Mangusta egipska: jak zwierzę zawitało do Hiszpanii?
Mangusta egipska to drapieżnik, o którym mało osób w Hiszpanii (lub gdzie indziej) cokolwiek wie. Prawdopodobnie dlatego, że jest to zwierzę, które zazwyczaj spotyka się w Afryce. Warto jednak zaznaczyć, że ta rasa mangusty jest jedyną występującą rasą w Europie. Można ją spotkać tylko na południu Hiszpanii.
Mangusta egipska: niespodziewany widok w Europie
Mangusta egipska ma długie, podobne do łasicy ciało. Jej futro jest zwykle jednolitego koloru, przypominającego mieszankę brązu i szarości. Podobnie jak zwierzęta z rodziny łasicowatych (Mustelidae), mangusta również ma krótkie nogi i nieposiadające zdolności chowania pazury, które świetnie nadają się do kopania. Dieta składa się głównie z gryzoni, na które poluje.
Oczy mangusty są też bardzo niespotykane. Zwierzę to jest jednym z niewielu ssaków, które mają poziomą źrenicę. Nadaje to manguście egipskiej rzeczywiście wyjątkowego wyglądu.
Jednak naprawdę fascynującą kwestią dotyczącą tego afrykańskiego drapieżnika, jest to, jak dokładnie zwierzę to trafiło do Europy. O ile nam wiadomo, to ludzie sprowadzili je na Półwysep Iberyjski (Hiszpania i Portugalia), podobnie jak żenetę.
Pojawienie się mangusty egipskiej w Hiszpanii jest wciąż przedmiotem zaciętych dyskusji. Wiele osób popiera różne wersje. Utrzymuje się, że po raz pierwszy do Hiszpanii sprowadziły ją starożytne cywilizacje, takie jak Fenicjanie, Kartagińczycy czy Maurowie.
Przyczyna sprowadzenia mangusty do Hiszpanii musiała mieć dużo wspólnego z jej wykorzystaniem jako zwierzę domowe w starożytnym Egipcie. Zwierzę to posiada bowiem niesamowite umiejętności zwalczania szkodników.
Mangusta egipska była prawdopodobnie gatunkiem inwazyjnym jeszcze przed takim jej wykorzystaniem. Wydaje się jednak, że dobrze zintegrowała się z ekosystemem w Parku Narodowego Doñana.
Najstarsze ślady mangusty egipskiej w Hiszpanii
Niedawne odkrycie archeologiczne w pewien sposób wyjaśnia pochodzenie mangusty egipskiej w Hiszpanii. Naukowcy wykonywali prace wykopaliskowe w rzymskich ruinach w Meridzie (Hiszpania) i znaleźli szczątki mangust egipskich wśród innych zwierząt domowych (głównie psów).
Tak, jakby mangusta była po prostu jednym ze zwierząt domowych. Dowodem na to, że zwierzęta te były trzymane w domostwie są między innymi ślady wyleczonych złamań kości.
Odkrycie to wskazuje na najstarsze ślady mangusty egipskiej w Hiszpanii. Oznacza to więc, że teoria o sprowadzeniu tego zwierzęcia przez Maurów nie może być prawdziwa. Znalezisko to zasadniczo potwierdza, że mangusta egipska była w Hiszpanii 2000 lat temu i że było to zwierzę silnie związane z ludźmi.
Mangusta egipska – rytualna ofiara
Grób wydawał się zawierać ślady ofiary rytualnej. W czasach rzymskich było to powszechnie związane z psami. Jednak nigdy wcześniej nie dotyczyło to mangusty egipskiej. Takie odkrycie może więc oznaczać, że zwierzęta te mieszkały w domach, podobnie jak psy. Również dla Greków psy były bardzo ważne. Pojawiają się nawet w mitach greckich, jak trójgłowy pies Cerber.
Ciała mangust były ponadto otoczone mnóstwem rozbitych dzbanów i resztek jedzenia. Odkryto trzy takie grobowce, co sugeruje, że były one ofiarą złożoną podczas festiwalu lub rytuału ku czci boga.
To nie są jedyne ślady mangusty egipskiej, które niedawno odkryli naukowcy. W Castelo de Palmela (Portugalia) i niedaleko Lizbony znaleziono mangusty egipskie z przybliżonych okresów. Okoliczności jednak są inne: te mangusty były dzikie i żyły w jaskiniach.
Czy to właśnie Rzymianie sprowadzili ten gatunek mangusty do Hiszpanii? Niekoniecznie. Oznacza to po prostu, że mangusty były w Hiszpanii w okresie rzymskim. Mogły więc występować tam również wcześniej. Pojawienie się tego zwierzęcia w Hiszpanii może znacznie wyprzedzać czasy Rzymian. Aby poznać prawdę, trzeba kontynuować poszukiwania!