ve lezyonların görünümü gibi semptomlar, enfeksiyonun ciddiyetine ve mantarın direncine bağlı olarak duruma göre değişiklik gösterebilir.

Dermatofitler sadece aktif olarak büyüyen tüylerde yaşamlarını sürdürebiliyorlar. Enfekte olan bölgedeki tüyler dökülerek veya koparak, kısa tüy öbekleri oluşturur. Hayvanınızın cildinde, ayrıca, hafif ya da şiddetli olabilecek yaralar oluşabilir.

Lezyonlara genellikle yuvarlak kısa tüy bölgeleri veya kelleşmiş bölgeler eşlik edecektir. Cilt, genellikle kabuklu veya pullu bir görünüme sahip olacak ve kırmızı veya grimsi bir renk alacaktır.

Köpeklerde, bu lezyonlar normalde patilerde, başlarında ve kulaklarında görülür. Ancak, bunlar, tabii olarak vücudun herhangi bir yerine de yayılabilirler. Bununla birlikte, mantar problemi olan yavru köpeklerin her zaman bu şekilde farklı bir gelişimle karşınıza çıkmayacağını bilmeniz de önemli.

Meydana gelen yaralar yuvarlak bir görünüm oluşturmadan yaygınlaşabilir ve genellikle alerji gibi bir başka duruma benzer bir görüntü de oluşturabilir.

Mantarın taşınması

Bu mantarlar, enfekte olmuş cilt veya tüyle doğrudan temas yoluyla bir diğer hayvana veya insana bulaşır. Bu mantar, son derece dirençli ve kurtulması çok zor olan bulaşıcı sporlar üretir. Aslında, bu mantar türünün önemli bir özelliği, yıllarca yaşayabiliyor olması.

Üzülerek söylemek zorundayız ki, bulaşıcılığa maruz kalacak olanlar sadece çatlamış veya yaraları olan ciltler değil. Sağlıklı cilde sahip köpeklere de, yine mantar bulaşabiliyor. Bu mantarların kuluçka süresi tam olarak bilinmese de, bazı uzmanlar bunun 2 ila 4 hafta arasında olduğuna inanıyor. Tabii ki, hayvanınızın bağışıklık sistemini baskılamayı başarırsa, bu süreyi kısaltması da mümkün.

Herhangi bir belirtiye rastlanmayan ve görünüşte sağlıklı bazı evcil hayvanlar, enfeksiyon taşıyıcısı da olabiliyorlar. Bu, aslında, herhangi bir belirti yaşamadan, diğer hayvanları da enfekte edebilecekleri anlamına geliyor. Bir hayvan bir kere enfekte olduğunda, sporlar çevreye yayılıyor ve bu hayvan aylarca bu mantarı bulaştırabiliyor.

Yavru köpeklerde mantar tanısı nasıl konulur?

Bu mantarı sadece cilt lezyonlarından teşhis edemezsiniz. Bunu yapmaya çalışmak sıklıkla yanlış tanıya yol açar ve hayvanı gereksiz ve daha toksik bir antifungal tedaviye maruz bırakır.

Evdeki evcil hayvanlardan birinde mantar çıkarsa, evdeki diğer her evcil hayvan, belirtileri gösterip göstermediğine bakılmaksızın tedaviye tabi tutulmalı. İdeal olarak, hasta olan hayvanların hiçbir belirti göstermeyenlerden ayrılması gerekiyor.

Tedavi

Köpeğinizin bu mantarı taşıyor olabileceğini düşünüyorsanız, doğru teşhis ve tedavi için mutlaka veterinere götürmeniz gerekir. Bu, düzgün bir şekilde iyileştiğinden emin olmanın ve mantarın diğer evcil hayvanlara ve ailedeki insanlara bulaşmasını önlemenin en doğru ve tek yolu.

Erken teşhis, veterinerinizin daha agresif olmayan bir tedavi süreci önerebileceği ve mantarın başkalarına da bulaşma riskinin azalacağı anlamına gelir. Bazen, hayvanın bağışıklık sistemini güçlendirmek, enfeksiyonla kendi başlarına mücadele etmelerine yardımcı olmak için de yeterli olabilir.

Genellikle, tedavi, hayvanın vücudunun her yerine lokal olarak uygulanacak bir fungisit merhem, krem veya toz içerir. Daha şiddetli vakalarda, veterineriniz oral veya enjeksiyon yoluyla sistemik bir şekilde bir antifungal uygulayabilir.

Köpeğinizin mantarının olduğundan şüpheleniyorsanız, tedavi ve tavsiye için derhal veterinerinizi arayın. Herhangi bir şekilde bu mantarın sporlarını ortadan kaldırmak için evinizi dezenfekte etmek istiyorsanız, bir profesyonelin yardımını almak en iyisi.