Żbik szkocki: plan działań na rzecz ochrony

Dziś dobrze nam znany kot domowy jest wynikiem tysięcy lat udomowienia. O dziwo, wciąż istnieją dzikie osobniki, a jednym z nich jest żbik europejski.

Żbik szkocki jest jednym z pozostałych przy życiu przedstawicieli dzikiej fauny Wysp Brytyjskich. Jest to jeden z ostatnich gatunków, które przeżyły na niegdyś gęsto zaludnionym obszarze.

Obecnie fauna tych ekosystemów jest dość ograniczona pod względem różnorodności zwierząt. W dzisiejszym artykule zawieramy informacje o aktualnej sytuacji, w jakiej znajduje się żbik szkocki, a także omawiamy plany jego ochrony.

Działania na rzecz ochrony żbika

Żbik szkocki zamieszkuje Szkocję i jest obecnie objęty planem działań ochronnych. Wynika to z faktu, że grozi mu wyginięcie. Nazwa tego planu to „Breed and Release”. Dzięki temu powstaje pierwszy ośrodek ochrony i hodowli żbików na Wyżynie Szkockiej.

Istnieją inne centra mające na celu ochronę i regenerację zagrożonych gatunków, ale ten wspomniany powyżej skupia się tylko na żbiku szkockim. Celem jest długoterminowe uwolnienie okazów w różnych częściach Szkocji.

Utworzenie ośrodka jest ostatnią próbą ochrony tego gatunku, ponieważ jest on na skraju wyginięcia – obecnie jego liczebność to około 20-200 osobników.

Ta ekstremalna sytuacja, w której znajduje się żbik szkocki, wynika z różnych czynników, takich jak utrata siedlisk i choroby. Na szczęście niedawno przyszedł na świat miot żbików szkockich, więc odżyła nadzieja dla tych dzikich kotów.

Charakterystyka żbika szkockiego

Naukowa nazwa tego gatunku to Felis silvestris. Żbik szkocki był typowym zwierzęciem na szkockich wyżynach, ale powoli zanika, mimo że zamieszkiwał dużą część Wysp Brytyjskich.

Jak w wielu przypadkach, także tym razem głównym odpowiedzialnym za dramatyczną sytuację tego zwierzęcia jest człowiek – na żbika szkockiego polowano od wielu stuleci. Inne czynniki mające wpływ na spadek populacji to utrata siedlisk i hybrydyzacja.

Osoba z niewielkim doświadczeniem ze zwierzętami pomyliłaby je z kotem domowym. Jednak są to zupełnie inne zwierzęta. Oto niektóre cechy, którymi odróżnia się żbik szkocki od zwykłego kota domowego:

• Żbik szkocki może być nawet dwukrotnie większy od kota domowego
• Ma dość osobliwy wzór w paski, który odróżnia go od innych gatunków
• Jego futro jest gęstsze, a ogon szeroki
• Unika ludzi, ponieważ nie mogą nas znieść!

Strategie mające ochronić żbika szkockiego

Oto niektóre strategie dotyczące planów ochrony podobnych do tego, o którym wspomnieliśmy powyżej. Najczęściej stosowanymi są:

Hodowla w niewoli

Hodowla w niewoli jest jednym z najcenniejszych podejść do kontrolowania liczby urodzonego potomstwa i tego, ile zwierząt powinno zostać wypuszczone na wolność.

Jest to również sposób na ograniczenie przenoszenia chorób i pomoc w przetrwaniu.

Ta technika wymaga większej kontroli nad sytuacją gatunku na małą skalę, ale wiąże się również z dużą odpowiedzialnością. Chodzi o to, że przy tej strategii niezbędna jest wiedza, kiedy wypuścić zwierzęta, aby zmaksymalizować ich szanse na przeżycie na wolności.

Monitorowanie na wolności

Inną ważną strategią jest dalsza ochrona wypuszczonych zwierząt. W tym celu wszczepia się lokalizator GPS, najczęściej w obrożę.

Ta metoda ułatwia śledzenie zwierząt i badanie ich zachowania. Ponadto obroże GPS mają zwykle wbudowane kamery, które rejestrują zdarzenia. Co więcej, w strategicznych punktach umieszczone są kamery (fotopułapki). Celem jest ochrona zwierząt bez zakłócania ich spokoju.

Unikanie hybrydyzacji z kotem domowym

Jednym z wyzwań stojących przed tym konkretnym programem ochrony jest zachowanie genomu szkockiego żbika. Wygląda na to, że niektóre romantyczne spotkania z kotami domowymi poważnie zmieniły ich kod genetyczny.

Dlatego konieczne jest zbadanie genomu monitorowanych dzikich populacji. W ten sposób dostępnych będzie więcej informacji, a różnorodność populacji wzrośnie.

Naukowcy nie wiedzą jeszcze, w jaki dokładnie sposób wpłynęło to na hybrydyzację, ale uważają, że to za największe ryzyko ze wszystkich. Jak widać, jednym z głównych założeń stojących za proponowanymi strategiami ochrony jest unikanie krzyżowania tych zwierząt.

Podnoszenie świadomości

Ważne jest również, aby informować ludzi, aby wiedzieli, czego nie robić, jeśli napotkają żbika szkockiego na swej drodze. Te zwierzęta w większości przypadków uciekają i nie jest dobrym pomysłem zbliżanie się do nich.

Niestety, ludzie często mylą je z kotami domowymi i próbują je złapać. Takie zachowanie jednak powoduje, że te zwierzęta odczuwają silny strach. Dlatego zaangażowane organizacje szerzą przesłanie, że żbik szkocki jest ważną częścią dziedzictwa kulturowego.

Żbik szkocki był częścią heraldyki klanów w całej historii, a także odgrywał rolę w mitologii brytyjskiej. W niektórych opowieściach zwierzęta te były opisywane jako odważni, zaciekli łowcy.

Żbik szkocki jest na skraju wyginięcia

Strategie ochrony gatunku są podejmowane, gdy populacja określonych dzikich gatunków osiąga krytyczną fazę. Tak jest obecnie w przypadku żbika szkockiego, którego liczebność drastycznie spadła.

Dziękujemy za przeczytanie tego artykułu!