Kittens spenen: wanneer en hoe moet je het doen?
De belangrijkste bron van voedingsstoffen (Engelse link) voor kittens tot het spenen is de melk van hun moeder. Het melkproduct dat uit de tepels van de moeder wordt afgescheiden heeft een uitstekend calorisch gehalte – 106 kilocalorieën per 100 gram – en 40% ruw eiwit. Om je een idee te geven, dezelfde hoeveelheid koemelk bevat 65 kilocalorieën en 27% eiwit.
Kattenmelk is energie-efficiënter dan om het even welk synthetisch voedsel dat aan de kittens gegeven kan worden. Bovendien bevat colostrum – de eerste moedermelk – enzymen, groeifactoren en antilichamen. Die geven het immuunsysteem van pasgeborenen, zwak in een omgeving vol nieuwe ziekteverwekkers, een kickstart.
Om al deze redenen is moedermelk, in gelijke delen, zowel energie als immuniteit. Wordt deze periode, die even natuurlijk als essentieel is voor het leven van de kat, voortijdig doorbroken, dan kan hij zowel op korte als op lange termijn ernstige complicaties vertonen. Op basis van dit uitgangspunt vertellen we je wat de beste manier is om kittens te spenen.
Het beste moment om kittens te spenen
Na de bevruchting duurt de dracht van een kat van 63 tot 67 dagen, hoewel het vaak moeilijk is om precies te schatten hoe lang ze al zwanger is. Door de ovulatiecyclus van de poes en de levensvatbaarheidstijd van het sperma van de kater, is het mogelijk dat een katachtige een nest baart met kittens van verschillende ouders.
Gemiddeld baart een zwangere kat 4 tot 6 kittens, hoewel het niet ongewoon is dat er een afwijking van het gemiddelde voorkomt. Het meestvoorkomende is dat de moeder het voedsel de eerste 12 uur weigert. Maar vanaf de geboorte van het nest begint de borstvoedingsperiode. Deze heeft een gemiddelde duur van 8 weken.
De natuur is wijs en daarom ondergaan de nakomelingen een reeks fysiologische veranderingen die aangeven dat het tijd is om de lactatie te beëindigen.
Vanaf de leeftijd van 3 tot 4 weken openen pasgeboren kittens hun ogen en verwerven hun gezichtsvermogen. Ook beginnen ze lichte motorische vaardigheden te vertonen. Vanaf dat punt beginnen ze zich naar buiten te wagen.
In de natuur markeert deze periode het begin van het spenen, want rond 5 weken begint de moeder dode prooi naar het nest te brengen. Dit betekent echter niet dat je op dit punt het kroost van de moeder moet scheiden, verre van dat. Het proces moet langzaam en geleidelijk verlopen.
De stappen
Vanaf de vierde week zal de katachtige klaar zijn om vast voedsel te beginnen aanvaarden. De jongen moeten echter bij hun moeder en broertjes en zusjes blijven. Het spenen kan geleidelijk op de volgende manier gebeuren:
- Begint de kittens vast voedsel aan te bieden dat specifiek voor pasgeboren katachtigen is. Dit is een aanvulling, dus het mag in geen geval melk vervangen.
- Om dit voedsel beter verteerbaar te maken, kun je proberen het in warm water te weken. Als je er een mengsel van maakt als puree, zullen de kittens gemakkelijker vaste dingen kunnen gaan eten.
- Bied ze 2-3 keer per dag een bordje natvoer aan. Ze zullen het beste moment kennen om de volledige overgang te maken.
- Als ze moeite hebben met het veranderen van hun dieet, zet de kittens dan een uur per dag in een aparte kamer. Stel hun het voedsel ter beschikking vermengd met warm water, zoals we eerder gezegd hebben. Dit zal hen helpen het voedsel ook te gaan eten.
Als de jongen, bij hun eerste kennismaking met voedsel, het op de grond gooien of er rommelig mee doen, wanhoop dan niet. Bedenk dat ze het voedsel moeten associëren met wat het werkelijk is en, helaas, dit kan even duren. Wees heel geduldig en wees vriendelijk tegen kittens, want berispen leidt nergens toe.
Het spenen is voltooid in de zesde week. In elk geval kan dit tot 8 weken volgehouden worden als de kittens bij hun moeder blijven.
De gevolgen van voortijdig spenen
Zoals een wetenschappelijk artikel dat in het tijdschrift Nature aangeeft (Engelse link) , kan vroegtijdig spenen veel negatieve gevolgen hebben voor katachtigen. Als de baby vroeg van de moeder gescheiden wordt, zal ze vatbaarder zijn voor angst, agressief gedrag, en repeterende bewegingen.
Daarom is het aan te bevelen dat volledige scheiding van de moeder niet vóór de leeftijd van 8 weken gebeurt. Als je de lactatie- en socialisatietijden van de katachtige respecteert, minimaliseer je de risico’s dat ze op volwassen leeftijd conflictueus gedrag gaat vertonen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Ahola, M. K., Vapalahti, K., & Lohi, H. (2017). Early weaning increases aggression and stereotypic behaviour in cats. Scientific reports, 7(1), 1-9.
- Adkins, Y., Zicker, S. C., Lepine, A., & Lönnerdal, B. (1997). Changes in nutrient and protein composition of cat milk during lactation. American journal of veterinary research, 58(4), 370-375.
- Jacobsen, K. L., DePeters, E. J., Rogers, Q. R., & Taylor, S. J. (2004). Influences of stage of lactation, teat position and sequential milk sampling on the composition of domestic cat milk (Felis catus). Journal of animal physiology and animal nutrition, 88(1‐2), 46-58.