Bir İber Vaşağı Barcelona'da
29 Mayıs 2018’de, İber Vaşağı görüldükten sonra Barcelona’da alarmlar çalmaya başladı. Birkaç vatandaş görüldüğünü bildirdi ve Katalonya hükümetinin çevre koruma dairesi soyu tükenme tehlikesi altındaki bu türün fotoğraflarını çekmeyi başardı.
Son İberya Vaşağının Barcelona veya genel olarak Katalonya’da görülmesinden bu yana yüz yıldan fazla zaman geçti. Birçok insan, hayvanat bahçesinden kaçanın bir Avrasya Vaşağı olduğunu düşünüyordu. Ancak, bu tür çok daha büyüktür ve daha parlak, daha keskin renkli bir kürkü vardır.
Barcelona’daki İber Vaşağı yakalandı mı?
Görülmeden yaklaşık dört gün sonra, bir İber Vaşağı koruma uzmanı ekibi onu yakalamaya çalışmak için yola çıktı. Doğal ortamına geri döndürmenin bir yolu olup olmadığını görmek istediler. Ama her iki şekilde de, Barcelona‘da kalamayacağını biliyorlardı.
6 Haziran’da ekip, erkek İber vaşağı Litio’yu Barcelona’nın güneyindeki bir ilçede yakalamayı başardı. Koruma ekibi, hayvanın hiçbir detayını açığa vurmamak için çok dikkatli davrandı. Litio’nun, onu yakalamak için kullandıkları tavşan kafes tuzakları nedeniyle artık sağsalim olduğunu söylediler.
Barcelona’daki İber Vaşağına ne olacak?
İber Vaşağı ekibinin amacı, hayvanı Endülüs’teki Vaşak yetiştirme merkezlerinden birine transfer etmek. Bu şekilde hayvanı gözlemleyebilir ve gerekli testleri yapabilir ve vahşi doğaya salınmadan önce sağlıklı olduğundan emin olabilirler.
Daha sonra, ekip hayvanı, Barcelona gibi kentsel alanlardan uzak olan Portekiz’de serbest bırakmayı planlıyor. Bu vaşağa, şehirdeyken bir otomobil çarpmadığı için oldukça şanslıydı. Başka bir seçenek de Güney İspanya’daki Sierra Morena’ya gitmesine izin vermek olabilir. Onu bu türler için oluşturulan ve geniş bir alana sahip olan, hayvanları tehlikeye sokacak hiçbir şeyin bulunmadığı koruma alanlarından birine gönderebilirlerdi.
Hayvanın Barcelona’ya kadar gelmesi nasıl mümkün olabildi?
Litio, tutsak tutulan birçok İber Vaşağı gibi bir GPS tasmasına sahipti. Bu tasma, 2014 yılında güney Portekiz’de serbest bırakıldığı zaman yerleştirilmişti. Bununla birlikte, cihaz 2016 yılında bozulduğunda hala aynı alandaydı.
İnanılmaz bir biçimde, sadece iki yıl içinde yaklaşık 1.000 kilometre uzağa gitti. Tasma veri göndermiyordu, ancak korumacılar tasmanın bu bilgileri kaydetmiş olduğunu ve böylece şaşırtıcı yolculuğunun izini tekrar takip edebileceklerini umuyorlar.
Litio’nun hikayesi Kentaro’dan çok da farklı değil. Kentaro bir şekilde kuzey Portekiz’de Toledo dağlarında ortaya çıkan bir vaşaktı. Kıvrımlı rotası onu İspanya‘nın kuzey bölgelerine ve Portekiz’e kadar 3,000 kilometreden fazla bir yola getirmişti.
Ancak, Kentaro’nun hikayesinin üzücü bir sonu var. Yolculuğunun sonunda, Porto yakınlarında bir araba çarptı. Litio’nun hikayesinin daha mutlu bir sonu var gibi görünüyor. Umarım, serbest bıraktıktan sonra başka bir tehlikeli yolculuk yapmaz.
İber Vaşağı neden serbest bırakıldı?
İber vaşağı yetiştirme merkezleri son derece etkili olmuştur. Bu durum, bazıları hayvanat bahçelerinden gelen ve her yıl serbest bırakılan yüzlerce vaşak olmasından da açıkça anlaşılmaktadır.
Bu vaşakları vahşi doğada yetiştirirler ve bu da türlerin büyümesine yardımcı olur. İber Vaşağı nesli en büyük tehlike altında olan vaşak türlerinden biridir. Görünüşe göre Amur Leoparı’yla birlikte tüm büyük kediler arasında nesli en ciddi tehlike altında olan türlerinden biridir.
Ne yazık ki, İber Vaşağı hala hayatta kalmak için mücadele ediyor. Tavşanlar, bu vaşakların asıl besin kaynağı olan tavşanlar, hastalıklardan ötürü ölmektedir ve vaşakları besinsiz bırakmaktadır. Aynı şekilde, bu hayvanların yollardan güvenli bir şekilde geçmelerine izin verecek kadar vahşi yaşam geçitleri de bulunmuyor.
Yasadışı avlanma ve zehirleme artık bu tür için önemli bir sorun değildir, ancak her birini korumak için elimizden geleni yapmak zorundayız. Gen havuzlarını çeşitli ve üretken tutmak, hayatta kalmaları için çok önemlidir.