Ontdek alles over de doejong!

De doejong zou het dier zijn dat in de oudheid de inspiratie vormde voor de legenden over zeemeerminnen. In feite is het woord "doejong" afgeleid van het Maleis "duyong," dat "zeemeermin" betekent.

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez.

Laatste update: 18 oktober, 2022

De doejong is een merkwaardig zeezoogdier dat een zekere fysieke gelijkenis vertoont met zeehonden. Het enige verschil is dat hij een breder lichaam heeft dat meer doet denken aan zeekoeien. Ondanks hun uiterlijk staan deze grote dieren bekend als vrij volgzaam in de natuur.

De wetenschappelijke naam van deze soort is Dugong dugon. Het is het enige levende lid van de familie Dugongidae, waartoe ook de nu uitgestorven Steller zeekoe behoorde. Lees deze ruimte verder en leer meer over de eigenaardige doejong.

Habitat en verspreiding

Deze soort heeft een voorkeur voor het bewonen van tropische en subtropische kustgebieden, dus zijn verspreiding is groot en strekt zich uit van Oost-Afrika tot Australië. Door verschillende problemen van overexploitatie is zijn populatie natuurlijk drastisch verminderd en is hij momenteel moeilijk te vinden.

De meeste exemplaren concentreren zich in gebieden met diep water, zoals baaien en diepe mangrovekanalen. Deze gebieden worden gekenmerkt door een hoge dichtheid aan planten, die fundamenteel zijn voor het leven van de doejong.

Fysieke kenmerken van de doejong

Het lichaam van de doejong lijkt veel op dat van een zeekoe, met een ovaal en spoelvormig uiterlijk. Ze kunnen 3 meter lang worden en 200 kilogram kan wegen. Hij heeft twee borstvinnen, naast een staart die lijkt op die van walvisachtigen. Alsof dat nog niet genoeg is, is zijn hoofd ovaal en gaat zijn mond open in de richting van de buik, wat voor hen essentieel is, want zo komen ze aan hun voedsel.

Wat hun tanden betreft, hebben doejongs geen normale. Ze gebruiken echter een soort verharde plaat om hun voedsel te vermalen. Ook hebben de mannetjes een paar blootliggende snijtanden die sterk lijken op die van olifanten.

Gedrag

Een van de meest herkenbare eigenschappen van dit dier is zijn eigenaardige vreedzame en sociale gedrag. In de meeste gevallen worden ze alleen of in paren aangetroffen, omdat hun leefgebied anders geen voedsel voor hen allemaal kan leveren. Dit betekent natuurlijk niet dat het onmogelijk is om ze in kuddes of groepen te zien, maar dat gebeurt slechts tijdelijk en voor korte tijd.

Hoewel de doejong het grootste deel van zijn leven aan de oppervlakte doorbrengt (10 meter diep), kan hij 39 meter diep reiken (Engelse link). Deze beperking kan het gevolg zijn van het feit dat hij niet lang zonder lucht kan (maximaal 6 minuten). Bovendien blijven ze in sommige gevallen rechtop staan met hun staart op de bodem en hun hoofd aan de oppervlakte, zodat ze tegelijkertijd kunnen rusten en ademhalen.

Voeding

Het dieet van de doejong is herbivoor. Dat betekent dat hij alleen planten, wortels en bladeren eet die in de oceaan te vinden zijn. Daarom wordt hij ook wel de zeekoe genoemd, omdat zijn bijzondere bek hem in staat stelt de zandbodem af te grazen op zoek naar zeegras.

Sommige specialisten vertellen ons zelfs dat de doejong heel voorzichtig eet om de groei van de zeegrasvegetatie te bevorderen. Zo zorgt hij ervoor dat zijn voedsel regenereert en hij in de toekomst niet zonder middelen komt te zitten. Deze strategie staat bekend als grazen (Engelse link).

Voortplanting van de doejong

De vrouwelijke doejong is op 17-jarige leeftijd geslachtsrijp , dus het voortplantingssucces van de soort is vrij beperkt. Ze lijken geen specifiek paringsseizoen te hebben, maar er is vastgesteld dat de meeste nakomelingen geboren worden tussen juli en september.

Anderzijds duurt het draagproces tussen de 13 en 15 maanden. Elk vrouwtje baart gewoonlijk slechts één kalf, zodat ze zich volledig toelegt op het overleven ervan. Als gevolg daarvan kan het zogen en verzorgen van de moeder 14 tot 18 maanden duren, hoewel deze tijd kan variëren afhankelijk van de populatie.

Waarom is hij bedreigd?

Hoewel dit dier een gedrongen lichaam heeft, mist hij defensieve vaardigheden tegen zijn vijanden. Bovendien kunnen ze zich niet snel verplaatsen. Daardoor zijn ze een gemakkelijke prooi voor grotere en krachtigere dieren zoals haaien of orka’s. Hoewel dit hun populatie niet in gevaar zou moeten brengen, maken deze eigenschappen hen tot slachtoffer van overexploitatie door de mens.

Zowel het vlees als het vet van dit dier zijn erg populair op de markten bij de Indische Oceaan. Hierdoor zijn ze achtervolgd om te voorzien in de plaatselijke vraag naar dit merkwaardige ingrediënt. Alsof dat nog niet genoeg is, vangen verschillende vissersschepen met sleepnetten ook vaak per ongeluk de doejong. Al met al heeft dit zijn populatie veel te veel doen afnemen.

Zoals je ziet is de doejong een eigenaardig zeezoogdier dat niemand kwaad kan doen. De menselijke hebzucht heeft hem echter bijna tot uitsterven gedreven.  De Internationale Unie voor Natuurbehoud (Engelse link) wordt de soort op dit moment als kwetsbaar aangemerkt.