Schorpioensteken bij honden: wat moet je doen?

Niet alle honden die door een schorpioen gestoken worden, hebben behandeling nodig om te herstellen. Toch is het altijd het beste om een dierenarts te bezoeken in geval van complicaties.
Schorpioensteken bij honden: wat moet je doen?
Samuel Sanchez

Beoordeeld en goedgekeurd door de bioloog Samuel Sanchez.

Laatste update: 21 december, 2022

Hoewel niet erg frequent, kunnen schorpioensteken bij honden vooral voorkomen als je huisdier ‘s nachts alleen wandelt, en nog meer als dat in beboste gebieden is. Hoe verontrustend het ook is om je hond te zien lijden, als deze situatie zich voordoet, moet je kalm blijven en accepteren dat het een ongewoon ongeluk is. Hoewel dit in Nederland niet aan de orde is, moet je er wel rekening mee houden als je op vakantie bent.

Op basis van deze vooronderstelling moet de eigenaar het hoofd koel houden en kalm handelen bij een incident als dit. Hier laten we je zien hoe je om moet gaan met schorpioenensteken bij honden.

Schorpioenen en schorpioensteken bij honden

De schorpioen gebruikt zijn angel als een vorm van verdediging, zodat honden er last van kunnen krijgen als ze er te dicht bij in de buurt komen. Door hun nachtelijke gewoonten en hoe snel ze zijn, vormen schorpioenen een gevaar voor honden in open, beboste of woestijnachtige gebieden, waar ze het meest voorkomen.

Er zijn wereldwijd meer dan 1.500 soorten schorpioenen beschreven.

Een hond kan door een schorpioen gestoken worden als hij per ongeluk op de schorpioen stapt of als hij rondsnuffelt op donkere plaatsen, waar deze spinachtigen zich plegen te verplaatsen om zich te voeden. Hoewel het waar is dat de steek dodelijk kan zijn, hangt dit sterk af van de plaats waar de hond gestoken wordt.

De steek van een schorpioen

Wat zijn de voornaamste symptomen van schorpioensteken bij honden?

Deze steek is behoorlijk pijnlijk voor de hond en kan, afhankelijk van de soort schorpioen, een middelmatig of hoog risico voor het leven van je huisdier betekenen. Hier is een lijst van symptomen en advies over wat te doen als honden schorpioensteken hebben:

  • Tranen, kwijlen, en gekreun van pijn. Als je dit vreemde gedrag bij de hond ziet en hij probeert je op te zoeken om hem te troosten, dan kan dat een teken zijn dat ze gestoken zijn door een schorpioen. Als ze aan een ledemaat gestoken zijn, is het heel waarschijnlijk dat de hond zijn poot in de lucht houdt, voortdurend jankend vanwege de pijn die de steek veroorzaakt.
  • Trillen en verwijde pupillen. Evenzo, als je na een nachtelijke wandeling merkt dat de hond trilt en zijn pupillen meer verwijd zijn dan normaal, voel dan aan zijn lichaam om te zien of er een gebied is met abnormale pijn.
  • Zwellingen en ademhalingsmoeilijkheden. Onregelmatige ademhalingsmoeilijkheden zijn een andere aanwijzing voor een schorpioensteek. Als je het om de een of andere reden niet op tijd in de gaten hebt, is het waarschijnlijk dat er zwelling optreedt. Zoek snel de plek van de steek op en breng je hond naar een dierenarts voor noodgevallen.

In zeer ernstige gevallen waarin, bijvoorbeeld, de hond alleen was op het moment van de steek, of als de schorpioen bijzonder giftig is, dan kan de hond stuiptrekkingen krijgen en in elkaar zakken. Op dat moment zou zijn leven ernstig in gevaar zijn, en ga dus zo snel mogelijk naar een dierenarts.

Wat te doen bij schorpioensteken bij honden?

Zodra je een van de hierboven genoemde symptomen opmerkt, moet je snel naar de dierenarts gaan. De situatie moet niet licht opgevat worden en elke minuut telt. Vergeet daarom alle huismiddeltjes en maak de reis naar de dierenkliniek zodra je de steek vermoedt.

Als je de schorpioen zou zien, kun je proberen hem in een pot of iets dergelijks te vangen. Op die manier kan de dierenarts de soort vaststellen en de te volgen procedure bepalen. Vermijd dit echter als je denkt dat je het niet met voldoende voorzichtigheid zult kunnen doen. Breng je gezondheid, of die van iemand anders in je huishouden, niet in gevaar.

Je kunt er ook voor kiezen om te proberen de schorpioen zo snel mogelijk te fotograferen en naar de dichtstbijzijnde dierenkliniek te gaan. Onderweg naar de dierenarts zou je online kunnen zoeken om te zien welke soorten het meest voorkomen in je omgeving.

Als het even duurt voor je je hond naar de dierenarts kunt brengen, dan zou je koude kompressen op de steekplek kunnen aanbrengen nadat je de laesie goed ontsmet hebt. In de meeste gevallen zal je hond, nadat hij het tegengif gekregen heeft, de pijn overwinnen en zijn gewone leven weer oppakken.

Zijn huismiddeltjes goed?

Het is nooit aan te raden huismiddeltjes toe te passen op schorpioensteken bij honden, want het is een gif (Engelse link) dat door een specialist behandeld moet worden. Het beste wat je kunt doen is de plek van de steek schoonmaken. Eventuele resten van de schorpioen, zoals de angel, moet je voorzichtig verwijderen (hoewel dit niet erg gebruikelijk is).

Bovendien moet je het huisdier kalm houden en zijn beweging zoveel mogelijk voorkomen, want dat vermindert hoe snel het gif zich verspreidt. Geef je huisdier nooit zelfmedicatie, zeker niet in zo’n kritieke situatie. Je kunt het beste je dierenarts bellen om te laten weten dat je op weg bent naar hun kliniek en om te vragen wat je nog meer voor je hond kunt doen.

Hoe steken te voorkomen

De beste regel die je in praktijk kunt brengen is om zoveel mogelijk te voorkomen dat je hond ‘s nachts naar buiten gaat om in de tuin of het bos te spelen of te wandelen. Dit zijn de gebieden en tijden waarop de schorpioen zijn nesten achterlaat. Daardoor is een mogelijke ontmoeting tussen de twee waarschijnlijker.

Probeer daarnaast geen opgehoopt hout in je huis of garage te hebben. Dit is een favoriete schuilplaats voor de dieren waar de schorpioen zich mee voedt. Een truc die je kunt toepassen is de ingangen van je huis te besproeien met azijn verdund in water, want dit is een afstotende geur voor schorpioenen en andere spinachtigen. Hoewel je er ook voor kunt kiezen lavendel te gebruiken.

Als je huisdier ooit het slachtoffer wordt van een schorpioensteek, moet je het telefoonnummer van de dichtstbijzijnde dierenkliniek bij de hand houden.

Hond en twee schorpioenen

Kalm blijven is moeilijk. Je moet echter je emoties onder controle houden en je inspanningen richten op het zo snel mogelijk krijgen van medische hulp voor je hond. Hoe sneller je hond behandeld wordt, hoe groter de kans op herstel. Dus let goed op als je in een gebied bent waar schorpioenen voorkomen!


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Cómo mantener a las arañas y los alacranes fuera de tu casa utilizando productos naturales. Recogido el 1 de marzo de 2021 de https://es.wikihow.com/mantener-a-las-ara%C3%B1as-y-los-alacranes-fuera-de-tu-casa-utilizando-productos-naturales
  • Murthy, K. R. K., & Vakil, A. E. (1988). Elevation of plasma angiotensin levels in dogs by Indian red scorpion (Buthus tamulus) venom & its reversal by. Indian J. Med Res, 88, 376-379.
  • Murthy, K. R. K., & Haghnazari, L. (1999). The blood levels of glucagon, cortisol and insulin following the injection of venom by the scorpion (Mesobuthus tamulus concanesis, Pocock) in dogs. J Venom Anim Toxins, 5(1), 47-55.
  • Tarasiuk, A., Khvatskin, S., & Sofer, S. (1998). Effects of antivenom serotherapy on hemodynamic pathophysiology in dogs injected with L. quinquestriatus scorpion venom. Toxicon, 36(7), 963-971.
  • Ribeiro, E. L., Pinto, M. C. L., Labarrere, C. R., Paes, P. R. O., Paes-Leme, F. O., Chávez-Olórtegui, C., & Melo, M. M. (2010). Biochemical profile of dogs experimentally envenomed with Tityus serrulatus scorpion venom. Toxicon55(6), 1125-1131.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.