Migracja bociana białego (Ciconia ciconia)

Napisane i zweryfikowane przez biologa Miguel Mata Gallego.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Migracja bociana białego zmieniła się w ostatnich latach. Wiele okazów postanawia spędzić zimę w Europie. Tutaj podajemy przyczyny tego zjawiska.

Migracja bociana białego (Ciconia ciconia) uległa zmianie. Kilkadziesiąt lat temu większość z bocianów każdego roku po odchowaniu młodych opuszczała Europę. Spędzali prawie miesiąc przemierzając pół Europy, przekraczając Cieśninę Gibraltarską i Saharę.

Te bociany, które przeżyły tę ciężką podróż docierały do swoich zimowisk w Afryce Subsaharyjskiej (Mali, Niger, Czad). Przebywały tam od września do początku lutego, po czym wracały do Europy.

Bocian biały: ptak wędrowny par excellence

Ta podróż była bardzo ciężka i długa, co sprawiało, że wielu osobników ginęło podczas migracji. Aby uniknąć przekraczania Morza Śródziemnego, gdzie nie ma ciepłych prądów wznoszących, których potrzebują do utrzymania trwałego lotu bociany wędrowały dwoma trasami:

• Przekraczając Bosfor i Dardanele przez Bałkany i Turcję.
• Przez Cieśninę Gibraltarską przez Półwysep Iberyjski.

To właśnie dzięki tej ostatniej trasie w Hiszpanii jest tak dużo bocianów. Jednak od dziesięcioleci ich wzorce migracji uległy zmianie. Poniżej wyjaśnimy, co się zmieniło.

Migracja bociana białego – co się zmieniło?

Od dziesięcioleci zauważono, że migracja bocianów uległa zmianie: wiele z nich spędza zimę na swoich obszarach lęgowych.

Wynika to częściowo ze wzrostu temperatur, który powoduje, że zimy na półwyspie są łagodniejsze. Ponadto bociany znajdują teraz pożywienie przez cały rok ze względu na obecność wysypisk śmieci.

Na półwyspie jest również wiele lagun i mokradeł, gdzie mogą spędzić zimę i znaleźć pożywienie. Niektóre przykłady to Tablas de Daimiel w Ciudad Real lub Laguna del Campillo w Rivas Vaciamadrid.

Migracje tak, ale krótsze

Nie oznacza to jednak, że w ogóle nie migrują. Według badania przeprowadzonego przez SEO/BirdLife, wiele bocianów ma gniazda na obszarach wiejskich. A gdy nadchodzi zima przenoszą się na obrzeża miast takich jak Madryt, gdzie znajdują żywność na jednym z największych w Europie wysypiskach śmieci Valdemingómez.

Potwierdziły to nadajniki radiowe umieszczone na kilku bocianach, Goyo i Enara, które w sierpniu zmieniły miejsce zamieszkania kierując się z gór na południe od Madrytu.

Ta zmiana w ich zwyczajach migracyjnych wydaje się początkowo pozytywna dla przetrwania gatunku. Unikając tak długiej i niebezpiecznej podróży przeżywa coraz więcej bocianów. Podobnie stały dostęp do żywności ma związek z tym aspektem.

Młode bociany wciąż migrują

Innym aspektem, który zaobserwowali badacze SEO/Birdlife, jest różnica między dorosłymi a młodymi bocianami. Odkryli, że młode okazy nadal migrują, odbywając niebezpieczną podróż do Afryki, podczas gdy dorosłe okazy pozostają w Europie na zimę.

Tak więc liczba bocianów zimą w Hiszpanii znacznie wzrasta. Ze względu na okazy, które zimą nie wybierają się do Afryki, jak i te, które przylatują tam z północnej Europy.

Migracja bociana – szlaki migracyjne

Hiszpańskie Towarzystwo Ornitologiczne we współpracy z innymi organizacjami europejskimi od lat bada migracje bociana białego. Niedawno przedstawili szczegółowe badanie, w którym po raz pierwszy uwzględnili dane z nadajników radiowych GPS bocianów wędrownych. Wyniki były zróżnicowane:

• Po pierwsze, potwierdzili hipotezę, że młode bociany migrowały do ​​Sahelu, podczas gdy dorosłe bociany zimowały w Hiszpanii.
• Bociany środkowoeuropejskie, z których większość spędzała zimę w Hiszpanii, miały wyższy wskaźnik przeżywalności (około 50%) niż bociany hiszpańskie, które migrowały do ​​Afryki. Z tych ostatnich tylko 1 na 10 powrócił do swoich miejsc rozrodu.
• Z kolei dorosłe okazy zimowały w większości w Europie. To sprawiło, że zdecydowana większość przeżyła następny rok.

Podsumowując, możemy zapewnić, że zachowanie migracyjne bociana i jego zmiana na przestrzeni dziesięcioleci ma kluczowe znaczenie. Pomaga nam to przewidzieć ogólną zmianę zachowania wielu ptaków wędrownych.

Chociaż a priori wydaje się, że ich brak migracji ma pozytywny wpływ na ich przetrwanie, dopiero za kilka lat zobaczymy wpływ przyszłych zmian klimatycznych na Ciconia ciconia.