Köpekler Obsesif Kompulsif Bozukluk Yaşayabilir Mi?
Özellikle memeliler söz konusu olduğunda, birçok farklı obsesif kompulsif bozukluk türü vardır. Aslında, köpekler de bu zayıflatıcı durumdan etkilenebilir.
Hayvanlarda aşırı stres dönemleri OKB’yi tetikleyebilir. Bununla birlikte, birçok sahip yanlışlıkla köpeklerini OKB özellikleri geliştirmeye cesaretlendirir, tekrarlayan davranışlara övgüde bulunur ve ödüllendirir.
Köpeklerin ayrıca obsesif kompulsif bozukluğa karşı belirli bir genetik yatkınlığı da olabilir. Örneğin, yavru cocker spaniel’lar, belirli nesneler veya kendi kişisel alanları üzerinde sahiplenici davranma eğilimindedir.
Köpeklerde obsesif kompulsif bozukluk tanınmış bir durum mudur?
Evet, köpekler birkaç takıntılı özellik gösterebilir. En yaygın olanları daireler halinde dönmeyi, kendi kuyruğunu kovalamayı, ışıkları ve gölgeleri kovalamayı, duvarları yalamayı, nesneleri koruma ve oyuncaklarını veya battaniyelerini emmeyi içerir.
Diğer obsesif kompulsif davranışlar halüsinasyon (sinekleri ısırma gibi), kir, kayalar veya dışkı gibi besleyici olmayan maddeler yemek, ileri geri veya yanlara sallanma ve boşluğa bakmayı içerir. Bazı köpekler diğerlerine karşı agresif davranabilir.
Ciddi durumlarda, köpekler kendi kendilerine zarar vermeye ve evdeki eşyalara zarar vermeye başlayabilir – genellikle ayrılık kaygısı ile ilişkili davranıştır. Bu blog yazısında saplantılı davranışlara daha ayrıntılı bir şekilde bakmak istiyoruz:
1. Dönme veya kuyruk takip etme
Bull terrierler, özellikle İngiliz Bull terrierleri bu davranışa karşı belirli bir eğilime sahiptir. Bununla birlikte, bu bozukluktan muzdarip tek cins değiller.
Son çalışmalar, özellikle Bull Terrier ırkında kuyruk kovalamanın bir çeşit otizm olabileceğini düşündürmektedir. 2011 yılında Moon-Fanelli kendi kuyruğunu kovalama dürtüsünün erkeklerde daha yaygın olduğunu bulmuştur. Ayrıca, transa benzer bir duruma ve saldırganlık epizodlarına bağlı olduğu sonucuna vardılar.
Bu bulgular, fobilere yönelik bir eğilim ile birlikte, uzmanları kuyruk takip etmenin bir tür köpek otizmi olabileceği sonucuna varmasına neden olmaktadır.
Ancak, bu sonuçların kesin olmadığını belirtmek önemlidir. Aynı çalışma, bu bozukluğun, Frajil X Sendromu olarak bilinen bir durumla ilişkili olabileceğini de kaydetti.
Köpeklerde otizmi teşhis etme
Anksiyete ve ağrı bozuklukları gibi teşhis edilmesi zor olan ve otizmle ilişkili olanlara benzer semptomlara neden olabilecek köpek rahatsızlıklarından bahsetmek önemlidir.
Bu nedenle, Bull Terrier gibi ırklar söz konusu olduğunda, veterinerlerin ve sahiplerin bu aşamada söyleyebilecekleri en fazla şey, bir köpeğin “otizme sahip olabileceğidir”.
Bir veterinerin otizmi olan bir köpeği geçici olarak teşhis etmesi için atipik tekrarlayan davranışlar, insanlar ve diğer köpeklerle sosyal etkileşimlerde belirli bir derecede bozulma göstermesi gerekir. Bununla birlikte, önce bu semptomlardan sorumlu olabilecek diğer koşulları elemek zorundadırlar.
2. Sahiplenici davranışı: obsesif kompulsif bozukluğun açık bir belirtisi
Bir nesneyi korumak, bir köpeğin bir “kaynağı” korumasının yoludur. Bu “kaynak” yiyecek, oyuncak veya başka bir nesne, hatta sahibi bile olabilir.
Vahşi doğada, bu davranış hayvanın değerli bir “kaynağı” rakiplerine kaybetmemesini sağlar. Kendini birçok farklı şekilde gösterebilir ve sahipleri genellikle evcil hayvanlarının, davranış daha belirgin hale gelene kadar, bir nesneyi koruduğunun farkında değildir.
Savunma davranışı hızla saldırganlığa dönüşebilir. Aslında, savunma ve saldırganlık genellikle oldukça benzer görünebilir. Bir köpek korkarsa, kaçmaya çalışabilir, ancak kaçma girişimi başarısız olursa aktif saldırganlığa başvurur.
Genetik de bu tür davranışlar için tetikleyici olabilir. Örneğin, özellikle Cocker Spaniellerde yaygındır.
3. Pati yalama veya çiğneme
Bu tür davranışlara genellikle başlangıçta patide veya bacakta alerji veya yaralanma neden olur. Bununla birlikte, zamanla, anksiyete gibi psikolojik problemler obsesif pati yalamasına veya çiğnemesine neden olabilir.
Sıkıntı, stres, hareketsizlik ve alerjiler obsesif yalama olayını tetikleyebilir. Sürekli yalama beyindeki endorfinleri serbest bırakır ve sakin ve iyi hissetme duyguları yaratmaya yardımcı olur. Bazı durumlarda, bir köpek bu endorfin akışını elde etmek ve kaygıyı azaltmak için obsesif olarak bu davranışı tekrarlayacaktır.
Önemli olan, altta yatan nedeni tedavi edebilmeniz için tetikleyiciyi tanımlamaya çalışmaktır.
4. Işık ve gölgeler takıntısı
Bu OKB’nin klasik bir belirtisidir. Çeşitli farklı uyaranlardan kaynaklanabilir, ancak en yaygın olanı aslında sahipler tarafından oluşturulur. Bu genellikle birisi bir ışığı yaktığında ve odanın içinde ışıkların veya gölgelerin hareket etmesine neden olduğunda yanlışlıkla başlar.
Köpek, ışıkların ve gölgelerin hareketini takip ederek tepki verir. Sahibi bunu eğlenceli bulur ve köpeği davranışı devamlı tekrarlamaya teşvik eder. Bu durumun obsesifleşmesi için gereken tek şey de budur. Köpek gölge ve ışık takip ederek OKB geliştirmeye başlamıştır.
Köpeklerde bu tür davranışları provoke edebilecek başka durumlar da vardır. Örneğin, genellikle uzun süre yalnız kalanlarda görülür. Panjurlar veya perdeler gün boyunca hafifçe dalgalanır ve odaya girdiğinde ışıkta değişikliklere neden olur. Yapacak başka bir şeyi olmadığı için, köpek hareket eden ışığı takip etmekten zevk alabilir.
Yine, bu eylem OKB’nin gelişmesine yol açan endorfinler üretir. Border collie ırkı bu davranışa özellikle yatkındır, ancak diğer çoban köpeği ırkları da bu ışık veya gölge uyarımına yenik düşebilir.
Sonuç olarak
OKB her zaman klasik ayrılma kaygısından kaynaklanmasa da, uzun yalnızlık dönemleri tarafından tetiklenebilir. Uzmanlar bunun köpek demansı veya Alzheimer gelişimi ile ilgili olabileceğine inanıyorlar.
Bu tür davranışlar için uygulamalar olsa da, tedavi her zaman mümkün değildir. Veterinerler genellikle OKB’li köpekleri tedavi etmek için seratonin ve obsesif kompulsif davranış döngüsünü kırmaya yardımcı olmak için gürültü önleme tedavisi kullanırlar.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Moon-Fanelli, A. A., Dodman, N. H., Famula, T. R., & Cottam, N. (2011). Characteristics of compulsive tail chasing and associated risk factors in Bull Terriers. Journal of the American Veterinary Medical Association, 238(7), 883-889.
- Tiira K, Hakosalo O, Kareinen L, Thomas A, Hielm-Björkman A, Escriou C, et al. (2012) Environmental Effects on Compulsive Tail Chasing in Dogs. PLoS ONE 7(7): e41684. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0041684
- Jacobs, J. (2016). Understanding Canine Resource Guarding Behaviour: An Epidemiological Approach (Doctoral dissertation).
- Pérez-Guisado, J., Lopez-Rodríguez, R., & Muñoz-Serrano, A. (2006). Heritability of dominant–aggressive behaviour in English Cocker Spaniels. Applied Animal Behaviour Science, 100(3-4), 219-227. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0168159105003667