Krokodillentanden: alles wat je moet weten!

Tijdens hun jeugd kunnen krokodillen hun tanden sneller wisselen dan wanneer ze volwassen zijn, maar hun vermogen om hun tanden te wisselen en te vernieuwen gaat met de jaren verloren.
Krokodillentanden: alles wat je moet weten!
Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez.

Laatste update: 21 december, 2022

Hoewel krokodillen erg kalm lijken, zijn deze reptielen in staat tot snelle bewegingen, waaronder een krachtige beet. Kom alles te weten over krokodillentanden in dit artikel!

Ondanks de grote overeenkomst onderling, vormen krokodillen een groep die bestaat uit 3 verschillende families. Het zijn Gavialidae (gavialen), Alligatoridae (alligators) en Crocodylidae (krokodillen). Hoewel hun verschillen subtiel zijn, hebben ze allemaal kaken met krachtige tanden waarvan de structuur de bron is van hun dodelijkheid. Lees verder om meer te weten te komen over krokodillentanden!

Krokodillenkaken

De kaak van de krokodil is ontworpen om prooien te vangen en vast te houden. Dit komt doordat de kegelvormige tanden gemakkelijk het vlees van zijn slachtoffers binnendringen.

In feite passen de boven- en ondertanden perfect in elkaar als ze hun bek sluiten. Bovendien, in het geval van gavialen en andere dieren met een smalle neus, zijn hun hoektanden ook behoorlijk scherp, wat handig is bij de jacht.

Naast de structuur van hun tanden, is het spierstelsel dat de mond omringt van het grootste belang voor de beet. Dit betekent dat er meer dan een paar scherpe tanden nodig zijn om een van de dodelijkste beten te produceren die er bestaan. Er is echter een klein nadeel van dit systeem. De spieren die de kaak van de krokodil sluiten zijn sterker dan die om de bek te openen.

Een krachtige beet van deze dieren kan zelfs de schilden van schildpadden vernietigen (Engelse link). Er is echter slechts een touw of strik van 2 meter lang nodig om te voorkomen dat ze hun snuit openen. Dit is de reden waarom een effectieve methode om ermee om te gaan is om hun kaken vast te zetten met een strik die voorkomt dat ze opengaan.

Een schedel van een krokodil

Worden krokodillentanden vervangen?

Het meest voor de hand liggende verschil tussen krokodillen en andere reptielen is de manier waarop hun tanden in hun kaken passen. Ver van hun tanden die overgaan in hun bot, zoals bij acrodonten, hebben ze kleine longblaasjes waarin hun wortels zijn geïmplanteerd.

Dankzij deze structuren kunnen de tanden, als ze beschadigd zijn, zo vaak als nodig worden verplaatst en vervangen.

Het proces van vervellen en vervangen werd in 1961 gedetailleerd beschreven. Dit gebeurde in een artikel gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings van de Zoological Society of London (Engelse link ).

In dit onderzoek wordt vermeld dat de tand zijn proces begint met een kleine wortel die beetje bij beetje groeit, terwijl de oude begint “los te komen”. Op deze manier zal, wanneer deze volledig is gevormd, de nieuwe tevoorschijn komen en de oude eruit trekken.

Dit proces is enigszins vergelijkbaar met wat er gebeurt bij het wisselen van tanden bij mensen. In het geval van krokodillen stopt het mechanisme echter niet wanneer ze volwassen worden.

Het verwisselen van de tanden gebeurt dus meerdere keren in hun leven. Om deze reden schat men in dat in het geval van een 4 meter lang reptiel het al zijn tanden minstens 45 keer (Engelse link) elk moet hebben veranderd.

De tanden van krokodillen wisselen voortdurend.

Soorten krokodillentanden

Een krokodil heeft vaak verschillend gevormde tanden. Ze kunnen variëren van stompe tot puntige, bijna naaldachtige silhouetten. Over het algemeen variëren deze kenmerken per soort. Daarbij is er een patroon op te merken waarin reptielen met smalle snuiten de meest uniforme tanden hebben.

Deze dieren zijn homodont, wat betekent dat al hun tanden van hetzelfde type en formaat zijn. Daarom spreekt men over de variatie in hun tanden naar de gevonden verschillen tussen verschillende soorten. De hoektanden van deze reptielen zijn op de een of andere manier gerelateerd aan hun dieet. De volgende soorten worden herkend:

  • Scherpe tanden. deze zijn typisch voor dieren die gespecialiseerd zijn in het eten van vis, insecten en schaaldieren. Enkele voorbeelden zijn de Indiase gaviaal en de Australische zoetwaterkrokodil.
  • Stompe tanden. Dieren met dit gebit zijn gespecialiseerd in het eten van weekdieren met een harde schaal. Voorbeelden zijn de Chinese alligator en de alligator.
  • Intermediale tanden. Sommige soorten bevinden zich tussen de twee voorgaande, waarvoor men ze beschouwd als meer generalisten en opportunisten. Om deze reden voeden ze zich met ongewervelde dieren, vissen, amfibieën, andere reptielen en zoogdieren. Enkele voorbeelden hiervan zijn de zoutwaterkrokodil en de Amerikaanse alligator.

Hoeveel tanden heeft een krokodil?

De vraag is ingewikkeld, omdat er niet één antwoord is. De hoeveelheid tanden varieert met betrekking tot de soort krokodil waar we het over hebben. Over het algemeen hebben de meeste tussen de 28 en 32 tanden in de bovenkaak, terwijl ze in de onderkaak tussen de 30 en 40 hebben.

De toegevoegde waarden geven ons een gemiddeld aantal van 58 tot 72 tanden. Sommigen soorten hebben er echter meer. Nogmaals, we benadrukken dat het gebit voortdurend verandert. Het aantal kan dus variabel zijn, zelfs tussen individuen van dezelfde soort.

Krokodillentanden: de verschillen per soort

Om een beter begrip te geven van de diversiteit die in hun kunstgebit bestaat, geven we hieronder enkele soorten krokodillen met hun respectievelijke aantal tanden:

  • Zwarte kaaiman (Melanosuchus niger). Deze soort heeft een brede, platte kaak met 72 of 76 tanden.
  • Gaviaal ( Gavialis gangeticus). De snuit van deze dieren is smal, met een set van 100 scherpe tanden.
  • Valse gaviaal ( Tomistoma schlegelii). Deze soort heeft een kaak die vergelijkbaar met de gavialen. De bek van een valse gaviaal is voorzien van tussen de 76 en 84 scherpe tanden.
  • Amerikaanse alligator (Alligator mississippiensis). Zijn brede snuit heeft 80 tanden die uit zijn mond steken en goed zichtbaar zijn.
  • Zoutwaterkrokodil ( Crocodylus porosus). Zijn krachtige kaak heeft 66 puntige tanden die samen een dodelijke valstrik zijn voor zijn slachtoffers.

Staat van instandhouding van krokodillen

Krokodillen hebben vaak te maken gehad met een reeks gevaren. Veel mensen beschouwen hun huid als een luxe grondstof voor de vervaardiging van verschillende artikelen. Om deze reden zijn echte krokodillen (familie Crocodylidae) zo snel in aantal achteruit gegaan dat ze met uitsterven worden bedreigd.

Gelukkig werd deze situatie dankzij de interne controle en wetgeving van de landen die ze bewonen gereguleerd. Daardoor kon de soort worden gered. Vanwege de voortdurende vraag naar hun huid werden andere dieren zoals alligators en kaaimannen echter het nieuwe doelwit van de industrie.

Uiteindelijk leidde dit opnieuw tot het decimeren van hun populatie. Het plaatste hen in dezelfde situatie als krokodillen.

Een krokodil

Bovendien beschouwt de samenleving deze dieren als gevaarlijk en agressief. Daarom hebben veel mensen ze gedood als ze de kans kregen. Dit sociale conflict verhindert dat de inspanningen om hen te beschermen vorderen, omdat landen vaak weinig actie ondernemen.

Het is waar dat deze dieren je leven in gevaar kunnen brengen. In werkelijkheid zijn het menselijke onvoorzichtigheid en roekeloosheid die ons ertoe brengen ze in hun leefgebied uit te dagen. We hopen dat je hebt genoten van ons artikel over krokodillentanden!


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Iordansky, N. N. (2000). Jaw muscles of the crocodiles: structure, synonymy, and some implications on homology and functions. Russian Journal of Herpetology7(1), 41-50.
  • Walmsley, C. W., Smits, P. D., Quayle, M. R., McCurry, M. R., Richards, H. S., Oldfield, C. C., … & McHenry, C. R. (2013). Why the long face? The mechanics of mandibular symphysis proportions in crocodiles. PLoS One8(1), e53873.
  • Erickson, G. M., Gignac, P. M., Steppan, S. J., Lappin, A. K., Vliet, K. A., Brueggen, J. D., … & Webb, G. J. (2012). Insights into the ecology and evolutionary success of crocodilians revealed through bite-force and tooth-pressure experimentation. PLoS One7(3), e31781.
  • Enax, J., Fabritius, H. O., Rack, A., Prymak, O., Raabe, D., & Epple, M. (2013). Characterization of crocodile teeth: correlation of composition, microstructure, and hardness. Journal of Structural Biology184(2), 155-163.
  • Ruiz-Omeñaca, J. I., Pereda-Suberbiola, X., & Belinchón, M. (2010). Dientes de arcosaurios (Crocodyliformes, Theropoda) del Jurásico Superior de Buñol (Valencia). Geogaceta48, 35-38.
  • Poole, D. F. G. (1961, January). Notes on tooth replacement in the Nile crocodile Crocodilus niloticus. In Proceedings of the Zoological Society of London (Vol. 136, No. 1, pp. 131-140). Oxford, UK: Blackwell Publishing Ltd.
  • Prasad, G. V., & de Broin, F. D. L. (2002, January). Late Cretaceous crocodile remains from Naskal (India): comparisons and biogeographic affinities. In Annales de Paléontologie (Vol. 88, No. 1, pp. 19-71). Elsevier Masson.
  • Legasa, O., Buscalioni, Á. D., & Gasparini, Z. (1993). The serrated teeth of Sebecus and the iberoccitanian crocodile. A morphological and ultrastructural comparison.
  • Endo, H., Aoki, R., Taru, H., Kimura, J., Sasaki, M., Yamamoto, M., … & Hayashi, Y. (2002). Comparative functional morphology of the masticatory apparatus in the long‐snouted crocodiles. Anatomia, Histologia, Embryologia31(4), 206-213.
  • Morris, M. (1989). Tooth and Claw: Tales of Survival and” Crocodile Dundee”. Social Text, 105-127.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.