Jak ostrygi tworzą perły?

Tworzenie się pereł jest jednym z najbardziej interesujących procesów obronnych natury. Tutaj opowiemy ci, jak to się dzieje.

Napisane i zweryfikowane przez psychologa Sara González Juárez.

Ostatnia aktualizacja: 04 sierpnia, 2022

Jeśli jest coś, co przyciągnęło większą uwagę człowieka niż złoto, to są to perły produkowane przez ostrygi. Te perłowe formacje były pożądane, zbierane i kultywowane przez całą historię, aby ozdobić ciała tych, którzy mogli sobie na nie pozwolić.

Nie wiadomo jednak, którzy ludzie jako pierwsi wydobywali perły. Zapisy wskazują, że zawsze używano ich jako ozdoby, więc zainteresowanie, jakie wzbudziło tworzenie pereł, dotyczyło celów hodowlanych w niewoli. Jednak tutaj można poznać naturalny proces powstawania pereł, więc nie przegapcie tego.

Mit o ziarnku piasku

Pierwszym krokiem do ustalenia, jak ostrygi tworzą perły, jest obalenie rozpowszechnionego mitu, że materiał perłowy tworzący perłę powstaje wokół ziarnka piasku. Zgodnie z tą teorią, wysuniętą przez E. Rediego w 1671 r., zbłąkane ziarno piasku trafiało do ostrygi i tam tworzyła się perła w odpowiedzi na podrażnienie przez to obce ciało.

Jednak piasek jest częstym elementem środowiska ostryg, czy to w morzu, czy w rzece, więc odrzucono tą teorię. Nie była ona jednak błędna, gdyż opierała się na założeniu, że ostryga tworzy perłę jako reakcję obronną na czynnik drażniący lub zagrażający jej zdrowiu.

Teoria obronna

Podobnie jak płatki śniegu, nie ma dwóch takich samych naturalnych pereł. Ta teoria podrażnienia ostryg rozwinęła się w znacznie pełniejszy obraz procesu.

W naturze wejście ciała obcego (lub żywego, np. pasożyta) do muszli ostrygi wywołuje reakcję obronną. Ostryga, w obliczu tego podrażnienia, broni się pokrywając to ciało obce kilkoma warstwami gąbki, aż do utworzenia cysty, którą nazywamy perłą.

Czym jest masa perłowa?

Masa perłowa to materiał odbijający światło, wytwarzany przez worek perłowy ostrygi. Składa się z węglanu wapnia, materii organicznej i wody, ale ostryga nie wydziela go w takiej postaci.

W rzeczywistości proces ten rozpoczyna się, kiedy ciało obce wchodzi w kontakt z płaszczem ostrygi, czyli mięśniową ścianą pokrywającą organy wewnętrzne. W tym momencie małża wydziela płyn zawierający aragonit i białko zwane konchioliną. Ta mieszanina, po zetknięciu się z ciałem obcym, powleka je i tworzy warstwy perłowe.

Masa perłowa nie zawsze się mieni. W rzeczywistości muszla ostrygi jest zrobiona z masy perłowej, ale tylko wewnątrz lśni swoim charakterystycznym, opalizującym odcieniem. Dzieje się tak, ponieważ warstwy konchioliny są ułożone łukowato lub koliście.

Jak długo trwa formowanie się perły wewnątrz ostrygi?

Choć logika podpowiada nam, że reakcja obronna na czynnik zewnętrzny powinna być szybka (podobnie jak mobilizacja naszych białych krwinek), w przypadku pereł jest to proces bardzo powolny. W rzeczywistości perły powszechnie spotykane w biżuterii i ozdobach potrzebowały ponad 3 lat, aby się uformować.

Należy pamiętać, że perły powstają warstwa po warstwie w miarę uwalniania się cieczy, która je tworzy. Ponadto nie ma idealnego rozmiaru pereł jako takiego, ale kryteria ustala się na podstawie kryteriów estetycznych.

Problem hodowli pereł

Rozwój wiedzy o powstawaniu pereł nieuchronnie doprowadził do powstania przemysłu zajmującego się ich zbiorem. Główne kraje eksportujące perły to Wietnam, kraje karaibskie, Japonia czy Australia. Jak można sobie wyobrazić, rezerwy naturalnie powstałych pereł szybko się wyczerpały.

Proces hodowli pereł jest kosztowny, czasochłonny, a przede wszystkim niszczący dla ostryg. Do ostryg wkłada się kawałki płaszcza z innych ostryg oraz ciało kuliste, które działa drażniąco. Następnie umieszcza się je w siatkach w wodzie, aby utworzyć perłę.

Najgorszym momentem dla ostryg jest wydobycie perły. Aby usunąć perłę, ostrygę nacina się skalpelem, a mięczak często ginie w tym procesie. Zarówno wprowadzenie ciała obcego, jak i cięcie w celu usunięcia perły są dla ostrygi bolesne.

Dlatego krytyka przemysłu skupia się na tym, że jest on mało przydatny dla ludzkiego życia. W celu ozdobienia biżuterii tych, których na to stać, zajmowane są naturalne terytoria, a wiele zwierząt jest zabijanych i intensywnie cierpi. Pytanie brzmi: czy naprawdę warto tracić życie, by nosić naszyjnik?