De fascinerende paringsrituelen van de grote trap
In de volksmond wordt de familie van de grote trap gevormd door verschillende soorten vliegende vogels die er bijzonder robuust uitzien, en in overvloed voorkomen op het Iberisch schiereiland.
Onlangs hebben de trappen opnieuw de aandacht van de wetenschappelijke gemeenschap getrokken wegens hun vreemde paringsrituelen.
Wetenschappers hebben ontdekt dat mannelijke grote trappen zelfmedicatie toedienen met kleine doses van een giftige stof om vrouwtjes aan te trekken. Dit is een van de vele wetenswaardigheden over de grote trap waarover wij je in dit artikel meer willen vertellen.
Wetenswaardigheden en interessante feiten over de grote trap
Grote trappen zijn de zwaarste vliegende vogels
Tot op de dag van vandaag is de grote trap de zwaarste vliegende vogel die de kenners kennen. Het is ook de meest robuuste soort die in Europa voorkomt.
Het is ook de moeite waard erop te wijzen dat de grote trap een zeer duidelijk seksueel dimorfisme vertoont, en dat je de mannetjes gemakkelijk van de vrouwtjes kunt onderscheiden. Bij sommige soorten, zoals de gewone trap, kan het mannetje drie tot vier keer zo groot zijn als het vrouwtje.
Deze vogels verschillen ook opmerkelijk in hun lichaamsgewicht en de robuustheid van hun voorkomen. Terwijl de vrouwtjes gewoonlijk niet meer dan zes kilo wegen, kunnen de mannetjes op volwassen leeftijd tot veertien kilo wegen.
Spanje is het paradijs voor de grote trap
Hoewel ze in heel Europa te zien zijn, leeft naar schatting ongeveer de helft van de totale populatie grote trappen in Spanje. De vooruitgang van de landbouw en de makkelijke aanpassing aan menselijke habitats hebben bijgedragen tot de verspreiding van deze dieren.
Momenteel zijn de populaties grote trappen geconcentreerd op de graanplantages in Spanje, hoofdzakelijk in het zuiden en het midden van het Iberisch schiereiland.
Het is dan ook heel gewoon om ze door de lucht te zien vliegen op het Iberisch schiereiland, vooral boven de vlakten. Sommige soorten worden echter met uitsterven bedreigd als gevolg van de jacht.
Hun stilte kenmerkt hen meer dan hun gezang
In tegenstelling tot de meeste vogels die worden geïdentificeerd door hun gezang, is de grote trap opmerkelijk stil. Hun gedrag is discreet en stil, zelfs tijdens het paringsseizoen. Om die reden worden ze door amateurs en onderzoekers de “stille vogels” genoemd.
Bovendien worden grote trappen snel bang en zijn ze altijd waakzaam. Op die manier kunnen ze snel eventuele roofdieren herkennen en snel ontsnappen. Daarom is het moeilijk om een grote trap in het wild te benaderen, want ze zullen waarschijnlijk wegvliegen zodra ze geluid horen.
Mannelijke grote trappen nemen zelfmedicatie om vrouwtjes aan te trekken
Mannelijke grote trappen nemen kleine hoeveelheden op van twee soorten kevers die een giftige stof bevatten, die cantharidine wordt genoemd. Hun lichaam heeft echter een bepaalde tolerantie ontwikkeld waardoor ze deze stof in kleine hoeveelheden kunnen consumeren en kunnen profiteren van de geneeskrachtige eigenschappen ervan.
Volgens onderzoekers doen de mannetjes dit om twee redenen. Ze nemen een potentieel giftige stof niet alleen op om te paren, maar ook om parasieten in hun lichaam te elimineren en infecties te bestrijden.
Eigenlijk is het zeer waarschijnlijk dat deze twee redenen met elkaar verband houden. Als een mannetje geen parasieten of ziektes heeft, ziet hij er beter uit en is hij gezonder. Dat verhoogt zijn kansen om vrouwtjes aan te trekken.
Vrouwtjes eten meestal ook kevers, maar alleen mannetjes kiezen de twee soorten met een hoog cantharidinegehalte (Engelse link). Deze eigenaardige manier om partners aan te trekken, komt maar bij heel weinig soorten in het dierenrijk voor. Om deze reden hebben grote trappen de nieuwsgierigheid van de wetenschappelijke gemeenschap opnieuw gewekt.
Hun kale achterwerk houdt verband met hun zelfmedicatie
Grote trappen hebben een kaal achterwerk en de mannetjes hebben een wit verenkleed rond hun achterwerk. Deskundigen wijzen erop dat zij dit kenmerk waarschijnlijk hebben om vrouwtjes aan te trekken. Hoe kan dit?
Als een mannetje nadert, inspecteert het vrouwtje zijn achterste grondig voor ze op zijn avances ingaat. Zij doet dit om zich ervan te verzekeren dat hij in goede gezondheid verkeert en geen parasieten heeft, zodat zij een gezonde, vitale partner kan kiezen.
Daarom is het mogelijk dat haar tolerantie voor cantharidine ook verband houdt met de morfologische aspecten van de mannelijke grote trap. Met zijn witte achterste kan het mannetje bij de vrouwtjes “opscheppen” over zijn goede gezondheid en weerstand, zodat zij voor hem zullen kiezen.