Naukowcy znajdują gatunek bydła sprzed około 5200 lat

Bydło od tysięcy lat pozostaje w bliskich relacjach z ludźmi. Z tego powodu nie jest zaskakujące, że ich skamieniałości mogą również wyjaśnić nieco o ludzkich ruchach kolonizacyjnych.

Napisane i zweryfikowane przez biologa Cesar Paul Gonzalez Gonzalez.

Ostatnia aktualizacja: 14 marca, 2023

Gatunek bydła (Bovidae) to jedna z najbardziej znanych rodzin ssaków na świecie. Obejmuje kilka gatunków zwierząt domowych, takich jak krowy, kozy i owce. Zwierzęta te mają ogromne znaczenie dla gospodarki i zaopatrzenia ludzi w żywność. Jednak część ich historii ewolucyjnej wciąż pozostaje zagadką.

W 2020 roku grupa badaczy przeanalizowała szczątki kopalne bydła znalezione na płaskowyżu tybetańskim, które pochodzą sprzed około 5200 lat. To otworzyło nową panoramę i stworzyło nowe hipotezy na temat ich relacji z ówczesnymi ludźmi. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej.

Dlaczego na Płaskowyżu Tybetańskim znajdują się skamieniałości?

Płaskowyż Tybetański to rozległa równina położona we wschodniej Azji. Ma 2500 kilometrów długości i ponad 4500 metrów wysokości nad poziomem morza. Jest otoczony przez Himalaje i pasmo górskie Kunlun, więc zamieszkujące go zwierzęta mają ograniczony zasięg.

Choć może się tak nie wydawać, ponad 50 milionów lat temu część płaskowyżu była zanurzona w oceanie, a reszta znajdowała się na poziomie morza. Dzięki temu był on bardzo zróżnicowany biologicznie i podatny na tworzenie skamieniałości, ponieważ woda sprzyjała powstawaniu osadów.

Z czasem wiele gatunków pogrzebano na dnie oceanu, ale wydobyto je na powierzchnię w wyniku zderzenia dwóch płyt tektonicznych (indyjskiej i euroazjatyckiej). Kolizja ta wymusiła powstanie Płaskowyżu Tybetańskiego i uratowała wiele skamieniałości, które tworzyły się na dnie morza. Z tego powodu jest on obecnie domem dla dużej liczby skamieniałości zwierząt, zarówno lądowych, jak i wodnych.

Jakie skamieniałości odkryto na Płaskowyżu Tybetańskim?

Na Płaskowyżu Tybetańskim znajdują się skamieniałości z różnych okresów geologicznych. Są wśród nich gatunki, które istniały kilka tysięcy lat przed jego powstaniem, a także okazy, które żyły po wyłonieniu się z oceanu. Mimo że w tym czasie nie było już dużych zbiorników wodnych, na jego powierzchni wciąż znajdowały się rzeki i jeziora, które umożliwiały tworzenie się skamieniałości zwierząt.

Ponadto na Płaskowyżu Tybetańskim zaszło kilka korzystnych zmian klimatycznych. Zróżnicowały jego florę i faunę, co ułatwiło występowanie skamieniałości po zderzeniu płyt. Ze względu na jego historię możliwe jest znalezienie skamieniałych szczątków ryb, dinozaurów, hominidów denisowskich (krewnych neandertalczyków), ptaków i ssaków podobnych do dzisiejszych gatunków.

Odkrycie nowych bydlaków na płaskowyżu tybetańskim

Grupa badaczy z Chińskiej Akademii Nauk odkryła w 2020 roku skamieniałe szczątki nieznanych gatunków bydła. Chociaż nie był to pierwszy raz, kiedy natknęli się na tego typu skamielinę, przy tej okazji postanowili rozwikłać tajemnicę i przeanalizować DNA próbek.

Badacze byli bardzo zaskoczeni wynikami, ponieważ był to Gaur indyjski (Bos gaurus), tropikalne bydlę, który nie występuje na tym obszarze. Mimo nieoczekiwanych informacji naukowcy wykorzystali je do zaproponowania nowego podejścia do historii powstania Płaskowyżu Tybetańskiego.

Według specjalistów Płaskowyż Tybetański powstał stopniowo po zderzeniu płyt tektonicznych. Oznacza to, że swoją maksymalną wysokość osiągnął kilka lat po tym, jak pojawił się na powierzchni. Dlatego jego klimat ulegał zmianom, ale w pewnym momencie ustabilizował się i umożliwił zróżnicowanie biologiczne.

Możliwe, że geograficzne i środowiskowe zróżnicowanie Płaskowyżu Tybetańskiego spowodowało drastyczne zmiany jego temperatury.

Jednak przynajmniej w późnym neolicie (5200 lat temu) utrzymywał się tam umiarkowany i wilgotny klimat, który był idealny dla bydła takiego jak gaur. Jest to jeden z powodów, dla których uważa się, że gatunek ten zadomowił się na tym obszarze.

Dlaczego obecność bydła na Płaskowyżu Tybetańskim jest ważna?

Między 6000 a 3000 lat temu nastąpił ciekawy wzrost kolonizacji Płaskowyżu Tybetańskiego przez ludzi. To wydarzenie wydaje się być związane z rozwojem takich działań, jak hodowla zwierząt i rolnictwo. Jedynym problemem jest to, że techniki te opanowano dopiero 4000 lat temu, więc nie wyjaśniają, dlaczego ludzie zaczęli osiedlać się na tym obszarze.

Dzięki przeprowadzonym badaniom naukowcy rozwiązali zagadkę i zaproponowali, że ludzie przybyli na ten obszar ze względu na bydło. Ponieważ były one łatwe do upolowania, populacja miała środki na szybki wzrost i osiedliła się w pobliżu płaskowyżu tybetańskiego. Jednak z czasem liczebność zwierząt zmalała, co zmusiło ich do większego oparcia się na rolnictwie i hodowli zwierząt.

Oznacza to, że obecność bydła na płaskowyżu tybetańskim 5200 lat temu była kluczowa dla kolonizacji ludzkiej. Bez nich jest mało prawdopodobne, by kultury tybetańskie podbiły ten obszar i dostosowały się do późniejszych zmian klimatycznych.

Jak widzisz, skamieniałości pozwalają nam wyjaśnić część historii istot żywych i zmian, jakim podlegało ich środowisko. Choć jest to skomplikowany proces, który trwa kilka lat, specjaliści niestrudzenie pracują, by odkryć ich tajemnice i dowiedzieć się więcej o tym, co nas otacza.